|
Na tej stronie:
(wybierz
interesujący Ciebie temat)
Historia
hydroenergetyki
Pierwsze
wzmianki o wykorzystaniu wody przez człowieka w celach
energetycznych sięgają I wieku. Początkowo budowane na rzekach
koła wodne wprawiały w ruch żarna w młynach. Jednak dopiero
1000 lat później energię wody zaczęto wykorzystywać w szerszym
zakresie, do napędzania miechów i ciężkich młotów w kuźniach,
pił w tartakach oraz innych podobnych urządzeniach.
Pozyskiwanie energii elektrycznej z wody na terenie Polski
rozpoczęto już w 1910 roku na rzece Radunia niedaleko Gdańska,
gdzie uruchomiono pierwsze małe elektrownie wodne w Straszynie
i Rutkach. Jednak pierwszy zawodowy turbozespół
hydroelektrowni - posiadający dużą na ówczesne czasy moc - 3.5
MW - powstał w Gródku na rzece Wda w 1923 roku. Zawdzięczamy
go inżynierowi Alfonsowi Hoffmannowi, którego śmiało nazwać
można ojcem polskiej energetyki. Dzięki jego wysiłkowi od tego
momentu w Polsce rozpoczął się intensywny rozwój
elektroenergetyki.
Pierwsze koła wodne o osi
poziomej , które podnosiły wodę zostały opisane przez Filona
z Bizancjum w III w p.n.e. W I wieku p.n.e. Strabon napisał ,
że napędzały one młyny wodne w Azji Mniejszej. W
„Architekturze” (25¸30
p.n.e.) Marcus Witruwiusz Pollio opisał po raz pierwszy młyn
wodny. Współcześnie prototyp owego młyna nosi nazwę młyna
rzymskiego lub młyna Witruwiusza.
Koło
mające na obwodzie łopatki lub przegrody, poruszane siłą
naporu wody, poprzednik turbiny wodnej. Najczęściej
wykorzystywane do napędu młynów wodnych i zakładów
przemysłowych: tartaków i kuźni.
Łopatki
turbiny Kaplana
Zależnie od
sposobu zasilania dzielimy na
-
nasiębierne (wykorzystuje głównie energię
potencjalną wody) o największej wydajności (Rys.1)
Rys. 1 Koło nadsiębierne
Rys. 2
Koło śródsiębierne
-
podsiębierne (wykorzystuje głównie energię kinetyczną
wody) (Rys.3),
Rys. 3 Koło podsiębierne
1000 lat później energię wody zaczęto wykorzystywać
min. do napędzania miechów, ciężkich młotów w kuźniach i pił w
tartakach.
Pierwsza
miejska elektrownia wodna powstała w 1881 roku w Anglii, w
garbarni, w Godalming. Wykorzystywała ona przepływ wody przez
turbiny. Energia elektryczna dostarczana przez tą elektrownię
służyła do oświetlania ulic i dostarczała energię do domów.
Pierwsza
hydroelektrownia została otwarta w Deptford, w Londynie w 1889
roku. W 1895 roku przy wodospadzie Niagara powstała pierwsza
elektrownia wodna. Zbudował ja Tesla razem z Westinghouse’m.
W1981 roku M.Doliwo-Dobrowolski na Renie wybudował jedną z
najsłynniejszych elektrowni wodnych prądu zmiennego.
Najstarszą elektrownią powstałą w niepodległej Polsce
(ok.1922 r.) jest elektrownia na rzece Czarna Woda w Gródku
(3,9 MW), zasilała ona w energię elektryczną Gdynię. Rozwój
polskiej hydroenergetyki został wstrzymany w wyniku drugiej
wojny światowej. Po wojnie Polska zyskała na ziemiach
zachodnich kilkadziesiąt zakładów hydroenergetycznych min. w
Plichowicach i Dychowie na Bobrze. W 1946 roku moc polskich
elektrowni wynosiła łącznie160 MW. W latach sześćdziesiątych
powstały duże elektrownie wodne w Solinie, Żydowie, Włocławku,
Kornowie. W ciągu kolejnych lat powstały jedne z największych
w Polsce elektrowni w Żarnowcu, Nidzicy i Porąbce-Żar.
|
