„Ida”, „Pokłosie”, historia – kilka uwag o uobecnianiu przeszłości
“Ida”, “Aftermath”, History – A Few Remarks about the Re-presentation of the Past

DOI: https://doi.org/10.31648/hip.324

O autorze

Marcin Maria Bogusławski
Uniwersytet Łódzki

Słowa kluczowe

ślad, historiografia, pamięć, film, pozytywizm, Ida, Pokłosie

Abstrakt

Przedmiotem mojego zainteresowania są reakcje, które wzbudziły dwa filmy – Pokłosie oraz Ida. Twierdzę, że kontrowersje, jakie wywołały, są wynikiem przyjmowania pozytywistycznej koncepcji historii i zawodu historyka. Staram się także pokazać, że umieszczenie obu filmów w innej perspektywie – studiów nad pamięcią i filozofii historii proponowanej przez Franka Ankersmita – pozwala wydobyć ich pozytywny potencjał dla wspólnoty budowanej jako przestrzeń nowoczesnej demokracji.

Pełny Tekst (PDF)

Literatura

• Ankersmit F., Pamiętając Holocaust: żałoba i melancholia, tłum. A. Ajschet i in., (w:) E. Domańska (red.), Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Antologia przekładów, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002, s. 163–183.
• Böhme G., Filozofia i estetyka przyrody, tłum. J. Merecki, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002.
•  Buksiński T., Problemy obiektywności wiedzy historycznej, PWN, Warszawa – Poznań 1979.
• Derrida J., O gramatologii, tłum. B. Banasiak, Officyna, Łódź 2011. Domańska E., Historia egzystencjalna, PWN, Warszawa 2012.
• Horubała A., „Ida”: piękna rozpacz, „Do Rzeczy” 2013, nr 39, s. 40–42. Janz B. B., Debt and Duty: Kant, Derrida, and African Philosophy, 2001 [online] .
• LaCapra D., Psychoanaliza, pamięć i zwrot etyczny, tłum. M. Zapędowska, (w:) E. Domańska (red.), Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Antologia przekładów, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002, s. 127–162.
• Lorenz Ch., Przekraczanie granic. Eseje z filozofii historii i teorii historiografii, tłum. M. Bobako, R. Dziergwa, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2009.
• Revel J., Le vocabulaire de Foucault, Ellipses, Paris 2002.
•  Ricoeur P., Czas i opowieść, t. III, tłum. U. Zbrzeźniak, Wyd. UJ, Kraków 2008.
• Stobiecki R., Historiografia na przełomie XX i XXI wieku. Krajobraz po bitwie, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Historycznego” 2005, nr 11, s. 11–22 [online] .
• Topolski J., Wprowadzenie do historii, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1998. Tuchańska B., Dlaczego prawda?, Poltext, Warszawa 2012.
• White H., Proza historyczna, red. E. Domańska, tłum. D. Kołodziejczyk i in., Universitas, Kraków 2009.