Philosophy and theology of the family in the context of human needs in the culture and civilization of contemporary Europe and the world
Sprawozdanie z 4. Międzynarodowego Sympozjum Familiologicznego pt. „Filozofia i teologia rodziny w kontekście potrzeb człowieka w kulturze i cywilizacji współczesnej Europy i świata”, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 25-26 maja 2020 r.
25-26 maja 2020 r. na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie odbyło się 4. Międzynarodowe Sympozjum Familiologiczne zatytułowane „Filozofia i teologia rodziny w kontekście potrzeb człowieka w kulturze i cywilizacji współczesnej Europy i świata”. Sympozjum zorganizowała Katedra Teologii Fundamentalnej, Dogmatycznej i Moralnej. Ze względu na obostrzenia związane z pandemią wirusa Covid-19 wystąpienia prelegentów były prezentowane w sesjach online.
Sympozjum zostało podzielone na sześć sesji, po trzy dziennie. 25 maja 2020 r. w sesji pierwszej uczestnicy wysłuchali trzech prelekcji. Była to sesja wprowadzająca, sygnalizująca dwa aspekty refleksji familiologicznej – filozoficzny i teologiczny. Prof. Michael Wladika, z Instytutu Teologii Uniwersytetu w Wiedniu przedstawił temat „Myślenie o rodzinie. Niektóre linie w filozofii XX wieku”. Prof. Martin Carbajo Nuñez OFM, reprezentujący dwie uczelnie rzymskie – Papieski Uniwersytet Antonianum i Papieską Akademię Alfonsianum oraz Uniwersytet San Diego w Kalifornii (USA) – wygłosił referat pt. „Relacje w rodzinie w czasach Covid-19. Podstawy filozoficzne i teologiczne nowego paradygmatu relacyjnego”. Trzecim wykładem była prelekcja na temat „Filozoficzny model rodziny w kontekście wyzwań antropologicznych i socjalnych – w odniesieniu do Kanta, Husserla, Heideggera” ks. prof. Kazimierza Rynkiewicza z Uniwersytetu w Monachium. W sesji drugiej zostały przedstawione zagadnienia familiologiczne związane z kontekstami filozoficznymi, odniesionymi do wątków kulturowych. Prelegentami byli: ks. prof. Zbigniew Wesołowski SVD – misjonarz, sinolog z Instytutu Monumenta Serica w Sankt Augustin w Niemczech, który przedstawił temat „Rodzina w tradycyjnej kulturze chińskiej i jej możliwy przyczynek do ratowania tradycyjnej rodziny w przyszłej kulturze ludzkości”; ks. prof. Ryszard Hajduk z w Olsztynie, który zaprezentował referat na temat „Teologia rodziny w dokumentach Konferencji Episkopatu Latynoamerykańskiego”; dr Ernesto Danza Encinas z Katolickiego Uniwersytetu w Cochabamba (Boliwia), zaprezentował referat pt. „Małżeństwo plemienne Aymara”; dr Ewelina Marta Mączka z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, która przedstawiła referat na temat „Model rodziny na Haiti – wczoraj i dziś”. Trzecia sesja online objęła zagadnienia ściśle teologiczne. Jako pierwszy zabrał głos ks. prof. Janusz Bujak z Uniwersytetu w Szczecinie, który omówił „Nauczanie papieża Franciszka o małżeństwie i rodzinie w posynodalnej adhortacji Amoris laetitia w świetle magisterium Jana Pawła II”. Drugim prelegentem był dr Paweł Sambor OFM z Papieskiego Uniwersytetu Antonianum w Rzymie, który ukazał perspektywę augustyńską w odniesieniu do rodziny – „Małżeństwo i rodzina w świetle Augustyńskiego nauczania o porządku miłości (ordo amoris)”. Kolejnym prelegentem był ks. prof. Marek Karczewski z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, który wygłosił referat na temat „Pierwotna samotność w Rdz 1-2 w interpretacji św. Jana Pawła II”. Następnie ks. dr Krzysztof Broszkowski z seminarium Redemptoris mater z Tanzanii, Zambii, RPA, wygłosił referat na temat „Miłość oblubieńcza wspierana wstydem nagości w teologii ciała św. Jana Pawła II”.
Drugi dzień sympozjum, 26 maja 2020 r., objął trzy sesje. Pierwsza była poświęcona zagadnieniom filozoficznym. Ks. prof. Jarosław Merecki, z Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie, przedstawił temat pt. „Różnica ontologiczna i różnica płci. Chrześcijańska wizja człowieka i rodziny w konfrontacji z racjonalizmem i postmodernizmem”. Ks. dr Zdzisław Kieliszek, z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, wystąpił z tematem „Potencjał badawczy Immanuela Kanta pojęcia rodziny”. Ks. prof. Karol Jasiński, z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, zaprezentował temat „Tradycyjna i współczesna koncepcja rodziny a idea prawa naturalnego”. Joanna Janicka, z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, przedstawiła temat „Rodzina w XXI wieku w kontekście relacji między wolnością i odpowiedzialnością. Kryzys czy ewolucja?”
Sesja piąta objęła cztery prelekcje. O. dr hab. Maksym Adam Kopiec z prowincji oo. Franciszkanów w Panewnikach i parafii św. Antoniego we Viareggio (Włochy), przedstawił temat „Rodzina – sanktuarium życia, w obliczu aktualnych zagrożeń w świetle Evangelium vitae”. Pozostali prelegenci reprezentowali Uniwersytet Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie: prof. Katarzyna Parzych-Blakiewicz wystąpiła z tematem „Świętość życia jako kwestia familiologiczna w wypowiedziach Franciszka”, dr Sylwia Mikołajczak przedstawiła temat „Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych a polskie prawo prorodzinne”, ks. prof. Paweł Rabczyński wygłosił referat na temat „Kościół nową rodziną Bożą”.
Ostatnia sesja sympozjum była czasem wystąpień doktorantów i studentów. Marzena Rachwalska, reprezentująca Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, wystąpiła z tematem „Rola rodziny w formacji duchowej na przykładzie świętych Edyty Stein i Karola Wojtyły. Różnice i podobieństwa między judaizmem i chrześcijaństwem”. Reprezentanci Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie to: Michał Zalewski, który wystąpił z tematem „Źródło siły rodziny w objawieniach w Erd”, Agnieszka Krajewska-Werecka przedstawiła referat na temat „Wpływ wartości chrześcijańskich środowiska rodzinnego na rozwój muzyczny młodego pokolenia”, Katarzyna Luczys zaprezentowała temat „Rodzina jako wspólnota wychowawcza kluczem do nowego świata”.
Czwarte Międzynarodowe Sympozjum familiologiczne skoncentrowane było na wskazaniu obszaru badań interdyscyplinarnych między teologią i filozofią, z ukierunkowaniem na odnalezienie wspólnej płaszczyzny badawczej w zakresie dotyczącym rodziny. Zaprezentowane osiągnięcia pozwalają stwierdzić, że obszar ten obejmuje dziedzictwo europejskiej myśli filozoficznej, a także staje się fundamentem, dzięki któremu mogą rozwijać się inne kultury. W badaniach interdyscyplinarnych należy również brać pod uwagę teologiczną interpretację wydarzeń, co oznacza konieczność wejścia w głąb ludzkiego doświadczenia. Wspólnym mianownikiem refleksji familiologicznej jest element teleologiczny, skoncentrowany na wątku hagiologicznym jako określającym charakter organizacji życia społecznego, który sprzyja uświęceniu rodziny, a w niej każdego człowieka.
Agnieszka Krajewska-Werecka
Katarzyna Parzych-Blakiewicz
[zob. Sprawozdanie z 4. Międzynarodowego Sympozjum Familiolgoicznego pt. „Filozofia i teologia rodziny w kontekście potrzeb człowieka w kulturze i cywilizacji współczesnej Europy i świata”, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 25-26 maja 2020 r., „Forum Teologiczne” t. 22(2021), s. 291-295.
DOI: https://doi.org/10.31648/ft.6937