Uniwersytet odpowiedzialny społecznie

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie działa zgodnie z ideami zrównoważonego rozwoju oraz społecznej odpowiedzialności. Uczelnia od lat dba o ochronę przyrody oraz zapewnia dobre warunki do studiowania i pracy. To dzięki sprzyjającemu otoczeniu naukowcy zyskują doskonałą przestrzeń do prowadzenia badań, których wyniki realnie wpływają na zachowanie przyrodniczego bogactwa Warmii i Mazur.

 

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie – zrównoważony rozwój

„Agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju” została przyjęta w 2015 przez 193 państwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Wśród założeń wymienionych w agendzie są m.in: działania chroniące klimat, odpowiedzialna konsumpcja czy promowanie aktywności i zdrowego trybu życia. Na podstawie zawartych w agendzie idei Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie przyjął, a następnie opublikował dokument „Agenda Zrównoważonego Rozwoju do 2030 r.”, w którym ujęte zostały najważniejsze cele, które Uczelnia zobowiązuje się realizować.

Zasady zrównoważonego rozwoju realizowane przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Zgodnie z przyjętą „Agendą Zrównoważonego Rozwoju do 2030 r.” Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie zobowiązał się do realizacji sześciu z siedemnastu celów. Wśród nich są:

  • Cel 3. Dobre zdrowie i jakość życia
  • Cel 4. Dobra jakość edukacji
  • Cel 5. Równość płci
  • Cel 11. Zrównoważone miasta i społeczności
  • Cel 12. Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja
  • Cel 13. Działania w dziedzinie klimatu

 

Dobre zdrowie i jakość życia

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie upowszechnia aktywność fizyczną oraz zdrowe nawyki, dofinansowując zajęcia sportowe i rekreacyjne. Dba również o zapewnienie instytucjonalnego wsparcia w walce z wykluczeniami, nieetycznymi postawami, a także przeciwdziała dyskryminacji. Tworzy również instrumenty psychologicznego wsparcia, które pomagają studentom i pracownikom. Dodatkowo uczelnia stale rozwija ofertę kierunków studiów, na których kształceni są specjaliści, z zakresu pomocy psychologicznej, zdrowego stylu życia czy przeciwdziałania chorobom cywilizacyjnym. UWM wspiera swoich pracowników i studentów w prowadzeniu badań oraz wypracowywaniu rozwiązań mających na celu polepszenie jakości życia.

 

Dobra jakość edukacji

Jako uczelnia publiczna zapewniamy równy dostęp do szkolnictwa wyższego i komfortowej nauki. Oferujemy kierunki kształcenia, które zapewniają studentom zdobycie umiejętności zawodowych niezbędnych do znalezienia dobrej pracy, rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności. Aby realizować ten cel, tworzymy warunki sprzyjające osobom studiującym, usuwając bariery architektoniczne i wprowadzając planowanie przestrzeni zgodnie ze zrównoważonym rozwojem. Wspieramy osoby ze szczególnymi potrzebami.

 

Równość płci

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie realizuje ten cel, zwiększając świadomość równego traktowania ze względu na płeć. Przeciwdziała przejawom dyskryminacji, przemocy i molestowania, a także zapewnia równość płci m.in. w zakresie wynagrodzeń i możliwości rozwoju zawodowego. Zobowiązuje się również do działań promujących i wdrażających rozwiązania mające na celu ułatwienie godzenia życia rodzinnego, zawodowego i studiowania.

 

Zrównoważone miasta i społeczności

Ważne dla Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie jest zapewnienie łatwego i powszechnego dostępu do zielonych przestrzeni publicznych dla wszystkich. Chce rozsądnie wykorzystywać zasoby oraz łagodzić skutki zmian klimatycznych. Uczelnia dąży również do obniżenia niekorzystnego wpływu miast na środowisko, zaczynając od działań w miasteczku studenckim tj. wprowadzenie i rozwijanie ekomobilności poprzez systematyczne wymienianie floty samochodowej na elektryczną czy tworzenie wiat parkingowych dla rowerów. UWM zobowiązał się także do utworzenia miejsc kreatywnego rozwoju, które będą integrowały społeczność akademicką z mieszkańcami miasta i regionu.

 

Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie działa w kierunku racjonalnego zarządzania i zużywania zasobów naturalnych. Do wdrażania praktyk w zakresie zrównoważonego rozwoju zachęca otoczenie gospodarcze. W swoich priorytetach zakłada prowadzenie rozsądnej polityki zakupowej na całej uczelni, zmniejszenie zużywania papieru do druku (dzięki wprowadzeniu elektronicznego obiegu dokumentów i systemu centralnego druku). W planach ma również przeprowadzenie kampanii edukacyjnych skierowanych do społeczności akademickiej w zakresie racjonalnego korzystania z wody i energii cieplnej w obiektach uczelni.

 

Działania w dziedzinie klimatu

Środowisko, w którego otoczeniu funkcjonujemy, uwrażliwia nas i zachęca do szczególnego dbania o przyrodę. Dlatego działania, które podejmujemy na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie mają m.in. przeciwdziałać zmianom klimatu, ich skutkom, zmniejszyć ślad węglowy czy obniżyć poziom generowania odpadów. Wprowadzamy zmiany organizacyjne na uczelni, edukujemy i wspieramy badania naszych naukowców, które są ściśle związane m.in. z ochroną środowiska i zrównoważonym rozwojem.

 

Agenda zrównoważonego rozwoju do 2030 roku Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

Agenda for sustainable development by 2023 at the University of Warmia and Mazury in Olsztyn

Każdego dnia można działać na rzecz swojego otoczenia, środowiska i klimatu. Podejmując wszelkiego rodzaju decyzje, należy zawsze myśleć o przestrzeni, która nas otacza oraz o tym, co pozostawimy po sobie naszym dzieciom i wnukom.Poznajcie dobre nawyki, które pozytywnie wpłyną na środowisko.

 

Oszczędzaj energię elektryczną i cieplną:

  • kiedy tylko możesz, korzystaj ze światła dziennego;
  • wyłączaj światło w pomieszczeniach, w których nikogo nie ma;
  • odłączaj ładowarki oraz sprzęt elektryczny z gniazdek;
  • Naładowany komputer nie musi być stale podłączony do gniazdka;
  • Nie przegrzewaj pomieszczeń;
  • Wietrz wnętrza, wyłączając grzejnik.

 

Jako uczelnia dążymy do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej poprzez:

  • modernizację oświetlenia;
  • przeprowadzanie przeglądów energetycznych;
  • rozbudowywanie systemu monitorowania zużycia energii elektrycznej i cieplnej w obiektach;
  • wymianę oświetlenia na LED;
  • montowanie instalacji fotowoltaicznych;
  • akcje edukacyjne zachęcające pracowników i studentów do oszczędzania energii elektrycznej i cieplnej.

 

Ogranicz produkcję śmieci:

  • naprawiaj rzeczy, a nie wyrzucaj;
  • dawaj przedmiotom drugie życie;
  • zamiast wyrzucać rzeczy: dziel się z potrzebującymi, wymieniaj się, na to, czego potrzebujesz, oddawaj je na aukcje charytatywne;
  • nie kupuj wody butelkowanej, postaw na kranówkę i szklane bidony;
  • nie korzystaj z plastikowych sztućców, talerzyków, słomek, jednorazowych opakowań;
  • ogranicz drukowanie i korzystanie z papieru;
  • segreguj śmieci.

 

Jako uczelnia dążymy do ograniczenia produkcji śmieci poprzez:

  • likwidację pojemników na odpady zmieszane w pokojach i gabinetach, zapewniając jednocześnie dostęp do pojemników do segregacji, które umieszczamy w ogólnodostępnych miejscach;
  • zamontowanie dystrybutorów wody bezpośrednio z instalacji wodociągowej;
  • zachęcanie pracowników i studentów do picia wody z kranu;
  • rezygnację z plastikowych opakowań i sztućców;
  • wykluczenie produktów plastikowych, butelek oraz opakowań, których nie można poddać recyklingowi, z automatów rozlokowanych w Kortowie;
  • redukcję zakupów wody, soków i napojów w plastikowych opakowaniach;
  • wdrożenie zasad określających proces utylizacji materiałów niebezpiecznych;
  • wdrożenie elektronicznego zarządzania dokumentami;
  • wprowadzenie do obiegu dokumentów papieru biurowego oraz kopert wyprodukowanych w 100% z materiałów z odzysku;wdrożenie druku centralnego w UWM;
  • elektroniczną inwentaryzację majątku;wprowadzenie do użycia ręczników z papieru odzyskanego z recyklingu.

 

Prowadź świadomą konsumpcję:

  • nie marnuj jedzenia, dziel się z tymi, którzy mają mniej;
  • zostawiaj posiłki w lodówkach społecznych (Dom Studencki nr 3, ul. Michała Oczapowskiego 9; al. Niepodległości 85 – za budynkiem Stowarzyszenia "Arka");
  • rób listy zakupowe;
  • podczas zakupów, kieruj się potrzebami, a nie zachciankami;
  • stawiaj na jakość, a nie ilość;
  • kupuj produkty od lokalnych producentów.

 

Jako uczelnia dążymy do prowadzenia świadomej konsumpcji poprzez:

  • prowadzenie polityki zrównoważonych inwestycji;
  • realizowanie Otwartego Budżetu Akademickiego, w którym pracownicy i studenci mogą zgłaszać projekty do wykonania we wspólnej przestrzeni;
  • prowadzenie zrównoważonych zakupów z uwzględnieniem pozytywnego działania towarów, usług i robót budowlanych na środowisko;
  • wdrożenie efektywnego planowania zakupów poprzez utworzenie regulaminu zakupowego uwzględniającego zasady zrównoważonego rozwoju;
  • dystrybucja materiałów promocyjnych zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju;
  • zamawianie ekologicznych produktów promocyjnych;
  • ograniczenie wydruku materiałów promocyjnych;
  • dystrybucja artykułów biurowych zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju;
  • zmniejszenie strat żywności w procesie produkcji podczas zajęć dydaktycznych.

 

Zostaw samochód pod swoim domem

  • ogranicz dojazdy samochodem;
  • dojeżdżaj do pracy lub na zajęcia ze znajomymi;
  • wybierz autobus lub tramwaj zamiast auta;
  • korzystaj z roweru lub hulajnogi elektrycznej;
  • zadbaj o swoje zdrowie – wybierz spacer zamiast auta.

 

Jako uczelnia dążymy do rozszerzenia zrównoważonego transportu poprzez:

  • wymiana taboru samochodowego na elektryczny;
  • wybudowanie stacji do zasilania pojazdów elektrycznych;
  • wymiana floty samochodowej/weryfikacja potrzeb transportowych;
  • utworzenie nowych zadaszonych miejsc parkingowych dla rowerów i hulajnóg;
  • zachęcanie pracowników do dojeżdżania do pracy rowerami, komunikacją miejską lub spacerów;
  • ograniczenie podróży służbowych;
  • organizowanie spotkań z partnerami poprzez wideokonferencje.

 

Otaczaj się zielenią:

  • dbaj o rośliny wokół siebie, nie niszcz roślinności;
  • kupuj kwiaty doniczkowe zamiast ciętych – znacznie dłużej cieszą oko;
  • sprzątaj tereny zielone wokół siebie (na spacer zabieraj ze sobą worek lub starą reklamówkę oraz rękawice ochronne);
  • żywą choinkę doniczkową możesz przesadzić do ogrodu;
  • zieleń uspokaja, a właściwości roślin zadbają o zdrowie;
  • siej łąki kwietne;
  • postaw na naturalny, rzadko koszony trawnik.

 

Jako uczelnia dążymy do dbania o zieloną przestrzeń poprzez:

  • realizowanie inwestycji w kampusie UWM zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju;
  • zagospodarowanie terenów na łąki kwietne;
  • utrzymanie terenów zielonych;
  • dbanie o środowisko przyjazne owadom zapylającym;
  • ograniczenie budowania nowych miejsc parkingowych na terenie kampusu.

 

To zespół pracowników i naukowców realizujących Założenia Agendy Zrównoważonego Rozwoju do 2030 roku. Green Team działa na rzecz zwiększenia świadomości ekologicznej oraz podejmuje inicjatywy związane z ochroną środowiska. Zespół dąży do zaspokajania potrzeb otoczenia tak, aby nie ograniczać zasobów oraz szans na rozwój kolejnych pokoleń.

Dotychczasowe działania zrealizowane przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie:

Budynki

  • Optymalizowanie kosztów zużycia energii oraz zmniejszenie emisji CO₂ poprzez realizację projektów związanych z termomodernizacją obiektów.
  • Zamontowanie instalacji fotowoltaicznych.
  • Wprowadzenie serwerów chmurowych w Bibliotece Uniwersyteckiej, dzięki którym zrezygnowano z drogiego zaplecza serwerowego, więc oszczędzane są pieniądze i energia elektryczna. W budynku BU udostępnione są także urządzenia do skanowania, dzięki czemu zmniejszyła się ilość wydruków.

Laboratoria i badania naukowe

  • Stosowanie nowoczesnej aparatury, odzyskiwanie i zmniejszanie zużycia odczynników chemicznych.
  • Wprowadzenie do użytkowania odczynników o mniejszej uciążliwości dla środowiska oraz zdrowia laborantów.
  • Aktualizowanie metod analitycznych zgodnie z koncepcją Zielonej Chemii (z ang. Green Chemistry).
  • Sukcesywna rezygnacja z metod badawczych stanowiących obciążenie dla środowiska, np. zamknięcie pracowni izotopowej, dzięki zastąpieniu metod radioimmunologicznych metodami immunoenzymatycznymi.
  • Poszukiwanie rozwiązań problemów mających wpływ na zdrowie: zanieczyszczenia wód, gleby i powietrza czy bezpieczeństwa żywności i zwierząt. Zajmowanie się w pracach badawczych kwestiami związanymi z biopaliwem czy odzyskiwaniem energii.
  • Powoływanie kierunków i przedmiotów, dzięki którym kształceni są odpowiedzialni społecznie specjaliści, którzy w swojej pracy zawodowej uwzględniają kwestie związane z ochroną środowiska i racjonalnym gospodarowaniem zasobami.
  • W czasie zajęć laboratoryjnych oraz konwersatoriów studenci projektują rozwiązania z myślą o swoim najbliższym otoczeniu.

Otoczenie

  • Dążenie do całkowitego elektronicznego obiegu dokumentów (usprawnienie i przyspieszenie pracy, ale także zmniejszenie liczby wydruków).
  • Segregacja odpadów, zbieranie nakrętek od plastikowych butelek i przekazywanie ich na zbiórki charytatywne.
  • Wprowadzanie rozwiązań sprzyjających elektromobilności: wymiana aut spalinowych na elektryczne, budowanie wiat rowerowych, rozszerzenie strefy dla elektronicznych hulajnóg w Kortowie.
  • Zasadzanie łąk kwietnych oraz domków dla owadów w kampusie uniwersyteckim.

Ważną częścią w dążeniu do zrównoważonego rozwoju jest prowadzenie badań naukowych, mających wpływ na środowisko. Na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie naukowcy poszukują metod ograniczających zanieczyszczenie wód, gleby i powietrza, a także pracują nad zapewnieniem bezpieczeństwa żywności i zwierząt.

Centrum Biogospodarki i Energii Odnawialnych realizuje projekty dotyczące m.in. tworzenia modelowych technologii i instalacji pilotażowych przetwórstwa biomasy, a także wykorzystujących odnawialne źródła.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie został doceniony za zaangażowanie w realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju. Uzyskał wysoką ocenę w Rankingu Uczelni Akademickich przygotowanym przez fundację „Perspektywy”. Dodatkowo, po raz kolejny, uczelnia znalazła się w rankingu Times Higher Education (THE) Impact 2022, oceniającym uniwersytety m.in. za realizację celów zrównoważonego rozwoju przyjętych przez Organizację Narodów Zjednoczonych.

Naukowczynie z Wydziału Nauki o Żywności uczestniczą w projekcie InnoMeatEdu (Innowacyjne narzędzia cyfrowe stosowane w szkolnictwie wyższym w zakresie nauki o zrównoważonej produkcji mięsa: połączenie przemysłu ze środowiskiem akademickim) realizowanym w ramach Współpracy Partnerstwa Erasmus+. Ich zadaniem jest stworzenie materiałów edukacyjnych, mówiących o zrównoważonej produkcji mięsa oraz innowacjach w produkcji przetworów mięsnych. Opracowane treści będą dostępne w językach: polskim, greckim, hiszpańskim i portugalskim, w formie Masowych Otwartych Kursów Online (MOOC).

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie zainicjował powstanie Forum Zielonych Uniwersytetów. Poza olsztyńską uczelnią przynależą do niego jeszcze Uniwersytet Gdański oraz Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Sygnatariusze listu intencyjnego, podpisanego w 2022 roku, zobowiązują się do realizacji działań na rzecz ochrony środowiska, zrównoważonego rozwoju oraz zwiększania świadomości społeczeństwa w zakresie jego wpływu na otoczenie. Środowisko naukowe jest odpowiedzialne za realną zmianę światopoglądową dotyczącą ekologii i klimatu, dlatego też deklaruje podejmowanie działań w zakresie tworzenia innowacyjnych rozwiązań, pomagających w dążeniu do zrównoważonego rozwoju.

Poza realizowaniem wewnętrznych projektów uczelnia angażuje się w działania regionalne. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie należy do olsztyńskiego Klastra Energii, czyli porozumienia podmiotów zajmujących się wytwarzaniem, konsumpcją, magazynowaniem i sprzedażą energii elektrycznej. To krok w stronę zrównoważonego korzystania z energii. Dla uczelni jest to szczególne zobowiązanie, ponieważ Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie jest największym odbiorcą energii w mieście. Klaster Energii tworzy łącznie dwanaście olsztyńskich podmiotów. Do jego zadań należy między innymi:

  • osiągnięcie przez członków Klastra neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2040 roku, w szczególności poprzez wykorzystanie OZE, elektromobilność, gospodarkę o obiegu zamkniętym oraz ograniczenie zużycia wody,
  • zachowanie i poprawa środowiska naturalnego,
  • zapewnienie dostępu do „czystej” energii elektrycznej i cieplnej,
  • poprawa bezpieczeństwa energetycznego,
  • równoważenie zapotrzebowania na energię na obszarze działalności Klastra Energii,
  • pobudzanie innowacyjności w zakresie wytwarzania, dystrybucji, bilansowania, magazynowania energii oraz zarządzania popytem na energię elektryczną, cieplną, paliwa gazowe oraz chłód,
  • skuteczna komercjalizacja wyników prac badawczych uczelni i jednostek naukowych,
  • promowanie rozwoju edukacji.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie odpowiedzialny społecznie

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie jest sygnatariuszem Deklaracji Społecznej Odpowiedzialności Uczelni. Dokument podkreśla rolę uczelni, w tworzeniu przestrzeni pielęgnującej akademickie wartości, kształcącej społeczne i obywatelskie postawy przyszłych elit, upowszechniającej ideę równości, różnorodności i tolerancji.Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie przestrzega zasad równości i równouprawnienia. Dzięki nim każdy, bez względu na pochodzenie, rasę, wyznanie czy orientację seksualną, ma takie same szanse na rozwój i edukację. Szczególną rolę odgrywa w tym zakresie Uniwersyteckie Centrum Wsparcia, które dba zarówno o studentów, naukowców, jak i pracowników.

 

Uniwersyteckie Centrum Wsparcia oferuje wsparcie psychologiczne, doradztwo zawodowe, pomoc w rozwiązywaniu trudności w nauce, a także organizuje szkolenia i warsztaty dla studentów oraz pracowników. Swoje działania kieruje do osób związanych z uczelnią - niezależnie od wydziału czy kierunku studiów. Pomoc oferowana przez Uniwersyteckie Centrum Wsparcia jest bezpłatna i dyskretna.

Rzecznik ds. Równości Szans na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie zajmuje się przede wszystkim przypadkami nierównego traktowania ze względu na płeć, wiek, orientację seksualną, niepełnosprawność, pochodzenie etniczne czy religię. Osoby, które uważają, że padły ofiarą dyskryminacji, mogą skontaktować się z Rzecznikiem, aby uzyskać poradę i wsparcie lub zgłosić sprawę przez odpowiedni formularz.

Na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie działa Komisja ds. Równości Szans. Do jej zadań należy współpraca z Rzecznikiem ds. Równości Szans, opiniowanie zgłoszeń w zakresie działań dyskryminacyjnych oraz wydawanie opinii w toczących się postępowaniach, inicjowanie rozwiązań na rzecz równego traktowania dla całej społeczności akademickiej, upowszechnianie wiedzy o zasadach równego traktowania.

Decyzją władz na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie powołana została specjalistka ds. równouprawnienia, która wspiera działania podejmowane przez Rzecznika ds. Równości Szans oraz Komisję ds. Równości Szans. Jej zadaniem jest promowanie i upowszechnianie wiedzy o równym traktowaniu zarówno wśród pracowników, jak i studentów. Zajmuje się także analizą potrzeb społeczności akademickiej, szczególnie grup narażonych na dyskryminację, oraz wdrożeniem i ewaluacją Planu Równości Płci.

Wizję, uczelni równej dla wszystkich, określają dokumenty przyjęte przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Należą do nich m.in. Plan Równości Płci, Procedura przeciwdziałania dyskryminacji czy procedura antymobbingowa.

Więcej o działaniach równościowych możesz przeczytać na stronie Żagiel Możliwości.

Na uczelni działa Ośrodek Pomocy Psychologicznej i Psychoedukacji „Empatia” oferujący pomoc psychologiczną i terapeutyczną wszystkim potrzebującym. Można zgłosić się do niego samodzielnie i porozmawiać o problemie lub wysłać zawiadomienie online. Działanie ośrodka uzupełnia streetworker, czyli osoba, która odpowiada na potrzeby i problemy zauważone w społeczności akademickiej.

Na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie funkcjonuje też Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami, które tworzy sprzyjające warunki pracy i studiowania osobom z niepełnosprawnościami, zapewniając asystenta, pomoc psychologiczną czy oferując specjalistyczne narzędzia niezbędne do nauki i pracy.