dr Grażyna Kobrzeniecka-Sikorska

Historyk sztuki, absolwentka Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorat na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2000 r. wykładowca w Instytucie Sztuk Pięknych, od 2016 r. prodziekan Wydziału Sztuki. Prowadzi zajęcia z historii sztuki i przedmiotów pokrewnych oraz seminarium licencjackie i magisterskie (promotor ok. 200 prac dyplomowych). Specjalizuje się w sztuce wschodniochrześcijańskiej, szczególnie w rosyjskim malarstwie ikonowym i w sztuce regionu Warmii i Mazur.

Dorobek naukowy

I. Monografie

  1. Ikony staroobrzędowców w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, wyd. Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn 1993 (druk zwarty, stron 193).
  2. Mosiężne ołtarzyki, ikony i krzyże staroobrzędowców w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur 3: Sztuka staroobrzędowców, Olsztyn 1999, (druk zwarty, stron 107).
  3. Ikona, kult, polityka. Rosyjskie ikony maryjne od drugiej połowy XVII wieku, wyd. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, seria Rozprawy i Materiały, nr 190, Olsztyn 2000 (druk zwarty, stron 256).
  4. Wizerunki carów rosyjskich. Między ikoną a portretem, wyd. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2007 (druk zwarty, stron 262 + 128 nlb).
  5. Artystyczne i duchowe oblicze ikony. Katalog wystawy ikon ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie zakonserwowanych w latach 1976-2006, wyd. Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Olsztyn 2007 (druk zwarty, stron 64).
  6. Ikony ikon. Moc zwielokrotniona, Olsztyn 2017 (ss. 214, +93 ilustracje)
  7. redakcja: Ikona. Sacrum i piękno, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur 6, wyd. Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn 2010 (druk zwarty, stron 160)
  8. redakcja: Artyści olsztyńscy. Prace dyplomowe studentów Instytutu Sztuk Pięknych, wyd. Instytut Sztuk Pięknych UWM, Olsztyn 2010 (druk zwarty, stron. 335).
  9. redakcja: Sztuka i edukacja w przestrzeni kulturowej regionu, Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 1, Olsztyn 2011 (druk zwarty, stron 120).
  10. redakcja, Współczesna sztuka sakralna w przestrzeni kulturowej regionu, seria: Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 2, wyd. Wydziału Sztuki UWM, Olsztyn 2014, ss. 160.

II. Artykuły w czasopismach punktowanych

  1. Szaty zakonne staroobrzędowców w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, Olsztyn 1994, s. 437-448 (opracowanie autora w zakresie sztuki, współautor: Z. Jaroszewicz-Pieresławcew).
  2. Krzyż Konstantyna w tradycji bułgarsko-serbskiej i ruskiej, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo”, nr 17, 201, s. 249-261.
  3. Światło w twórczości Teofana Greka, Andrzeja Rublowa i Dionizego, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo”, nr 18, 2012, s. 293-304.
  4. S. Janina Bosko, ks. Jacek Maciej Wojtkowski, Dziedzictwo historyczno-artystyczne Archidiecezji Warmińskiej. Zabytki ruchome, Olsztyn 2011, ss. 265, ilustracje (recenzja), „Studia Ełckie”, 14, 2012, s. 563-567.

5.      Wokół jednego sztambucha. Echa artystycznej szkoły wileńskiej w środowisku plastycznym Olsztyna, „Studia Ełckie”, 2013, nr 15/4, s. 537-553.)

6.      Ikony kalendarzowe – katalog świętych jako zbiorowy obraz Kościoła, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo”, nr 19, 2013.

III. Rozdziały w monografiach i wydawnictwach ciągłych

  1. Kafle XVI-XVII wieku w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, w: Garncarstwo i kaflarstwo na ziemiach polskich od późnego średniowiecza do czasów współczesnych. Materiały z sesji, Rzeszów 21-23.IX.1993, Rzeszów 1994, s. 263-275.

1.      Srebrne okłady ikon w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Rocznik Olsztyński, t. 17, Olsztyn 1997, s. 343-378.

2.      Piec kaflowy w parterowym hallu olsztyńskiego zamku. Przyczynek do badań nad kaflarstwem Pomorza Wschodniego, Rocznik Olsztyński, t. 17, Olsztyn 1997, s. 415-427.

3.       Izbrannyje elemienty chudożestwiennoj i matierialnoj kultury staroobriadcew w Polsze, w: Żywyje tradicyi Riezultaty i pierspiektiwy kompleksnych issledowanij russkogo staroobriadczestwa. Matieriały mieżdunarodnoj naucznoj konfierencyi sostajawszejsia 21-24 nojabria 1995 g. w Starom Aktowom zale MGU im. M. W. Łomonosowa. Sbornik naucznych trudow, red. I. W. Pozdiejewa, Mir Staroobriadczestwa, wypusk 4, Moskwa 1998, s. 404-410.

4.      Japoński wazon porcelanowy, w: Rzemiosło artystyczne, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur” 2, Olsztyn 1998, s. 171-178.

5.      Konserwacja kafli, w: Rzemiosło artystyczne, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur 2, Olsztyn 1998, s. 151-163.

6.      Ignacy Wysoczański–arcybiskup hierarchii białokrynickiej, w: Bukowina po stronie dialogu [Materiały z sesji], pod red. K. Felszki, wyd. Fundacja „Pogranicze”, Sejny 1999, s. 146-152.

7.      Ikony i inne obiekty kultu staroobrzędowców w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, w: Polska egzotyka w polskich muzeach. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Centrum Kultury Romów i Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 1-2 października 1998 r., wyd. Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie, Tarnów 2000, s. 237-245.

8.      Elementy kultury artystycznej staroobrzędowców z uwzględnieniem zbiorów polskich – ikony, miedziane odlewy, barwne rysunki, w: Materiały z sesji „Staroobrzędowcy w Polsce” zorganizowanej przez Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, w dniach 24-25 kwietnia 1997 roku, w: „Staroobrzędowcy w Polsce, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur” 4, Olsztyn 2000, s. 63-76.

9.      Cudowne ikony maryjne i ośrodki ich kultu, w: Ikony. Przedstawienia maryjne z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. Katalog zbiorów, wyd. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2004, s. 14-23.

10.  Źródła historiograficzne do badań rosyjskich ikon maryjnych, Series Byzantina II, wyd. Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2004, s. 177-187.

11.   Przedstawienia przyrody w rosyjskim malarstwie ikonowym, w: Obraz i przyroda. Materiały z konferencji „Obraz i przyroda”, Katolicki Uniwersytet Lubelski 6-8 października 2003, pod red. M.U. Mazurczak, J. Patyry, M. Żak, wyd. Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 2005, s.297-309, il. s. XX-XXIII.

12.  Portret księcia Jarosława Mądrego rodziną w Sofii Kijowskiej. Próba odczytania pierwotnego układu kompozycji, Series Byzantina V, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2007, s. 64-75.

13.  Światło w ikonie jako źródło Bożej energii, w: Obraz i żywioły. Materiały z konferencji „Obraz i żywioły”, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 1-12 października 2006, pod red. M.U. Mazurczak, M. Żak, wyd. Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 2007, s. 89-100, ilustracje.

14.  Badania naukowe. Przegląd osiągnięć, 3, wyd. Uniwersytetu warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2008, s. 99-101.

15.  Ikona rosyjska XIX i początku XX wieku. Upadek czy odrodzenie?, w: Ikony ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach, wyd. Muzeum Śląskie w Katowicach, Katowice 2008, s. 6-14.

16.  Początki badań, kolekcjonowania i konserwacji ikon w Rosji, w: Ikona. Sacrum i piękno, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur 6, wyd. Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn 2010, s. 7-20.

17.  Wprowadzenie, w: Artyści olsztyńscy. Prace dyplomowe studentów Instytutu Sztuk Pięknych, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, wyd. Instytut Sztuk Pięknych UWM, Olsztyn 2010, s. 7-13.

18.  Artyści olsztyńscy w pracach magisterskich i licencjackich Instytutu Sztuk Pięknych, w: Sztuka i edukacja w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka- Sikorska, Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych UWM 1, Olsztyn 2011, s. 65-76.

19.  Gesty, znaki, symbole – wystawa prac wykładowców Instytutu Sztuk Pięknych, w: Sztuka i edukacja w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka- Sikorska, Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych UWM 1, Olsztyn 2011, s. 99-112.

20.  Ikony w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, w: Ikonosfera, Zeszyty Muzealne 1, wyd. Muzeum Ikon w Supraślu, Supraśl 2012, s. 55-72.

21.  Ikonografia św. Józefa w sztuce wschodniochrześcijańskiej. Przyczynek do badań, w: Św. Józef w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. bp Jacek Jezierski, Katarzyna Parzych-Blakiewicz, ks. Paweł Rabczyński, wyd. Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2012, s. 33-49.

22.  „Catalogues” of Marian representations in late russian icons, w: Mary and Joseph at the origins of Christian culture, red. Katarzyna Parzych-Blakiewicz, rev. Jacek Maciej Wojtkowski, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2012, s. 9-21.

23.  .„Catalogues” of Marian representations in late russian icons, w: Mary and Joseph at the origins of Christian culture, red. Katarzyna Parzych-Blakiewicz, rev. Jacek Maciej Wojtkowski, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2012, s. 9-21.

24.  Artyści olsztyńscy w pracach magisterskich i licencjackich Instytutu Sztuk Pięknych, w: Sztuka i edukacja w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 1, wyd. Instytut Sztuk Pięknych UWM, Olsztyn 2011, s. 65-76.

25.  Gesty, znaki, symbole – wystawa prac wykładowców Instytutu Sztuk Pięknych, w: Sztuka i edukacja w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 1, wyd. Instytut Sztuk Pięknych UWM, Olsztyn 2011, s. 99-112.

26.  Ikonografia św. Józefa w sztuce wschodniochrześcijańskiej. Przyczynek do badań, w: Św. Józef w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. bp Jacek Jezierski, Katarzyna Parzych-Blakiewicz, ks. Paweł Rabczyński, wyd. Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2012, s. 33-49.

27.  Ikony w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, w: Ikonosfera, red. A. Jurgielewicz-Stępień, K. Stawecka, Zeszyty Muzealne 1, wyd. Muzeum Ikon w Supraślu, Supraśl 2012, s. 55-72.

28.  Z centrów na prowincję. Olsztyńskie środowisko artystyczne w okresie powojennym, w: Centrum, prowincje, peryferie – wzajemne relacje w dziejach sztuki, red. P. Gryglewski, K. Stefański, R. Wróbel, Łódź 2013, s. 315-328.

29.  Sztuka sakralna a sztuka współczesna, w: Współczesna sztuka sakralna w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, seria: Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 2, wyd. Wydziału Sztuki UWM, Olsztyn 2014, s. 9-20.

30.   Ostatnia Wieczerza w Wyższym Seminarium Duchownym w Olsztynie. W poszukiwaniu sacrum w twórczości Andrzeja Fogtta, w: Współczesna sztuka sakralna w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, seria: Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 2, wyd. Wydziału Sztuki UWM, Olsztyn 2014, s. 57-70.

31.   Współczesne ikony w przestrzeni kulturowej Warmii i Mazur, w: Współczesna sztuka sakralna w przestrzeni kulturowej regionu, red. G. Kobrzeniecka-Sikorska, seria: Acta de Arte, Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych 2, wyd. Wydziału Sztuki UWM, Olsztyn 2014, s. 89-102.

32.   Św. Mikołaj w klejmach ikon hagiograficznych, w: Św. Mikołaj Biskup Myry w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa regionalna i uniwersalna, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2014, s. 103-114.

33.  Ikony – falsyfikaty, przemyty, kradzieże, destrukcje, w: Wandalizm wobec dziedzictwa naturalnego i kulturowego, red. W. Pływaczewski, Sz. Buczyński, wyd. Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej, Wydział Prawa i Administracji UWM, Olsztyn 2015, s. 85-91.

34.  Św. Maria Magdalena w dawnym i współczesnym malarstwie ikonowym, w: Maria Magdalena w wierze, pobożności, teologii, sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. bp J. Jezierski, K. Parzych-Blakiewicz, ks. P. Rabczyński, wyd. Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2015, s. 157-167.

35.  „Akatyst” w kontekście innych ikon wielodzielnych,  „Ikonosfera”, Zeszyty Muzealne 4, 2015, s. 103-108.

36.  Kult i ikonografia Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej w Kościele wschodniochrześcijańskim, w: Święta Katarzyna Aleksandryjska w wierze, pobożności, teologii i sztuce - dawniej i dziś : perspektywa uniwersalna i regionalna / redakcja Jacek Jezierski, Katarzyna Parzych-Blakiewicz, Paweł Rabczyński, Olsztyn, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2016, s. 139-152.

37.  Kultura staroobrzędowców na Mazurach jako atrakcja turystyczna regionu, w: Sztuka i turystyka w przestrzeni kulturowej regionu, red Grażyna Kobrzeniecka-Sikorska, Aneta Anna Omelan, Acta De Arte : Zeszyt Instytutu Sztuk Pięknych, 3, Olsztyn 2016, s. 135-152.

38.  Religijno-polityczny kontekst "Ostatniej Wieczerzy" Andrzeja Fogtta, w: Mesjanizm polski i martyrologia narodowa w polskiej sztuce sakralnej i religijnej : wybrane zagadnienia, redakcja naukowa Grażyna Ryba, Rzeszów 2016, s. 114-125.

39.  Współczesne ikony Świętego Jacka, w: Święty Jacek Odrowąż w wierze, pobożności, teologii i sztuce - dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. Katarzyna Parzych-Blakiewicz, Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2017, s. 43-54.