Horyzont Europa
Horyzont Europa (HE) to kolejny unijny program finansujący badania i innowacje z budżetem ponad 95 mld euro na lata 2021-2027 co czyni go jeszcze bardziej ambitnym od swoich poprzedników.
Główne cele to wsparcie nauki i technologii, wspieranie konkurencyjności przemysłu oraz realizacja celów zrównoważonego rozwoju w UE.
W czasach pandemii COVID-19 wyraźnie widać, że badania i innowacje są siłą napędową ożywienia gospodarczego. Nowy program będzie nadal wspierał badania w obszarze zdrowia i pomagał unijnym systemom opieki zdrowotnej poradzić sobie z ewentualnymi, przyszłymi kryzysami a przemysłowi – obniżyć emisyjność i wprowadzić innowacje oraz digitalizację.
Nowości w programie to m.in : Polityka otwartej nauki i nowe podejście do partnerstw europejskich.
Otwarta nauka w całym programie oznacza iż:
§ zapewniony jest otwarty dostęp do danych badawczych: zgodnie z zasadą „otwarte w największym możliwym zakresie, zamknięte tylko w koniecznym”;
§ należy posiadać plan zarządzania danymi zapewniający zgodność danych badawczych z zasadami FAIR (możliwe do znalezienia, dostępne, interoperacyjne, możliwe do ponownego wykorzystania) i otwarty dostęp do nich
§ należy propagować i wspierać inne praktyki na rzecz otwartej nauki
§ ma być propagowana i wspierana wzajemność w otwartej nauce we wszystkich umowach o stowarzyszeniu i umowach o współpracy z państwami trzecimi
§ możliwe jest wykorzystywanie europejskiej chmury dla otwartej nauki
Partnerstwa w Horyzoncie Europa
Program wspiera partnerstwa europejskie, które stały się jednym z jego instrumentów. W ramach partnerstw KE, władze krajowe i/lub sektor prywatny wspólnie zobowiązują się do wspierania rozwoju i wdrażania programu działań badawczych i innowacyjnych.
Celem europejskich partnerstw jest przyczynienie się do realizacji priorytetów UE, sprostanie wyzwaniom nakreślonym w programie Horyzont Europa oraz wzmocnienie Europejskiej Przestrzeni Badawczej.
Oczekuje się, że partnerstwa przyczynią się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju również poprzez synergię z innymi programami UE oraz krajów członkowskich. Podejście do partnerstw w Programie Horyzont Europa jest spójne i ukierunkowane na rezultaty co w znaczący sposób może wpłynąć na powodzenie tego instrumentu.
Partnerzy mogą reprezentować przemysł, uczelnie, instytucje badawcze, małe i duże przedsiębiorstwa, fundacje i stowarzyszenia, administrację publiczną. Sposoby udziału w partnerstwach i związane z tym korzyści są zróżnicowane w zależności od typu partnerstwa.
Typy partnerstw:
Partnerstwa podzielono na trzy typy w zależności od sposobu funkcjonowania:
Współfinansowane partnerstwa europejskie | Współprogramowane partnerstwa europejskie | Instytucjonalne partnerstwa europejskie (Institutionalised European Partnerships) |
partnerstwo publiczno-publiczne | partnerstwo publiczno-prywatne | Partnerstwa publiczno-prywatne
|
Działanie w oparciu o umowę partnerstwa pomiędzy KE a instytucjami finansującymi z państw członkowskich (w przypadku Polski NCBR), które dokładają część funduszy tworząc wspólny budżet. | Implementacja poprzez normalne konkursy w ramach programu Horizon Europe (stronami są KE i stowarzyszenia branżowe reprezentujące zainteresowane strony w określonych dziedzinach) | Istnieją dwa rodzaje partnerstw instytucjonalnych: -publiczno-prywatne (Komisja Europejska – podmioty prywatne) -publiczno-publiczno-prywatne (Komisja Europejska – państwa członkowskie/stowarzyszone – podmioty prywatne).
|
Konkursy organizowane wspólnie przez konsorcjum, otwarte dla podmiotów z krajów, które mają swoje agencje finansujące w danym partnerstwie. | Aby mieć wpływ na treść konkursów, a także szukać partnerów do projektów należy zostać członkiem odpowiedniego stowarzyszenia. | Wymagane jest zaangażowanie finansowe zarówno ze strony Komisji Europejskiej jak i partnerów prywatnych i/lub państw członkowskich. |
Partnerstwa są zgrupowane w ramach 5 głównych obszarów tematycznych – które są jednocześnieklastrami tematycznymi programu Horyzont Europa:
Oficjalna strona Partnerstw Europejskich:
Oficjalna strona programu Horyzont Europa:
Prezentacja Komisji Europejskiej na temat programu Horyzont Europa znajduje się tu.