prof.dr hab. Wojciech Budzyński
Uprawa jęczmienia browarnego rokuje powodzenie w tych gospodarstwach, w których wdrożono podstawowe zasady dobrej praktyki rolniczej. Wyraża się to regularnym uzyskiwaniem plonów przynajmniej na poziomie około 75 % potencjału hodowlanego, czyli 4 – 4,5 ton z ha.
Wysokość plonu ziarna jęczmienia jest oczywiście wypadkową kompleksowego działania wszystkich czynników.
Nie przeszkadza to stwierdzić, że głównymi technologicznymi czynnikami plonotwórczymi są (w kolejności ) poziom nawożenia NPKMgCa oraz termin i gęstość siewu (rozpatrywane łącznie), a plonochronnymi – właściwa regulacja zachwaszczenia i ochrona przed chorobami grzybowymi.
Wysoki plon jęczmienia na glebach o co najmniej średniej zasobności w przyswajalne formy składników uzyskuje się przy pokryciu jego potrzeb pokarmowych (wolumen plonu x zawartość składników w nim zawartych). Zwiększenie poziomu nawożenia fosforowo – potasowego w takich warunkach jest mało efektywne dla plonu. Rozpatrując samą wysokość plonu, nawożenie azotem aż do poziomu 80 (gleby pszenne) – 110 (gleby żytnie) powoduje jego przyrost. Zasadniczym ograniczeniem jest tu jednak zawartość białka, która granicę 11,5 % s.m przekracza najczęściej już przy dawkach o połowę niższych. W technologiach produkcji surowca browarnego stosuje się więc zmniejszone dawki azotu, w terminie tylko przedsiewnym
Nawożenie a plon |
Termin i gęstość siewu może różnicować poziom plonowania jęczmienia nawet o 30 %. Najlepszym dla wysokości plonu jest termin możliwie najwcześniejszy. Opóźnienie siewu powoduje także zmniejszenie zawartości skrobi w ziarnie, oraz zwiększenie ilości białka, zwiększenie zawartości plewki, pogorszenie dorodności ziarna.
Najlepsze cechy fizyczne uzyskuje ziarno z kłosa na pędzie głównym i pędzie I rzędu. Nie pożądana jest więc silna krzewistość produktywna jęczmienia browarnego. Zapobiega się jej przez zagęszczony siew gwarantujący 370 - 400 roślin na 1m2 bezpośrednio po wschodach. Tak więc technologie produkcji surowca browarnego winny uwzględniać wczesny i niezbyt rzadki siew
Sposób, termin i gęstość siewu a plon i jakość ziarna |
Efekt plonochronny chemicznej regulacji zachwaszczenia może wynosić nawet 15 % plonu. Pielęgnacja mechaniczna jest z reguły mniej skuteczna. W technologii produkcji ziarna browarnego należy przewidzieć chemiczne odchwaszczanie plantacji w fazach krzewienia (stadium 25 – 30 wg Zadoksa). Plantacje zachwaszczone mają gorszą architekturę co skutkuje zróżnicowaniem dorodności i wyrównania ziarna. Cechy fizyczne ziarna mogą ulec pogorszeniu także na skutek zbyt późnego (po stadium 31 wg Zadoksa) stosowania herbicydów
Zagrożenia dla plonu powodowane przez choroby |
Efekt plonochronny ograniczenia występowania chorób grzybowych wynosi 15 – 20% plonu. Podstawowym warunkiem jest wczesna interwencja fungicydowa. Występujące na źdźble, liściach i kłosach patogeny grzybowe zmniejszają dorodność ziarna, przyczyniając się do zwiększenia zawartości białka i plewki. Porażone przez grzyby ziarno jest podatne na odstawanie łuski
Zagrożenia dla plonu powodowane przez choroby |
Strony WWW projektu
Eurequa zostały przygotowane przez Annę Bieńkowską i
Roberta d'Aystetten