Filozofia serca Pamfiła Jurkiewicza. Analiza, interpretacja, refleksja
The Philosophy of the Heart by Pamfil Yurkevich. Analysis, Interpretation, Reflection

DOI: https://doi.org/10.31648/hip.333

O autorze

Pavlo Snopkov
http://orcid.org/0000-0001-8116-8304 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Słowa kluczowe

serce; cordis; synkretyzm; materializm; idealizm; poznanie; uniwersalizm

Abstrakt

Filozofia serca, określana także mianem kordocentryzmu, to stanowisko z pogranicza dyskursu religijnego i filozoficznego. Zgodne z nim ludzkie serce jest rodzajem psychofizycznego centrum, które odgrywa kluczową rolę w procesie samodoskonalenia moralnego i intelektualnego. Kordocentryzm stał się ważnym elementem filozofii ukraińskiej oraz rosyjskiej. Bezpośrednim źródłem kordocentryzmu w kulturze Słowian wschodnich były teksty Starego i Nowego Testamentu. Za jeden z ciekawszych przykładów kordocentrycznego myślenia uznaje się twórczość rosyjsko-ukraińskiego filozofa Pamfiła Jurkiewicza. Odnosił się on sceptycznie do założeń materializmu oraz idealizmu, które krytykował z pozycji teoriopoznawczych. Poszukiwał więc takich stanowisk, które pomogłyby mu zbudować bardziej obiektywny obraz świata i człowieka. Wierzył on, iż szanse takie dawała filozofia serca. Wychodząc od jej założeń, zaczął rozwijać własną etykę oraz teorię poznania. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja sylwetki filozofa, a także opis oraz krytyczna analiza jego najważniejszych idei.

Pełny Tekst (PDF)

Literatura

• Locke J., Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, t. 1, przeł. B.J. Gawecki, PWN, Kraków 1955.
• Гнатюк Я., Український кордоцентризм у конфлікті міфологій та інтерпретацій, «Симфонія форте», Івано-Франківськ 2010.
• Енциклопедія українознавства. Словникова частина (ЕУ-II), Париж – Нью-Йорк 1980, t. 9. 
• Ильин И.А., Путь к очевидности, Республика, Москва 1993, s. 296. Лебеденко А., Философия сердца в русской мысли и философской системе Живой Этики, Электронная библиотека Международного Центра Рерихов © 2008-2015, [online]. 
• Мойсеїв І., Кордоцентризм, w Encyclopedia of Modern Ukraine, [online] Радлов Э., Юркевич, Памфил Данилович, (w:) Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона, Типографiя Акц. Общ. Брокгаузъ – Ефронъ, С.-Петербургъ 1904, t. XLI. 
• Сунель А. де, Символiка людського тiла, tł. З. П. Борисок, Київ 2003. Флоренский П., Столп и утверждение Истины, собр. соч. в 2 т., Москва 1990. 
• Чижевський Д., Нариси з історії філософії на Україні, Вид-во Орій при УКСП Кобза Київ 1992. 
• Юркевич П., Философские произведения, Изд. „Правда”, Москва 1990.