Notatka ze spotkania Wicepremiera Jarosława Gowina z członkami Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP (29 czerwca 2018)
Jak oświadczył Wicepremier J. Gowin 3 lipca 2018 r. ma się odbyć w Sejmie trzecie czytanie Ustawy 2.0, tydzień później planowana jest debata w Senacie, a najprawdopodobniej na przełomie lipca i sierpnia Ustawa trafi do podpisu Prezydenta RP.
„Widzę dużą rolę organizacji związkowych na etapie pisania rozporządzeń do Ustawy oraz opracowywania statutów uczelni” – powiedział Gość.
Wicepremier odniósł się do wprowadzonych poprawek oraz ważnych dla zmian zapisów:
- Nastąpiła zmiana formuły rady uczelni, będzie to organ doradczy.
- Członków rady powoływać będą senaty uczelni (50% spoza uczelni i 50% z grona pracowników uczelni).
- Senaty uczelni, a nie rada będą opracowywać strategie rozwoju szkoły.
- Kandydatów na rektora oprócz senatu będą mogły zgłaszać organy uczelni wskazane w statucie uczelni.
- Ewaluacja uczelni będzie następowała według dyscyplin.
- Każdy pracownik naukowy oraz naukowo-dydaktyczny będzie musiał przedłożyć w okresie parametryzacji minimum jedną, a maksimum cztery najwyżej punktowane publikacje (uwaga: w skali całego kraju 25% kadry nie napisało nawet jednego artykułu) – odchodzenie od punktomani.
- Kategoria B+ uprawniać będzie do prowadzenia przewodów habilitacyjnych.
- Wycofano tzw. skróconą ścieżkę habilitacyjną
Nowa ewaluacja przeprowadzana będzie w oparciu o trzy kryteria:
- publikacje i patenty,
- wartość wpływów z badań,
- odziaływanie społeczne i gospodarcze (ocena ekspertów).
Rozszerzona zostanie lista czasopism krajowych (z 250 do 500), które uwzględniane będą w parametryzacji. Ministerstwo przeznaczy środki finansowe (granty) na wzmocnienie wydawnictw, aby w ciągu 2 lat mogły wejść do światowej bazy czasopism naukowych (nowe) oraz aby utrzymać je na tej liście (już na niej obecne).
Lista wydawnictw dla monografii będzie obejmować trzy poziomy:
- liczące się wydawnictwa światowe,
- renomowane wydawnictwa krajowe i uczelniane (publikacje recenzowane),
- pozostałe spoza listy (nie spełniające podstawowych wartości etycznych).
Inne kwestie, które nurtują środowisko nauczycieli:
- Nazwa uniwersytetu zostanie zachowana nawet wówczas, gdy ewaluacja szkoły będzie niekorzystna.
- Uczelnie regionalne będą brały udział w podziale dodatkowych środków w tzw. konkursie „Wyspy doskonałości”. Uczestnicy czteroletniego programu każdorocznie otrzymają po 3 mln zł (łączne wsparcie dla każdej ze szkół to 12 mln zł).
- Trwają także prace, aby dla uczelni regionalnych opracować nieco inny algorytm podziału środków.
- W proponowanej Ustawie zachowane zostały wszystkie dotychczasowe uprawnienia związków zawodowych.
- W nowej Ustawie znalazł się zapis usuwający wszelkie przeszkody do uzyskania prawa do odliczania 50% kosztów przychodów dla wszystkich nauczycieli akademickich.
- Od stycznia 2019 nastąpi wzrost najniższych wynagrodzeń dla wszystkich kategorii nauczycieli akademickich.
- Zarzut, że rektorzy dostaną ogromną władzę jest bezpodstawny ponieważ to statuty uczelni maja wskazać uprawnienia rektorów (mogą być określone szerzej lub węziej).
- Likwiduje się minima kadrowe – w to miejsce powołane zostaną rady naukowe składające się z osób publikujących w czasopismach ze światowej bazy danych (liczył się będzie nie tytuł czy stopień naukowy, a dorobek naukowy tych osób).
- W poszczególnych uczelniach ZFSŚ w roku 2019 nie może być niższy niż w roku obecnym. W latach następnych wprowadzono zasadę, że wysokość odpisu każdorazowo musi być negocjowany przez Rektora ze związkami zawodowymi działającymi w uczelni (ministerstwo finansów zgodziło się by sztywny zapis 6,5% zaczął obowiązywać dopiero od roku 2026).
Z. Warzocha, C. Czyżewski