W dniu 5 listopada 2014 roku na zaproszenie Koła Naukowego Bezpieczeństwa Narodowego w Instytucie Nauk Politycznych UWM gościła mgr inż. Małgorzata Dobrzańska, Kierownik Oddziału Epidemiologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie, która wygłosiła wykład pt. „Choroby importowane i wektorowe”. Prelegentka przedstawiła zagrożenia naszego województwa w kontekście chorób zakaźnych, które nie istnieją na naszym terenie, ale mogą zostać przywleczone zza granicy jako wynik ataku bioterrorystycznego, albo jako efekt naturalnych migracji ludności.
Choroby importowane najczęściej przywlekają turyści, osoby wracające do kraju po dłuższym pobycie, cudzoziemcy (np. handlowcy czy dyplomaci), ale także dzikie zwierzęta, które przechodzą przez granicę (np. lisy), a nawet rośliny. Istnieją również choroby zawlekane, które my „eksportujemy” do innych krajów. Tutaj wymienić można włośnicę oraz botulizm, które np. trafiają do Wielkiej Brytanii w przewożonych przez Polaków przetworach mięsnych.
Wśród chorób zakaźnych najbardziej niebezpiecznych wymienia się botulizm, wąglik, dżumę oraz gorączkę Q. Nie mniej groźne są również SARS, czyli zespół ostrej niewydolności oddechowej, koronawirusy oraz wirusowe gorączki krwotoczne takie jak Marburg i ebola. Tej ostatniej prelegentka poświęciła najwięcej miejsca. Ebola należy do najgroźniejszych chorób zakaźnych dla człowieka i zwierząt. Nazwa pochodzi od rzeki Ebola w północnej części Demokratycznej Republiki Konga. Obszar objęty epidemią zajmuje w tej chwili 4 kraje (Gwinea, Liberia, Nigeria i Sierra Leone), których łączna liczba ludności wynosi 20 milionów. Oficjalne dane wskazują, iż na ebolę zachorowało do tej pory 13607 osób, z czego aż 4960 zmarło.
Rezerwuarem wirusa są owocożerne nietoperze, które są nosicielami, ale same nie chorują oraz zarażone zwierzęta (najczęściej małpy i antylopy), które chorują i wskutek zakażenia zdychają. Transmisja wirusa odbywa się poprzez kontakt bezpośredni np. przez uszkodzoną skórę lub błony śluzowe. Ludzie zarażają innych, dopóki ich krew i wszelkie wydzieliny nadal zawierają wirusa. W krajach afrykańskich często dochodzi do zakażeń podczas uroczystości pogrzebowych, gdzie żałobnicy mają kontakt z ciałem zmarłego. Objawami choroby są: gorączka, silne osłabienie; ból mięśni, głowy, gardła. Następnie: wymioty, biegunka, wysypka, zaburzenia czynności nerek i wątroby. W konsekwencji krwawienie zewnętrzne i wewnętrzne, które najczęściej prowadzi do śmierci. Jeżeli chodzi zapobieganie tej chorobie, to prelegentka wymieniła następujące metody: hospitalizacja i izolacja pacjentów, kwarantanna (min. 21 dni), stosowanie środków ochrony osobistej (rękawice, fartuchy, maski), dezynfekcja pościeli i naczyń (przy wypraniu ubrań w 60 stopniach przez godzinę, następuję zabicie wirusa), palenie skażonych rzeczy oraz edukacja.
