CYRKULACJA W OCEANIE INDYJSKIM |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ocean Indyjski zajmuje 21,1% powierzchni Wszechoceanu. Maksymalną rozciągłością odznacza się wymiar równoleżnikowy oceanu (11 300 km) wzdłuż 10o S. 21% to udział wody zgromadzonej w oceanach przypadająca na Ocean Indyjski. Na ocean ten przypada 11,5% powierzchni egzogenicznej kontynentów. Warunki klimatyczne Oceanu Indyjskiego kształtują się pod wpływem wzajemnego oddziaływania kontynentu i oceanu. Cyrkulacja atmosferyczna nad Oceanem Indyjskim jest wymuszana stałym oceanicznym wyżem podzwrotnikowym półkuli południowej. Nad północną częścią Oceanu Indyjskiego cyrkulacja atmosferyczna jest odmienna. Duży wpływ na jej przebieg wywiera cyrkulacja kontynentalna atmosfery z wyżami tworzącymi się w okresie zimowym nad południową Azją. Podobnie jak w Atlantyku i Pacyfiku także w Oceanie Indyjskim występuje Podpowierzchniowy Prąd Równikowy. Jest on słabszy od odpowiadających mu podpowierzchniowych cyrkulacji w innych oceanach. Płynie ku wschodowi ze zmienną prędkością (poniżej 0,5-0,7 m/s) i toczy wody przy monsunie północno-wschodnim oraz południowo-zachodnim.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cyrkulacja powierzchniowa, obejmująca południową część Oceanu Indyjskiego, stanowi układ wiru, w którym kierunek ruchu jest przeciwny do ruchu wskazówek zegara. W czasie aktywności północno-wschodniego pasatu Prąd Południoworównikowy przekazuje wody do Równikowego Prądu Wstecznego oraz Równikowego Prądu Mozambickiego. Ten zmienia się w prąd Agulhas, który płynie wzdłuż brzegów Afryki w kierunku jej południowego przylądka. Tam wchodzi w Dryf Wiatrów Zachodnich, obierając drogę na wschód w stronę Australii. Potem odgałęzia się jako Prąd Zachodnioaustralijski. Płynąc wzdłuż zachodnich brzegów Australii, dociera do Prądu Południoworównikowego i powoduje zamknięcie wielkiego antycyklonalnego obiegu. Nietypowość cyrkulacji wód powierzchniowych w Oceanie Indyjskim polega na tym, że od 10° szerokości geograficznej północnej zachodzi duża, sezonowa zmienność prądów będących pod wpływem monsunu. Na półkuli południowej natomiast, na południe od równoleżnika 10°, cyrkulacja wód latem i zimą jest zbliżona.
|
STRONA GŁÓWNA | PRZYCZYNY CYRKULACJI | BADANIA CYRKULACJI | CYRKULACJA POZIOMA I PIONOWA | CYRKULACJA W OCEANACH | WSTECZ | TECHNOLOGIE |