Efektywność działań inwestycyjnych i logistycznych warunkiem rozwoju rynku mleka w Polsce na tle UE

Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki numer 2018/29/B/HS4/00392

Kierownik projektu: dr hab. Piotr Bórawski, prof UWM

Wykonawcy: ....

Publikacje w ramach projektu

Konferencja

Streszczenie popularnonaukowe projektu

     Wraz z akcesją Polski do struktur Unii Europejskiej niewątpliwie najwięcej korzyści upatrywano dla polskiego rolnictwa. Zainteresowanie pozyskaniem wsparcia z UE urosło do takich rozmiarów, iż chętnych  zaczęło  być zdecydowanie  więcej  niż  środków  finansowych  w  budżecie.  To  zaś  z  kolei spowodowało,  iż  Agencja  Restrukturyzacji  i  Modernizacji  Rolnictwa  (podmiot  odpowiedzialny  za dystrybucję środków pomocowych dla polskiego rolnictwa), zaczęła wprowadzać tzw. „kolejkowanie” przyznawania pomocy na podstawie wcześniej założonych wskaźników. Kryteriami oceny wniosków mogły  być –w  zależności  od  działania  pomocowego –wiek  rolnika,  wykształcenie,  wielkość gospodarstwa  czy  poziom  produkcji  mleka.  Dodatkowo,  w  przypadku  działania   pomocowego „Modernizacja  gospodarstw  rolnych”  wprowadzono  wyższy  priorytet  dla  gospodarstw  rolnych utrzymujących  bydło  mleczne  i  te  gospodarstwa  w  pierwszym  terminie  mogły  występować  o przyznanie pomocy.Wspomniany  wcześniej  mleczarski  kierunek  produkcji  rolnej –jako  jedyny –podlegał  w  Unii Europejskiej ograniczeniom produkcyjnym tzw. kwotowaniu. Prowadzona w latach siedemdziesiątych ubiegłego  wieku  polityka  wysokich  cen  gwarantowanych  na  produkty  rolne –mająca  zachęcić rolników  do  pozostania  na  wsi - doprowadziła  w  szybkim  czasie  do  dużej  nadprodukcji,  głównie masła.  Stąd  też,  konieczność  wprowadzenia  limitów  produkcyjnych,  które  zostały  nałożone  na poszczególne kraje członkowskie UE w 1984 roku. Kwoty mleczne objęły również polskich farmerów i  przez 10 lat zmuszeni oni byli do funkcjonowania w systemie limitów produkcyjnych. Ostatecznie kwoty  mleczne  zlikwidowano  w  2015  roku  i  mając  tego  świadomość,  iż  rynek  produkcji  mleka zostanie  uwolniony  główny  strumień  pomocowy  Programu  Rozwoju  Obszarów  Wiejskich  na  lata 2007-2013  skierowany  został  na  wsparcie  gospodarstw  mleczarskich –tak,  aby  odpowiednio  je wzmocnić i przygotować do konkurowania w warunkach rynkowych. Dotychczas  prowadzone  badania  koncentrowały  się  na  inwestycjach  i  kanałach  dystrybucjigospodarstw   mleczarskich.  Mało  uwagi  w  literaturze  poświęcono  zagadnieniom  efektywności inwestycji   oraz   publicznego   wsparcia finansowego  i  działań  logistycznych.Proponowane podejście przez wnioskodawców uzupełnia literaturę przedmiotu o zagadnienia efektywności.
     Celem badań jest ocena zmian w zakresie inwestycji i publicznego wsparcia finansowego tych działań oraz logistyki, przeprowadzonych w wybranych gospodarstwach rolnych w Polsce na tle UE. W ramach celu głównego będą realizowane następujące cele szczegółowe:W badaniach będą wykorzystane następujące metody badawcze: ankiety, wywiad bezpośredni, regresji i korelacji, Warda oraz analiza czynnikowa. Wyniki  badań  zostaną  udostępnione  różnym  instytucjom,  m.in.  Ośrodkom Doradztwa Rolniczego,  izbom  rolniczym,  rolnikomi  posłużą  do  przygotowania  minimum  jednej  rozprawy doktorskiej oraz publikacji naukowych w wydawnictwach krajowych i zagranicznychoraz organizacji minimum jednej konferencji naukowej.Poznanie działań inwestycyjnychi logistycznych w gospodarstwach mlecznychprzyczyni się do  wzrostu  produkcji.Obserwacje  poczynione  w  UEposłużą jako  wzorce  dla polskich  gospodarstw szczególnie tych które mają szanse rozwoju a ich właściciele nie potrafią uporać się z występującymi barierami. Stosowane  niektóre  rozwiązania  w  UEwyprzedają  znacznie  możliwości  organizacyjne jakimi dysponują współczesne gospodarstwa rolne w Polsce a ich poznanie i implementacja  pozwoli na wzrost tempa rozwoju podmiotów krajowych. Podsumowując  rezultatem  projektu  będzie kompleksowe,  wieloaspektowe,  metodologicznie wyczerpujące  zbadanie  efektywności  działań  inwestycyjnych  w  gospodarstwach  mleczarskich  w Polsce oraz związanych z nimi działań logistycznych