Kluczowy dokument NATO sfery odporności społecznej dostępny po polsku!
„Odporność – referencyjny program nauczania" (ang. Resilience Reference Curriculum – RRC) to dokument wydany w ramach współpracy programu NATO DEEP z Konsorcjum Partnerstwa dla Pokoju. Po trwających ponad dwa lata pracach projektowych i uzgodnieniach merytorycznych, został oficjalnie opublikowany 24 lutego 2025 roku. Jest dostępny w języku angielskim (wersja PDF), na stronie internetowej NATO: https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_233455.htm
Od 13 maja 2025 dostępny jest przekład w języku polskim, opracowany przez grupę ekspertów z naszego kraju, kierowanych przez pracownika badawczo-dydaktycznego Filii w Ełku UWM - dr. hab. Piotra Gawliczka, prof. UWM. Działanie było realizowane w ramach współpracy NATO DEEP eAcademy z Filią w Ełku Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Bezpieczeństwa oraz Fundacją Instytutu Badań i Edukacji Społecznej. Polska wersja językowa jest dostępna na stronie internetowej Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Obronności, jako PDF, po zeskanowaniu kodu QR:
Omówienie założeń oraz istoty dokumentu
Resilience Reference Curriculum – RRC, to referencyjny program nauczania dotyczący sfery holistycznie pojętej odporności społecznej. To, w swej istocie, kompleksowy pakiet wiedzy dotyczący odporności społecznej, jej roli oraz znaczenia we współczesnym świecie. Jest przeznaczony dla wszystkich stron/ podmiotów: wojskowych, cywilnych, publicznych oraz prywatnych. Główne cele RRC to: (1) dostarczenie informacji niezbędnych do zrozumienia oraz optymalnego szkolenia przedstawicieli podmiotów sektora obrony i bezpieczeństwa w zakresie koncepcji odporności, (2) umożliwienie zainteresowanym stronom przygotowywania oraz prowadzenia kursów, programów studiów i szkoleń na temat odporności - dla celów edukacji obronnej.
Resilience Reference Curriculum – RRC, to referencyjny program nauczania dotyczący sfery holistycznie pojętej odporności społecznej. To, w swej istocie, kompleksowy pakiet wiedzy dotyczący odporności społecznej, jej roli oraz znaczenia we współczesnym świecie. Jest przeznaczony dla wszystkich stron/ podmiotów: wojskowych, cywilnych, publicznych oraz prywatnych. Główne cele RRC to: (1) dostarczenie informacji niezbędnych do zrozumienia oraz optymalnego szkolenia przedstawicieli podmiotów sektora obrony i bezpieczeństwa w zakresie koncepcji odporności, (2) umożliwienie zainteresowanym stronom przygotowywania oraz prowadzenia kursów, programów studiów i szkoleń na temat odporności - dla celów edukacji obronnej.
Program nauczanie podzielony został na moduły tematyczne, obejmujące fundamentalne aspekty odporności, zagrożenia dla odporności oraz podejścia krajowe oraz międzynarodowe. Obejmuje takie tematy, jak: definicje i terminologia odporności, poziomy odporności (jednostka, społeczność, organizacja, państwo, poziom międzynarodowy), elementy fizyczne i psychologiczne odporności, współzależności odporności, proces odporności (etapy następujące po sobie), zagrożenia wewnętrzne i zewnętrzne dla odporności, globalne i transnarodowe zagrożenia dla odporności. Prezentowane tematy obejmują także instrumenty władzy narodowej, współpracę cywilno-wojskową, podejście całego społeczeństwa do odporności, edukację obywatelską oraz planowanie strategiczne w zakresie odporności.
Kluczowe aspekty RRC to: (1) uwzględnienie różnych perspektyw: RRC uwzględnia różnorodne definicje i interpretacje odporności w różnych kontekstach, (2) podejście interdyscyplinarne: RRC integruje wiedzę z różnych dziedzin akademickich i obszarów tematycznych, (3) elastyczność – RRC ma stanowić przewodnik, a nie sztywną strukturę, co pozwala na dostosowanie go do specyficznych potrzeb i warunków lokalnych, (4) praktyczne zastosowanie – RRC ma na celu wspieranie rozwoju praktycznych umiejętności w zakresie budowania i wzmacniania odporności. RRC uwzględnia również kluczową rolę technologii oceniając, że: (1) technologie stanowią podstawę odporności w sektorze obronnym, wpływając na współczesne pole walki i mając decydujący wpływ na konflikty zbrojne, (2) odporność w technologiach obronnych opiera się na współpracy międzysektorowej między podmiotami publicznymi, prywatnymi oraz społeczeństwem obywatelskim.
Kluczowe aspekty RRC to: (1) uwzględnienie różnych perspektyw: RRC uwzględnia różnorodne definicje i interpretacje odporności w różnych kontekstach, (2) podejście interdyscyplinarne: RRC integruje wiedzę z różnych dziedzin akademickich i obszarów tematycznych, (3) elastyczność – RRC ma stanowić przewodnik, a nie sztywną strukturę, co pozwala na dostosowanie go do specyficznych potrzeb i warunków lokalnych, (4) praktyczne zastosowanie – RRC ma na celu wspieranie rozwoju praktycznych umiejętności w zakresie budowania i wzmacniania odporności. RRC uwzględnia również kluczową rolę technologii oceniając, że: (1) technologie stanowią podstawę odporności w sektorze obronnym, wpływając na współczesne pole walki i mając decydujący wpływ na konflikty zbrojne, (2) odporność w technologiach obronnych opiera się na współpracy międzysektorowej między podmiotami publicznymi, prywatnymi oraz społeczeństwem obywatelskim.