Ks. prof. dr hab. Edward Warchoł (1935-2025)

profesor Wydziału Teologii UWM w Olsztynie

Urodził się w Żdżarach 9 września 1935 roku. Zmarł w Kozienicach 19 lutego 2025 roku. Tutaj został pochowany na cmentarzu parafii św. Krzyża.

Był księdzem rzymskokatolickim. Święcenia prezbitera otrzymał 14 czerwca 1959 roku w Sandomierzu. Początkowo należał do duchowieństwa diecezji sandomierskiej, później radomsko-sandomierskiej, wreszcie radomskiej (od 1992). Pracował w duszpasterstwie parafialnym jako wikariusz i proboszcz na różnych placówkach. Ostatnią z nich  była parafia pod wezwaniem św. Krzyża w Kozienicach. Tutaj też pozostał na emeryturze, na którą przeszedł w 2010 roku. 

Ks. Edward Warchoł zdobył doktorat z socjologii religii w Instytucie Pastoralnym KUL w roku 1974 (Społeczno-religijne uwarunkowania rozwoju Kościoła Polskokatolickiego na terenie diecezji sandomierskiej w latach 1929-1951). Promotorem rozprawy był ks. prof. dr hab. Władysław Piwowarski. Ks. Warchoł habilitował się w Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie w 1992 roku. Został doktorem habilitowanym w dyscyplinie historia Kościoła. Tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskał w 2004 roku. 

Ks. dr hab. Edward Warchoł znalazł zatrudnienie na Wydziale Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (od 1 września 1999 roku). Wykładał tu historię Kościoła w Polsce XIX i XX wieku. Ks. prof. Warchoł został także wykładowcą w Wydziale Teologicznym w Radomiu, wchodzącym wówczas w strukturę Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (2000-2005). 

Głównym przedmiotem zainteresowania i prac badawczych ks. prof. Warchoła stały się dzieje Mariawitów oraz Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w okresie pomiędzy I a II wojną światową w Polsce, co zaowocowało publikacjami książkowymi. 

Konferencja Episkopatu Polski powołała ks. E. Warchoła w skład zespołu do spraw Dialogu z Kościołem Polskokatolickim. Ks. prof. Warchoł uczestniczył w dialogu przez dwie kadencje (1997-2007). Ze względu na naukowe kompetencje oraz postawę Ks. Profesor cieszył się dużym szacunkiem i przyjaźnią duchownych Kościoła Polskokatolickiego (bp Wiktor Wysoczański, ks. infułat Aleksander Bielec i inni).  // autorzy wspomnienia: bp Jacek Jezierski, ks. Jacek Neumann //