Katedra

Studenci

Program dydaktyczny

KIERUNEK LEKARSKI

Przedmiot – Rehabilitacja

Rok studiów/semestr - IV, semestr VII

Jednostka realizująca przedmiot - Katedra Rehabilitacji, Wydział Nauk Medycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Osoba odpowiedzialna za nauczanie - Dr hab. n. med. Ireneusz M. Kowalski, prof. UWM

Metody dydaktyczne - Wykłady, seminaria, ćwiczenia

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu - Egzamin ustny

Liczba godzin zajęć dydaktycznych – 30

Liczba punktów ECTS – 3

Założenia i cele przedmiotu:

Opis programu nauczania

Program nauczania obejmuje zapoznanie się z problematyką rehabilitacji medycznej, poznanie jej definicji i założeń polskiej szkoły rehabilitacji.

Celem zajęć praktycznych jest poznanie elementów badania klinicznego dla potrzeb rehabilitacji, ustalenie programu kompleksowego leczenia. W trakcie zajęć seminaryjnych zapoznanie studenta z problematyką kompleksowej rehabilitacji chorych z dysfunkcjami narządu ruchu, leczenia chorych po ostrym urazie kręgosłupa z powikłaniami neurologicznymi, leczenie chorych po urazach narządu ruchu, kompleksowe leczenie zachowawcze i operacyjne zmian zwyrodnieniowych narządu ruchu, leczenie zachowawcze, operacyjne i pooperacyjne osób ze schorzeniami kręgosłupa, leczenia usprawniającego w schorzeniach dróg oddechowych i układu krążenia.

Teaching programe description

The leading issues of the teaching activity: introduction to the rehabilitation including Polish concept of rehabilitation, definition and appliance of the rehabilitation in the contemporary care for a disabled person, complex rehabilitation of the patient with a locomotor dysfunction, surgical and conservative management of the patients with acute spinal injury with neurological deficits, treatment of the patients with the injury of locomotor system, surgical and conservative treatment of the persons with degenerative diseases of locomotor system, surgical and conservative management of the patients with spinal disorders, rehabilitation of patient with respiratory and cardiac disorders.

The above problems are discussed at seminars. During practical training sessions the students learn the techniques of patient`s examination for the rehabilitation purpose, participate in clinical discussions and planning of individual rehabilitation programmes.

Treści programowe:

W zakresie wykładów: definicja i fizjologiczne podstawy rehabilitacji, kompleksowość rehabilitacji, środki oddziaływania w rehabilitacji, uwarunkowania skuteczności i przeszkody w rehabilitacji, postępowanie rehabilitacyjne a profilaktyka inwalidztwa, specyfika rehabilitacji w schorzeniach układu ruchu, krążeniowo- oddechowego, nerwowego i osób w wieku geriatrycznym.

W zakresie ćwiczeń: ocena sprawności układu ruchu w warunkach statycznych i dynamicznych, programowanie optymalnego postępowania fizjoterapeutycznego w korelacji z wynikami badania przedmiotowego, zabiegi ortopedyczne pomocnicze w ortopedii, traumatologii i reumatologii (wyciągi redresje, opatrunki gipsowe), profilaktyka i fizjoterapia następstw unieruchomienia, fizjoterapia osób operowanych z powodu następstw chorób reumatycznych, klinika i zasady fizjoterapii w chorobach naczyń obwodowych oraz w wybranych chorobach metabolicznych, zasady prewencji pierwotnej i wtórnej chorób układu krążenia, metody rehabilitacji w chorobach układu oddechowego, zasady postępowania fizjoterapeutycznego u osób ze wzmożonym lub obniżonym napięciem mięśni, terapia p/bólowa, usprawnianie osób z chorobami przewlekle postępującymi, dobór zaopatrzenia ortopedycznego.

W zakresie seminarium treści programowe obejmują wybrane zagadnienia z fizykoterapii między innymi: zastosowanie czynników fizykalnych w usprawnianiu leczniczym, rodzaje energii, jej dawkowanie i zmiany wywołane jej działaniem.

Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej:

1. Dobosiewicz K.: Boczne idiopatyczne skrzywienia kręgosłupa. ŚAM, Katowice 1997.

2. Dega W., Malinowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 1994.

3. Droszcz W.: Diagnostyka i terapia. CMKP, Warszawa 1990.

4. Garrison S.J.: Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. PZWL, Warszawa 1997.

5. Grochmal S.: Neurofizjologiczne podstawy usprawniania ruchowego. PZWL, Warszawa 1992.

6. Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2005.

7. Kowalski I.M., Hurło L.: Zaburzenia postawy ciała w wieku rozwojowym. UWM, Olsztyn 2001 (I wyd.), 2003 (II wyd.).

8. Kowalski I.M., Lewandowski R. (red.): Rehabilitacja dzieci i młodzieży – wybrane zagadnienia. W Sz R DZ A, Olsztyn 2001.

9. Kowalski I.M., Lewandowski R. (red.): Rehabilitacja pediatryczna – wybrane zagadnienia. WSRDA, Olsztyn 2003.

10. Kutzner-Kozińska M.: Postawa ciała, jej wady i sposoby korekcji. AWF, Warszawa 1990.

11. Kwolek A., Kowalski I.M. (red.).: Sport w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Materiały Konferencji Naukowej Olsztyńskie Dni Niepełnosprawnych. UWM, Olsztyn 2000.

12. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna. Wyd. Med. Urban i Partner, Wrocław 2003.

13. Marciniak W., Szulc A. (red.): Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 2003.

14. Tecklin J.S.: Fizjoterapia pediatryczna. PZWL, Warszawa 1996.

Zaleca się lekturę następujących czasopism:

1. Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja

2. Fizjoterapia Polska

3. Fizjoterapia

4. Postępy Rehabilitacji

5. Rehabilitacja Medyczna

6. Rehabilitacja Praktyczna

Program szczegółowy:

I. Cel nauczania przedmiotu

Kształcenie z zakresu Rehabilitacji, zgodnie z wytycznymi standardu nauczania dla kierunku lekarskiego z dnia 18 sierpnia 2004 roku (Dz. U. Nr 194, poz. 1985), obejmuje cykl 30 godzin zajęć.

Treści kształcenia:

Pojęcie kalectwa, inwalidztwa i niepełnosprawności. Rodzaje sprzętu rehabilitacyjnego, pomocy ortopedycznych i technicznych w usprawnianiu osób niepełnosprawnych. Rehabilitacja jako proces kompleksowy. Rehabilitacja w schorzeniach układów: krążenia, oddechowego, nerwowego i ruchu. Rehabilitacja w wieku rozwojowym i geriatrii. Elementy orzecznictwa lekarskiego i pomocy socjalnej. Metody i techniki usprawniania chorych. Integracja osoby niepełnosprawnej w środowisku zamieszkania, pracy i edukacji. Problemy psychospołeczne osoby niepełnosprawnej i jej rodziny. Rehabilitacja osób niedowidzących, z zaburzeniami słuchu i mowy.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:

Student powinien posiąść umiejętność oceny funkcjonalnej pacjenta niepełnosprawnego, znać podstawy fizjoterapii oraz wskazania i przeciwwskazania do jej zastosowania. Wykazać się znajomością fizjologii i patologii wysiłku fizycznego oraz jego wpływu na układy czynnościowe człowieka w szczególności układu kostnego, nerwowego, krążenia i oddychania. Powinien umieć ocenić problemy osoby niepełnosprawnej oraz opracować prosty program kompleksowej rehabilitacji w poszczególnych dysfunkcjach.

II. Tematyka wykładów – 10 h w ramach wykładów (semestr VII)

1. - definicja i fizjologiczne podstawy rehabilitacji,

- kompleksowość rehabilitacji,

- środki oddziaływania, uwarunkowania skuteczności i przeszkody w rehabilitacji,

- postępowanie rehabilitacyjne, a profilaktyka inwalidztwa.

2. - sprzęt rehabilitacyjny, pomoce ortopedyczne i techniczne w usprawnianiu osób niepełnosprawnych,

- specyfika postępowania rehabilitacyjnego u osób z dysfunkcjami układu ruchu.

3. - fizjoterapia i jej specyfika w: neurologii, kardiologii, pulmonologii, pediatrii, geriatrii, psychiatrii.

4. - fizjoterapia u osób z zaburzeniami i uszkodzeniami w obrębie układu nerwowego,

- zasady postępowania fizjoterapeutycznego u osób ze wzmożonym lub obniżonym napięciem mięśni,

- usprawnianie osób z chorobami naczyniowymi centralnego układu nerwowego,

- usprawnianie osób z chorobami przewlekle postępującymi,

- warunki doboru skojarzonej terapii p/bólowej.

5. - definicje, podziały, charakterystyka skrzywień kręgosłupa i wad postawy.

6. - ruch i postawa ciała – odruchy układu nerwowego, regulacja napięcia mięśniowego, skutki przerwania ciągłości rdzenia kręgowego, wyzwalanie ruchów dowolnych, czynność ośrodkowego układu nerwowego.

7. - polaryzacja, depolaryzacja, repolaryzacja, neuromatrix-sieci neuronalne, czynność bioelektryczna mózgu, teoria Melzacka i Walla.

III. Tematyka seminariów – 10 h (semestr VII)

1. Seminarium 1: Mózgowe porażenie dziecięce – etiologia, obraz kliniczny, leczenie.

2. Seminarium 2: Deformacje kręgosłupa – etiologia, obraz kliniczny, leczenie.

3. Seminarium 3: Osteoporoza – etiologia, obraz kliniczny, leczenie.

4. Seminarium 4: Choroby zwyrodnieniowe narządu ruchu – etiologia, obraz kliniczny, leczenie.

5. Seminarium 5: Rehabilitacja pourazowa – etiologia, obraz kliniczny, leczenie.

IV. Tematyka ćwiczeń – łącznie 10 h (semestr VII)

1. Mózgowe porażenie dziecięce – badanie i opracowanie wytyczenia leczenia.

2. Deformacje kręgosłupa – badanie i opracowanie wytyczenia leczenia.

3. Osteoporoza – badanie i opracowanie wytyczenia leczenia.

4. Choroby zwyrodnieniowe narządu ruchu – badanie i opracowanie wytyczenia leczenia.

5. Rehabilitacja pourazowa – badanie i opracowanie wytyczenia leczenia.

KIERUNEK PIELĘGNIARSKI

Przedmiot – Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych

Rok studiów/semestr - III/V

Jednostka realizująca przedmiot - Katedra Rehabilitacji, Wydział Nauk Medycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Osoba odpowiedzialna za nauczanie - Dr hab. n. med. Ireneusz M. Kowalski, prof. UWM

Metody dydaktyczne - Wykłady z zastosowaniem technik multimedialnych, ćwiczenia

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu - Egzamin ustny

Liczba godzin zajęć dydaktycznych – Łącznie 40, w tym 8 godz.– wykłady, 32 godz.– ćwiczenia

Liczba punktów ECTS – 3

Założenia i cele przedmiotu:

Opis programu nauczania

Program nauczania obejmuje zapoznanie się z problematyką rehabilitacji medycznej, poznanie jej definicji i założeń polskiej szkoły rehabilitacji.

Celem zajęć praktycznych jest poznanie elementów opieki pielęgniarskiej dla potrzeb rehabilitacji, ustalenie programu kompleksowego postępowania pielęgniarskiego. W trakcie zajęć seminaryjnych zapoznanie studenta z problematyką kompleksowej rehabilitacji chorych z dysfunkcjami narządu ruchu, terapii i opieki chorych po ostrym urazie kręgosłupa z powikłaniami neurologicznymi, terapia i opieka chorych po urazach narządu ruchu, kompleksowe postępowanie w zmianach zwyrodnieniowych narządu ruchu, postępowanie pooperacyjne osób ze schorzeniami kręgosłupa, usprawniające w schorzeniach dróg oddechowych i układu krążenia.

Treści programowe:

W zakresie wykładów: definicja i fizjologiczne podstawy rehabilitacji, kompleksowość rehabilitacji, środki oddziaływania w rehabilitacji, uwarunkowania skuteczności i przeszkody w rehabilitacji postępowanie rehabilitacyjne a profilaktyka inwalidztwa, specyfika rehabilitacji w schorzeniach układu ruchu, krążeniowo- oddechowego, nerwowego i osób w wieku geriatrycznym.

W zakresie ćwiczeń: ocena sprawności układu ruchu w warunkach statycznych i dynamicznych, programowanie optymalnego postępowania fizjoterapeutycznego i pielęgnacyjnego w korelacji z wynikami badania przedmiotowego, profilaktyka i fizjoterapia następstw unieruchomienia, fizjoterapia osób operowanych z powodu następstw chorób reumatycznych, klinika i zasady fizjoterapii w chorobach naczyń obwodowych oraz w wybranych chorobach metabolicznych, zasady prewencji pierwotnej i wtórnej chorób układu krążenia, metody rehabilitacji w chorobach układu oddechowego, zasady postępowania fizjoterapeutycznego i pielęgnacyjnego u osób ze wzmożonym lub obniżonym napięciem mięśni, terapia p/bólowa, usprawnianie osób z chorobami przewlekle postępującymi, dobór zaopatrzenia ortopedycznego.