Samorząd i rozwój lokalny w XXI w. – doświadczenia i perspektywy
W dniach 21-22 września 2017 r. w Katedrze Polityki Gospodarczej i Regionalnej, na Wydziale Nauk Ekonomicznych UWM w Olsztynie odbyła się konferencja naukowa Samorząd i rozwój lokalny w XXI w. – doświadczenia i perspektywy zorganizowana wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Departamentem Koordynacji Promocji. Honorowy Patronat nad konferencja objęli Rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie – prof. dr hab. Ryszard Górecki i Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego – dr inż. Gustaw Marek Brzezin, a opiekę medialną sprawowała TVP3 Olsztyn .
Konferencję zaszczycili swoją obecnością przedstawiciele piętnastu krajowych ośrodków naukowych (Politechnika Białostocka, Politechnika Koszalińska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Uniwersytet Warszawski, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej), przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, instytucji otoczenia biznesu i przedsiębiorców.
Spotkanie podzielone zostało na dwie części, tj. panel dyskusyjny oraz obrady w sekcjach. Pierwsza część, pn. Działania podnoszące sprawność samorządów lokalnych w podstawowych obszarach ich funkcjonowania, stanowiła okazję do wymiany poglądów naukowców z praktykami – przedstawicielami władz jednostek samorządów terytorialnych, Regionalnej Izby Obrachunkowej, Warmińsko-Mazurskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Z kolei druga poświęcona była dyskusji nad referatami, których tematyka koncentrowała się wokół trzech głównych osi, tj. rozwoju lokalnego, sprawności instytucjonalnej samorządu lokalnego oraz samorządu lokalnego i jego otoczenia.
Jednym z celów konferencji była prezentacja wybranych wyników badań projektu badawczego, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu Institutional Efficiency vs. Local Economic Development - Determinants and Interactions[1], którym kierowała dr hab. Renata Marks-Bielska, prof. UWM, a uczestniczyły w nim także dr hab. Wiesława Lizińska, dr Karolina Babuchowska i dr Magdalena Wojarska.
Na potrzeby projektu przyjęto, że sprawnie działający samorząd to taki, który mając na celu poprawę sytuacji społeczno-ekonomicznej w maksymalnie możliwym stopniu wykorzystuje potencjał endogeniczny stosując optymalną kombinację różnorodnych narzędzi. Kształtuje on partnerskie relacje z różnymi kategoriami interesariuszy (przedsiębiorcami, mieszkańcami, potencjalnymi inwestorami, organizacjami pozarządowymi), szybko i kompetentnie reagując na zgłaszane przez nich potrzeby. Umiejętnie formułuje cele, włączając w ten proces lokalną społeczność, a następnie sprawnie i bez zbędnej zwłoki podejmuje decyzje umożliwiające ich osiągnięcie. Sprawny samorząd to też taki, który odpowiednio reaguje na czynniki o charakterze egzogenicznym – jest w stanie w pełni wykorzystać szanse i w możliwie największym stopniu zminimalizować oddziaływanie zagrożeń.
Aby samorząd terytorialny był nośnikiem rozwoju niezbędny jest odpowiedni poziom sprawności działań wykonawczych, oparty m.in. o odpowiednie zdolności administracyjne. Wyzwania takie wymagają jednak dużej aktywności ze strony samorządów terytorialnych ze względu na to, że ich działalność odbywa się w warunkach systematycznego niedoboru środków finansowych i innych zasobów, w tym majątkowych oraz kadrowych. Stąd wynika konieczność ciągłego poszukiwania rozwiązań, które pozwolą gminom działać efektywniej i skuteczniej. Tak więc badania naukowe mogące przyczynić się do poprawy sprawności instytucjonalnej i wzrostu społeczno-gospodarczego na poziomie lokalnym są ważną i potrzebną inicjatywą, a transfer wiedzy z nauki do praktyki samorządowej wydaje się być uzasadniony i konieczny.
[Szczegółowe wyniki badań znajdują się w Raporcie z badań na stronie internetowej: http://www.uwm.edu.pl/konferencjakpgir/pliki/raport_z_projektu.pdf]
Zespół badawczy
[1]Project was financed from the funds of National Centre of Science according to decision number DEC-2013/09/B/HS4/03039.