02 października 2020 r. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie rozpoczął oficjalnie rok akademicki 2020/2021. Uroczysta inauguracja była wyjątkowa, ponieważ rozpoczęła się nowa kadencja władz rektorskich, a dodatkowo uroczystości towarzyszyły obostrzenia sanitarne związane z panującą pandemią SARS-CoV-2.

Uroczystość, która miała miejsce w Centrum Konferencyjnym rozpoczęła się oficjalnym przekazaniem władzy przez Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie prof. dr hab. Ryszarda Góreckiego. Następnie przemówienie inauguracyjne wygłosił nowy Rektor UWM dr hab. Jerzy Przyborowski, prof. UWM. Po nim odbyła się tradycyjna immatrykulacja studentów rozpoczynających naukę na UWM.

Inauguracja roku akademickiego była też doskonałą okazją, aby uhonorować osoby zasłużone dla Uniwersytetu. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski przyjął do grona doktorów honoris causa UWM dwóch wybitnych naukowców: prof. Jerzego Wilkina i prof. Macieja Zabla.

Szczególnie bliski Wydziałowi Nauk Ekonomicznych jest prof. dr hab. Jerzy Wilkin. Senat UWM w Olsztynie nadał Profesorowi tytuł doktora honoris causa za znaczący wkład w rozwój nauki polskiej w obszarze dyscypliny ekonomia i finanse oraz nauk pokrewnych, za działalność, która wywarła istotny wpływ na życie publiczne, za promocję i życzliwe wspieranie funkcjonowania Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz rozwoju kadry naukowej Wydziału Nauk Ekonomicznych. Wiedza i doświadczenie Pana prof. J. Wilkina były i są wielkim wsparciem zwłaszcza dla młodych pracowników naukowych UWM. Opiekował się nimi, przyjmował na staże, pomagał w realizacji projektów. Prowadził na UWM wykłady, seminaria, studia doktoranckie i podyplomowe, pisał recenzje. Laudację na jego temat wygłosił promotor prof. dr hab. Roman Kisiel, prof. zw.

Na cześć nowych doktorów honoris causa chór wykonał hymn honoris causa ,,Carmen Sollemne”.

W dalszej części uroczystości głos zabrali doktorzy honoris causa UWM dziękując za przyznaną im najwyższą godność akademicką.

Pan prof. dr hab. J.Wilkin wygłosił wykład, który rozpoczął od rozważań na temat wolności i cofnął się pamięcią w okres tzw. realnego socjalizmu. Przytoczył tu często pojawiające się hasło na strajkach robotników w 1976 r. i okresie Solidarności: ,,Nie ma chleba bez wolności”. Według Pana prof. Wilkina chleb jest symbolem środka zaspokajającego najważniejsze ludzkie potrzeby, a wolność podstawową wartością. Dla człowieka gospodarującego w konstelacji czterech fundamentalnych kategorii: wartości, wyboru, rynku i państwa, to właśnie wolność jest szczególnie ważna. Jednak z wolnością również ściśle jest powiązany wybór, ponieważ ,,poszerzanie wolności stwarza możliwości wyboru, jak i sprzyja powiększaniu skali wyboru”. Pan Prof. Wilkin w swoim wykładzie zwrócił uwagę również na to, że w ekonomii instytucjonalnej, która jest mu bardzo bliska przyjmuje się, że na zachowanie ludzi, warunki ich życia i rozwoju bardzo ważne znaczenie mają trzy mechanizmy regulacji: normy i wartości oraz rynek i państwo. Ten system regulacji działa harmonijnie tylko wtedy, gdy ukształtuje się w nim szczególny stan równowagi. Tutaj Pan prof. Wilkin porównał ją do Monteskiuszowskiej zasady trójpodziału władzy, które się kontrolują, uzupełniają i równoważą.

Pan Prof. Wilkin w swoim wystąpieniu mówił głównie o wolności wynikającej z rozwiązań instytucjonalnych, jakie zapewnia demokratyczne państwo (pożyteczny Lewiatan), wolny, choć uregulowany rynek i instytucja społeczeństwa obywatelskiego. Bardzo ciekawą tezą, w wykładzie Pana Profesora był pożyteczny Lewiatan, który jest w literaturze filozoficznej i socjologicznej symbolem państwa. W literaturze, zwłaszcza biblijnej Lewiatan przedstawiany był jako potwór albo szatan. Państwo-Lewiatan w ujęciu XVII-wiecznego filozofa Tomasz Hobbesa jest wynikiem umowy społecznej, którą ludzie dobrowolnie zawierają, przy tym zrzekając się części swojej wolności na rzecz większego bezpieczeństwa i dobrobytu. Pan Prof. Wilkin stwierdził, że ,,jeśli Lewiatan kojarzy się z potworem, to u Hobbesa my wszyscy jesteśmy jego częściami. A jeśli dobrowolnie tworzymy to ciało, na zasadzie umowy społecznej, to musimy odnosić z tego korzyści i mieć na niego wpływ. Takie warunki zapewnia jedynie państwo oparte na zasadach demokracji liberalnej. Demokratyczny Lewiatan czerpie siłę z zaangażowania obywateli.”

Pan Prof. Wilkin poruszył w swoim wystąpieniu również temat integracji europejskiej: ,,Przynależność do Unii Europejskiej i możliwość korzystania z dobrodziejstw integracji europejskiej jest wielkim darem rozwojowym dla naszego kraju, na który jednak trzeba było ciężko zapracować. Z dobrodziejstw tych należy zarówno chcieć, jak i umieć korzystać. Pan Profesor przypomniał, że wolność i demokracja, które sprzyjają rozwojowi gospodarczemu nie są dane raz na zawsze i wymagają czujności oraz zaangażowania obywatelskiego. Profesor Wilkin na koniec swojego przemówienia zadał zebranym pytanie, na które każdy powinien odpowiedzieć sobie sam, a mianowicie: ,,Co więc możemy zrobić, aby pożyteczny Lewiatan nie przekształcił się w Lewiatana-potwora?

Uroczystość zakończyła się Hymnem Uniwersyteckim.