W dniach 7-21 czerwca 2021 roku w Instytucie Nauk Politycznych UWM staż naukowy w ramach program stażowego NAWA PROM finansowanego z funduszy Unii Europejskiej odbył doktorant z Instytutu Nauk Humanistyczno-Społecznych Uniwersytetu Narodowego Lwowska Politechnika Oleksandr Sokolovskyy, który przygotowuje dysertację doktorską na temat współpracy transgranicznej mniejszości narodowych państw Europy Środkowej i Wschodniej. Opiekunką stażu była dr hab. Teresa Astramowicz-Leyk, prof. UWM, która jest drugim promotorem w przewodzie doktorskim.
Podczas stażu młody ukraiński badacz sporządził kwerendę naukową w Bibliotece Głównej UWM oraz w bibliotece INP UWM. Oprócz tego spotkał się z Wicemarszałkiem Województwa Warmińsko-Mazurskiego Mironem Syczem, z którym odbył rozmowę na temat współpracy transgranicznej Polski i województwa warmińsko-mazurskiego oraz na temat działalności i udziału ukraińskiej mniejszości narodowej w polskim życiu politycznym, społecznym I kulturalnym. Wspólnie z opiekunką stażu przygotował ankiety adresowane do trzech grup respondentów: członków Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Pełnomocnika Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego ds. Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz przedstawicieli mniejszości narodowych województwa warmińsko-mazurskiego. Podczas stażu Doktorant kontaktował się z liderami organizacji mniejszości narodowych w woj. warmińsko-mazurskim, w tym: Związku Ukraińców w Polsce oddział Olsztyn (Stefan Migus); Związku Ukraińców w Polsce Oddział Elbląg (Stefan Dembicki); Związku Ukraińców w Polsce Oddział w Giżycku (Adam Całka); Związku Stowarzyszeń Niemieckich Warmii I Mazur (Henryk Hoch); Olsztyńskiego Stowarzyszenia Mniejszości Niemieckiej (Krystyna Płocharska I Anna Kazańska); Stowarzyszenia Mazurskiego Mniejszości Niemieckiej (Barbara Willan); Stowarzyszenia Tatarów Warmii I Mazur SUJMBIKE (Frida Ryzwanowicz); Stowarzyszenia Ormian w Polsce z siedzibą w Elblągu (Genadik Martirosyan); Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Rady Starszyzny Romów i Członków Narodowości Romskiej (Piotr Bilicki); Asystentki ds. Romskich w Elblągu (Iza Stankiewicz); Stowarzyszenia Mała Rosja (Artiom Bologov). Przeprowadzono wywiady z liderami mniejszości narodowych i zidentyfikowano główne perspektywy i problemy współpracy transgranicznej.
Od lewej stoją: Miron Sycz - wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego, Jolanta Piotrowska - członkini zarządu województwa, Oleksandr Sokolovskyy, Sylwia Jaskulska - członkini zarządu województwa.
Doktorant z Politechniki Lwowskiej przeprowadził ankietę wśród radnych Województwa Warmińsko-Mazurskiego członków Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz wywiad z Pełnomocnikiem Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego ds. Mniejszości Narodowych nt. współpracy transgranicznej mniejszości narodowych województwa warmińsko-mazurskiego. Ważnym celem pobytu był wyjazd do Górowa Iławeckiego, gdzie odwiedził Cerkiew grecko-katolicką pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (budowla z czasów krzyżackich, przekazana greko-katolikom i przez nich odrestaurowana, w której są malowidła i Ikonostas Jerzego Nowosielskiego – jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy) i zwiedził Zespół Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania w Górowie Iławeckim, gdzie z dyrektor szkoły Olgą Sycz przeprowadził wywiad na temat funkcjonowania szkoły. Z kolei w Bartoszycach Stażysta zwiedził Szkołę Podstawową z Ukraińskim Językiem Nauczania im. Łesi Ukrainki, gdzie przeprowadził wywiad z dyrektor szkoły Marią Tchórz.
Podczas stażu Pan Oleksander Sokolovskyy przeprowadził obserwację uczestniczącą dot. życia kulturalnego mniejszości ukraińskiej uczestnicząc w uroczystości 10-lecia Zespołu Suziroczka. Ponadto na zaprowszenie przewodniczącej Komisji Współpracy Międzynarodowej Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego dr hab. Teresy Astramowicz-Leyk, prof. UWM wziął udział w posiedzeniu on-line Komisji z udziałem Konsula Ukrainy w Gdańsku Lva Zakharchyshyna. Podczas spotkania zadał pytania związane z prowadzonymi w ramach stażu badaniami. Odwiedził parafię ewangelicką w Olsztynie, wziął udział w promocji książki Wiktora Marka Leyka pt.: „Na przełomie wieków”. Książka stanowi zbiór felietonów o tematyce społeczno-politycznej, spotkał się z dyrektorem Instytutu Nauk Polityczych UWM prof. Arkadiuszem Żukowskim, udzielił wywiadu dla audycji ukraińskiej w TVP3 Olsztyn “Ukraińskie Wiesti” I dla audycji ukraińskiej w Polskim Radio Olsztyn. Odwiedził też placówkę kultury samorządu województwa – uczestnicząc w koncercie w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie, gdzie wysłuchał oratorium Feliksa Nowowiejskiego (wybitnego Warmiaka) pt. Powrót syna marnotrawnego.
Jak mówi Stażysta wymiana pozwoliła poszerzyć własne horyzonty, a także na zebranie wielu materiałów do pracy doktorskiej. Ponadto zgromadzony materiał z bibliotek pozwoli w przyszłości napisać kilka publikacji naukowych i abstraktów konferencyjnych. Niezwykle ważne jest, aby zaznaczyć, że podczas wymiany udało nam się nawiązać kontakty z urzędnikami samorządowymi i mniejszościami narodowymi województwa warmińsko-mazurskiego, co pozwoli w przyszłości rozszerzyć współpracę w formie kontaktów dwustronnych i wielostronnych w formie otwartych wykładów lub konferencji.
W przyszłości Doktorant planuje dalszą współpracę z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w formie otwartych wykładów i konferencji. Ponadto liczy na dalszą pracę z profesorami Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, w szczególności na wspólne badania, publikację artykułów, a także konsultacje. Chciałaby również współpracować z innymi wykładowcami z Politechniki Lwowskiej w celu współpracy, tworzenia zbiorowych monografii z polskimi kolegami, a także wymiany studenckiej między stronami. Planuje udział w 2022 r. w VII Polsko-Ukraińskim Forum Naukowym organizowanym przez INP UWM i INH-S Uniwersytetu Narodowego Lwowska Politechnika.
