Teologia moralna

Temat miesiąca – zapraszam na stronę: http://machinek.pl

Lipiec 2020

Każdorazowe kampanie przedwyborcze wzbudzają emocje, które, jak wiosenne burze, z wielką gwałtownością przetaczają się przez media i debatę społeczną. Sytuacja mogłaby więc zostać uznana za typową, ale mimo to poziom emocji, jaki osiągnęła debata publiczna w związku ze stanowiskiem kandydatów w wyborach prezydenckich 2020 wobec społeczności LGBT, może zaskakiwać. Wszyscy, którzy w ostatnich miesiącach odważyli się krytycznie ocenić roszczenia społeczności LGBT – od arcybiskupa Marka Jędraszewskiego, poprzez posła Jacka Żalka, aż po prezydenta Andrzeja Dudę – zostali oskarżeni o odmawianie człowieczeństwa gejom lesbijkom, bi- i transseksualistom. Powodem były użyte przez nich wyrażenia typu: „LGBT to nie ludzie, a ideologia”. Reakcją na tego rodzaju wypowiedzi była fala oburzenia i zarzut „odczłowieczenia”, jakby ich autorzy rzeczywiście chcieli zanegować człowieczeństwo gejów czy lesbijek. Do głosów oburzenia dołączyły nawet gremia naukowe, np. Komitet ds. Bioetyki przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, który opublikował specjalne stanowisko w tej sprawie, przestrzegając przed „dehumanizacją osób LGBT”. Można oczywiście zadać krytyczne pytanie, czy dobór słów w wypowiedziach krytyków LGBT był odpowiedni, a przede wszystkim przemyślany i zrozumiały dla odbiorców, tak samo jednak można krytycznie zapytać, czy pozwolono wypowiadającym się w ten sposób wyjaśnić, co mieli na myśli. Czytaj dalej „Osoby LGBT” i inne manipulacje

Czerwiec 2020

Reakcja opinii publicznej na śmierć czarnoskórego Georga Floyda, który zmarł wskutek interwencji policji, wstrząsnęła społeczeństwem amerykańskim. Gwałtowne protesty trwały przez niemal dwa tygodnie. Było wśród nich wiele pokojowych manifestacji, były jednak także poważne zamieszki, w czasie których palono samochody demolowano lokale i dochodziło do aktów wandalizmu. Każda tragiczna i zupełnie niepotrzebna śmierć w trakcie interwencji władz porządkowych musi wywoływać oburzenie. Nie zmienia w tym nic fakt, że Floyd w przeszłości wielokrotnie popadał w konflikty z prawem i został skazany na kilka lat więzienia za rozbój z bronią w ręku. I trudno licytować się, czyja śmierć jest ważniejsza. Jednak dla kogoś spoza Stanów Zjednoczonych tak gwałtowna reakcja na śmierć pojedynczego człowieka, może być czymś zastanawiającym, skoro nie jest on ani pierwszym, ani niestety zapewne ostatnim obywatelem, który ginie wskutek brutalnej akcji policji. Czytaj dalej Bolesna hipoteka

Maj 2020

Pandemia koronawirusa, jak zresztą wszystkie inne niespodziewane i traumatyczne wydarzenia, domagają się jakiegoś wyjaśnienia, wpisania ich we  własną historię życia, a w przypadku ludzi wierzących – także we własną wiarę i własny obraz Boga. Dlaczego przychodzi nam przeżywać tak dramatyczne wydarzenie, którego skutki – poza zdrowotnymi – świat będzie odczuwał jeszcze przez długie lata? Czytaj dalej Czy pandemia koronawirusa jest karą za grzechy?

Kwiecień 2020

Rok duszpasterski 2019/2020 jest w polskim Kościele obchodzony pod hasłem „Oto wielka tajemnica wiary”. Ma on być pierwszym z trzech kolejnych lat, które będą poświęcone Eucharystii. Zapewne nikt z grona tych, którzy zadecydowali, że Kościół w Polsce będzie starał się w najbliższych latach pogłębić pobożność eucharystyczną, nie przypuszczał, że temat ten w kontekście pandemii koronawirusa stanie się tak bardzo aktualny, a nawet będzie przedmiotem ostrej kontrowersji. Ograniczenie dostępu do Eucharystii oraz udzielenie długotrwałej dyspensy od uczestnictwa w niedzielnej Mszy św., jest szokiem, który musi zostać dopiero wbudowany w świadomość polskich katolików. Może to się okazać tym trudniejsze, że media społecznościowe zapełniły się wypowiedziami rzekomych obrońców Eucharystii, którzy odsądzają od czci i wiary decyzje hierarchów kościelnych i czynią siebie samych (powołując się na mniej czy bardziej wiarygodne objawienia prywatne) arbitrami w sporze o właściwe – bo płynące z głębokiej wiary – zachowanie w stosunku do Eucharystii w czasie trwania pandemii. Jednocześnie jednak, jak to bywało wielokrotnie w poprzednich wiekach, każda taka ostra kontrowersja stanowi szansę na odnowienie i pogłębienie prawdziwie katolickiej wiary i pobożności. Czytaj dalej Eucharystia w cieniu koronawirusa

Marzec 2020

W ostatnich dziesięcioleciach śpiewaliśmy w kościołach suplikacje w różnych okolicznościach: raz było zbyt wiele słońca, co potęgowało znacznie zagrożenie pożarowe, raz zbyt wiele wody, która zalewała domy i niszczyła zasiewy. Były też różne zawirowania polityczne. Rozumieliśmy, co to znaczy, że Bóg ma nas ochronić od głodu, od ognia i wojny. Ale od powietrza? Niektórzy zapewne nawet nie zastanawiali się, skąd ta prośba w suplikacjach. Jest ona echem wielkich zaraz, które w poprzednich wiekach pustoszyły Europę. Morowe powietrze budziło grozę, bo niosło śmierć wszystkim, niezależnie od wieku, stanu społecznego i zgromadzonego bogactwa.

Czytaj dalej Czas morowego powietrza

Luty 2020

W dniu poświęconym osobom konsekrowanym, jakim jest corocznie 2 lutego – święto Ofiarowania Pańskiego, mała dziewczynka, po powrocie z kościoła, pyta mamę: „A co to znaczy, że niektórzy ludzie są konserwowani?”. Mama odpowiada: „No bo Pan Bóg chce, by się nie zepsuli”. W tej anegdocie zawarte jest ziarno prawdy, które odnosi się nie tylko do osób konsekrowanych, ale też do całego Kościoła. Każdy uczeń Chrystusa ma być solą dla ziemi i światłem dla świata i będzie mógł pełnić tę rolę tylko jako niezepsuty, pachnący świeżością Ewangelii. Ale osoby oddane Bogu przez śluby zakonne mają mieć to zadanie wpisane w każdy ich oddech i każdy krok. Czytaj dalej Konsekrowani

Styczeń 2020

Zazwyczaj kolejna własna rocznica urodzin jest dniem, w którym człowiek uświadamia sobie upływający czas. Koniec roku kalendarzowego jest chyba jednak jeszcze bardziej sugestywnym wyzwalaczem refleksji dotyczącej czasu. Jest w Biblii wspaniały poemat na temat czasu, sformułowany przez jednego z największych sceptyków wśród autorów ksiąg biblijnych – Koheleta (Koh 3, 1-17). Dla czytelnika zakotwiczonego w mentalności pierwszych dwóch dekad XXI w., a więc ery wszechogarniającego Internetu, wszystkomających smartfonów, wszędzie dolatujących tanich linii lotniczych oraz powszechnie dostępnych towarów usługowych, a nawet luksusowych, tekst ten musi być doprawdy irytujący. Kohelet w całej swej niefrasobliwości oświadcza, że „wszystko ma swój czas i jest wyznaczona godzina na wszystkie sprawy pod niebem” (Koh 3, 1). Czytaj dalej Na wszystkie sprawy jest czas pod niebem

Grudzień 2019

Zgodnie z katolicką tradycją adwent jest czasem oczekiwania. Zazwyczaj dodaje się: oczekiwania na przyjście Mesjasza – Zbawiciela. Ale skoro chrześcijanie uznają, że Jezus z Nazaretu, który pojawił się na świecie dwa tysiące lat temu, jest Chrystusem, czyli Mesjaszem, a tym samym – Zbawicielem, to co oznacza to coroczne oczekiwanie? Kiedy na ten temat rozmawia się z osobami wyznania mojżeszowego, które ciągle jeszcze czekają na przyjście Mesjasza, słyszy się zazwyczaj, że Chrystus nie może być zapowiadanym Mesjaszem, bo gdy przyjdzie Mesjasz, wszystko się radykalnie zmieni na lepsze. A co się zmieniło wraz z przyjściem Chrystusa? – pada pytanie. Czy świat jest dzisiaj lepszy, niż był kiedyś? Czytaj dalej Dlaczego ciągle jeszcze czekamy?

Listopad 2019

Chociaż zdanie „Cor ad cor loquitur”, które John Henry Newman obrał za swoje kardynalskie zawołanie, zostało zaczerpnięte z tradycji teologicznej (od św. Franciszka Salezego), oddaje ono bardzo dobrze charakter i drogę życiową tego niezwykłego angielskiego konwertyty. Newman może być niewątpliwie nazywany człowiekiem serca, i to w podwójnym znaczeniu tego słowa. W czasach Newmana, Czytaj dalej Serce mówi do serca