prof. dr hab. Stefan Smoczyński
O poziomie szkodliwych związków chemicznych, o mechanizmie gromadzenia decydują czynniki związane z organizmem roślinnym; charakterem związku chemicznego i warunkami zewnętrznymi. Wrażliwość roślin na chemiczne zanieczyszczenia ze środowiska jest zróżnicowana i między innymi zależy od uwarunkowań genetycznych, stanu fizjologicznego rośliny, a także jakości siedliska.
Gromadzenie wybranych związków chemicznych może być różne w zależności od gatunku, czy odmiany rośliny użytkowej. Badania różnych roślin wykazały szczególne ich uzdolnienia do wchłaniania szkodliwych związków chemicznych zarówno poprzez części podziemne jak i nadziemne. Pozwoliło to na prace selekcyjne - w kierunku uzyskiwania roślin o zdecydowanie mniejszej zdolności gromadzenia szkodliwych związków chemicznych.
Wykazano również, że właściwości chemiczne, fizyczne, a także budowa szkodliwego związku chemicznego decyduje o zdolności przenikania ich do tkanek roślin użytkowych.
Zagrożenie wiąże się z obecnością, często jednoczesną - bardzo licznej grupy związków chemicznych będących następstwem zanieczyszczenia środowiska. Są to związki metali szkodliwych i toksycznych - ołowiu, kadmu, rtęci, a także cynku i innych. Ponadto mogą to być radionuklidy; wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA); polichlorowane bifenyle (PCB); dioksyny i furany i wiele innych.
Do zanieczyszczeń zalicza się również chemiczne związki pochodzenia biologicznego - w tym szeroki zakres mikotoksyn - aflatoksyny (aspergillus), ochratoksyny (penicillium), Zearalenon (fusarium), alternariol (altrnaria).
Ponadto pozostałości środków ochrony roślin; środków chwastobójczych; a także celowych dodatków - na różnych etapach technologii: - substancji konserwujących - utrwalających, (nie dotyczy jęczmienia browarnego), a także substancji klarujących.
W przypadku jęczmienia browarnego ważne jest śledzenie postępu w zakresie doskonalenia odmian i gatunków roślin, by w sytuacji zagrożenia wybierać te, które charakteryzują się niższą zdolnością gromadzenia szkodliwych związków chemicznych.
Strony WWW projektu
Eurequa zostały przygotowane przez Annę Bieńkowską i
Roberta d'Aystetten