Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej (do września 2009 r. funkcjonująca jako Zakład Kryminologii, Wiktymologii i Problematyki Przestępczości Zorganizowanej) rozpoczęła swoją działalność w 2001 r. wraz z utworzeniem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Funkcję Kierownika Katedry pełni nieprzerwanie prof. zw. dr hab. Wiesław Pływaczewski.
Główne kierunki badawcze Katedry obejmują zagadnienia:
• przestępczości zorganizowanej;
• przestępczości kobiet;
• przestępczości ubezpieczeniowej;
• przestępczości stadionowej;
• przestępczości nieletnich;
• przestępczości gospodarczej;
• przestępczości przeciwko dziedzictwu kulturowemu;
• przestępczości przeciwko dziedzictwu przyrodniczemu;
• przestępstw z nienawiści.
Przedstawiona problematyka analizowana jest z perspektywy prawa karnego i polityki kryminalnej oraz kryminologii i wiktymologii (etiologia zjawiska, jego symptomatologia oraz możliwości zapobiegania). Pracownicy Katedry opublikowali ponad 500 prac w krajowych i zagranicznych czasopismach naukowych i wydawnictwach zwartych. Szczególne miejsce wśród publikacji zajmuje, obejmująca następujące pozycje, sygnowana przez Katedrę seria wydawnicza „Kryminologia wobec współczesnych form i technik przestępczych”:
- W. Pływaczewski (red.), Handel ludźmi – współczesne niewolnictwo, Olsztyn 2006.
- W. Pływaczewski (red.), Wybrane zagadnienia kryminologii, Olsztyn 2008.
- G. Kędzierska, W. Pływaczewski (red.), Kryminologia wobec współczesnych wyzwań cywilizacyjnych, Olsztyn 2010.
- W. Pływaczewski (red.), Organized Crime and Terrorism. Reasons, Manifestations, Counteractions, Olsztyn 2011.
- M. Kotowska, W. Pływaczewski (red.), Kryminologia wobec współczesnych zagrożeń ekologicznych, Olsztyn 2011.
- W. Pływaczewski (red.), Prawnokarne i kryminologiczne aspekty ochrony środowiska, Olsztyn 2012.
- W. Pływaczewski, P. Chlebowicz (red.), Nielegalne rynki. Geneza, skala zjawiska oraz możliwości przeciwdziałania, Olsztyn 2012.
- W. Pływaczewski, Sz. Buczyński (red.), Gospodarka odpadami. Problematyka prawna i ekokryminologiczna, Olsztyn 2013.
- W. Pływaczewski, M. Duda (red.), Nielegalna eksploatacja obszarów leśnych, Olsztyn 2013.
- P. Chlebowicz (red.), Zagrożenia w sektorze bankowym. Analiza kryminalna zjawisk oraz możliwości przeciwdziałania, Olsztyn 2013.
- W. Pływaczewski, R. Płocki (red.), Nielegalny rynek żywności. Skala zjawiska i możliwości przeciwdziałania, Szczytno 2013.
- W. Pływaczewski, P. Lubiewski (red.), Współczesne ekstremizmy. Geneza, przejawy, przeciwdziałanie, Olsztyn 2014.
- W. Pływaczewski, M. Duda (red.), Nielegalny obrót wyrobami tytoniowymi. Taktyczno-techniczne aspekty przeciwdziałania zjawisku, Szczytno 2014.
- W. Pływaczewski, Sz. Buczyński (red.), Wandalizm wobec dziedzictwa naturalnego i kulturowego, Olsztyn 2015.
- W. Pływaczewski, M. Ilnicki (red.), Uchodźcy – nowe wyzwania dla bezpieczeństwa europejskiego na tle standardów praw człowieka, Olsztyn 2015.
- W. Pływaczewski (red.), Przeciwdziałanie patologiom na rynkach finansowych. Od edukacji ekonomicznej po prawnokarne środki oddziaływania, Warszawa 2015.
- A. Lewkowicz, W. Pływaczewski (red.), Przeciwdziałanie patologiom na rynku żywności, Szczytno 2015.
- W. Pływaczewski, B. Gadecki (red.), Ochrona dziedzictwa kulturowego i naturalnego. Perspektywa prawna i kryminologiczna, Warszawa 2015.
- W. Pływaczewski, M. Ilnicki (red.), Ochrona praw człowieka w polityce migracyjnej Polski i Unii Europejskiej, Olsztyn 2016.
- W. Pływaczewski, R. Źróbek (red.), Patologie na rynku nieruchomości. Przyczyny, przejawy, przeciwdziałanie, Olsztyn 2016.
- P. Chlebowicz, Samosąd we Włodowie. Studium przypadku, Olsztyn 2017.
- W. Pływaczewski, M. Duda (red.), Mowa nienawiści a prawo na tle współczesnych zjawisk społeczno-politycznych, Olsztyn 2017.
- W. Pływaczewski (red.), Przeciwdziałanie patologiom na rynku nieruchomości, Warszawa 2018.
- W. Pływaczewski, B. Gadecki (red.), Taktyczno-techniczne aspekty przeciwdziałania przestępczości, Warszawa 2018.
- W. Pływaczewski, A. Dobies (red.), Przeciwdziałanie patologiom na rynku medycznym i farmaceutycznym, Warszawa 2019.
- kryminologia,
- podstawy kryminologii,
- wstęp do kryminologii,
- wiktymologia,
- patologia w administracji,
- przestępczość kryminalna,
- przestępczość zorganizowana
- przestępczość gospodarcza,
- przestępczość stadionowa,
- psychologia kryminalna,
- kryminologia porównawcza,
- zjawisko feminizacji przestępczości,
- prawnospołeczne aspekty prostytucji nieletnich i dorosłych,
- międzynarodowy rynek dzieł sztuki – przeciwdziałanie patologiom,
- zapobieganie przestępczości nieletnich,
- strategia zapobiegania przestępczości,
- strategia zapobiegania zjawisku handlu ludźmi,
- zorganizowana przestępczość ekonomiczna,
- cyberprzestępczość,
- analiza kryminalna,
- kryminologia wobec nowych form i technik przestępczych,
- przeciwdziałanie przestępczości.