W IX edycji konkursu recytatorskiego „Polska poezja XX i XXI wieku”, zorganizowanego przez Katedrę Literatury Polskiej UWM w Olsztynie, przy współpracy z Pałacem Młodzieży im. Orląt Lwowskich, wzięło udział ponad czterdziestu uczniów ze szkół ponadpodstawowych z Działdowa, Giżycka, Kętrzyna, Lidzbarka Warmińskiego, Lidzbarka Welskiego, Morąga, Olecka, Ostródy, Szczytna, Węgorzewa i Olsztyna.

– Mieliśmy największą liczbę zgłoszeń ze wszystkich dziewięciu lat. Recytacji było dwa razy więcej niż wykonań śpiewanych – mówiła organizatorka konkursu, prof. Joanna Chłosta-Zielonka z Katedry Literatury Polskiej, prodziekan Wydziału Humanistycznego. 

Najlepsi w swoich kategoriach okazali się Gabriela Stepnowska i Mariusz Rochowicz. Gabriela zaśpiewała piosenkę "Dla Ciebie jestem sobą" z repertuaru Kaliny Jędrusik. Tekst do utworu napisał Jeremi Przybora. Uczennica V LO w Olsztynie przyznała w rozmowie z Piotrem Szauerem z Radia UWM FM, że nie zna dobrze twórczości Kabaretu Starszych Panów, ale ten tekst – kiedy na niego trafiła – przypadł jej do gustu.

W konkursie brała udział po raz pierwszy, ale – jak deklaruje – nie po raz ostatni.

– Jestem bardzo pozytywnie zaskoczona, bardzo dobrze się śpiewało i było to bardzo fajne doświadczenie – zaznaczyła.

Mariusz Rochowicz z I LO im. J. Bażyńskiego w Ostródzie zinterpretował tekst Juliana Tuwima pt. "Wiersz, w którym autor grzecznie, ale stanowczo uprasza liczne zastępy bliźnich, żeby go w dupę pocałowali". Utwór wybrał z uwagi m.in. na dużą liczbę onomatopej i głosek dźwięcznych oraz ze względu na to, że – jak mówił – to wszystko "miesza się w spójną, elegancką, zbitą i głośną całość".

– Tekst oddaje też moje uczucia – zaznaczył zwycięzca konkursu, w życiu którego poezja, jak twierdzi, ma swoje ważne miejsce. – Na co dzień staram się poświęcić przynajmniej godzinę dziennie, żeby coś nowego odkryć albo żeby poczytać coś starego, zinterpretować to i poczuć emocje.

Młodzież, która zdecydowała się podjąć wyzwanie zinterpretowania poezji, była oceniana przez jury. Tworzyli je Hanna Banasiak (przewodnicząca), Marek Matyjewicz i Wojciech Rydzio.

– Radością moją jest to, że młodzi ludzie, którzy są na drodze – że tak powiem – szukania siebie, swoich wartości, kręgosłupa moralnego, decydują się, by wybrać tekst, nauczyć się go, "przepuścić" przez siebie i wystąpić. To jest niebywałe wyzwanie dla każdego młodego człowieka – mówiła Hanna Banasiak, przewodnicząca jury. – Jeśli zaś chodzi o to, jakie kryteria były brane pod uwagę, to staraliśmy się mądrze do tego podejść. Były to więc: dykcja, wyraz artystyczny, to czy dany tekst pasuje do uczestnika, charakter wypowiedzi, technika emisji głosu.

Jak dodała jurorka, ważne było także to, czy tekst dzięki wykonaniu "trafiał" do odbiorcy.

Marek Matyjewicz podkreślał z kolei, że cieszy go to, że młodzi ludzie nie boją się śpiewać, tym bardziej że - jak zaznaczył - szkoła ma negatywny wpływ na chęć młodzieży do pokazywania siebie w kontekście działań artystycznych.

– To fajne, że chcą śpiewać mądre teksty w nawale muzycznej papki i tego, czemu jesteśmy poddawani. Jesteśmy w erze czterech akordów. To, że ktoś zagląda do Przybory i Wasowskiego, do Agnieszki Osieckiej, to znaczy że dla niego liczy się coś takiego, co jest niebanalne, po co trzeba sięgnąć jak po zakurzoną książkę z półki, bo w normalnych rozgłośniach radiowych mainstreamie kulturowym tego się po prostu nie dosięgnie – mówił juror.

Wśród autorów tekstów, po które sięgnęli uczestnicy kortowskiego konkursu recytatorskiego, dominowali poeci znani ze szkolnych podręczników, ale, jak zauważył Wojciech Rydzio, pojawiły się także teksty spoza kanonu.

– Jeden z autorów, który się pojawił, to chyba był nawet jeden z poetów ulicy. Wydaje mi się, że przez jedną z wykonawczyń został  zinterpretowany utwór hip-hopowy – wyjaśnił.

Zwycięzcy konkursu:

W kategorii „recytacja”

I miejsce – Mariusz Rochowicz z I LO im. J. Bażyńskiego w Ostródzie, za wiersz Juliana Tuwima pt. "Wiersz, w którym autor grzecznie, ale stanowczo uprasza liczne zastępy bliźnich, żeby go w dupę pocałowali", opiekunka Iwona Podgórska;
II miejsce – Martyna Noga z Liceum Ogólnokształcące im. Gen. Mariusza Zaruskiego w Węgorzewie, kl. I d, za wiersz Wisławy Szymborskiej pt. "Miłość szczęśliwa", opiekunka Dorota Butrym;
III miejsce – Karolina Okoniewska z LO w Zespole Szkół Nr 2 im. Jędrzeja Śniadeckiego w Szczytnie, za wiersz Ewy Frączek pt. "Adam", opiekunka Ewa Napiórkowska;
Wyróżnienia:
Maciej Wiszniewski z Cosinus Young 15, za wiersz Bolesława Leśmiana pt. "Z lat dziecięcych", opiekunka Karolina Strauss;
Zofia Kozibska z I LO im. A. Mickiewicza w Olsztynie, za wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej pt. "Festyn w Parku", opiekunka Wiesława Zielińska.

W kategorii „poezja śpiewana”:

I miejsce – Gabriela Stepnowska z V LO im. Wspólnej Europy w Olsztynie, "Dla Ciebie jestem sobą", słowa Jeremi Przybora, muzyka Jerzy Wasowski, z repertuaru Kaliny Jędrusik, opiekunka Sylwia Pisarek-Kempska;
II miejsce – Zuzanna Pater z II LO im. Jana Pawła II w Działdowie, utwór Anny German "Człowieczy los", opiekunka Wioletta Lech;
III miejsce – Julia Grzywińska z LO przy Zespole Szkół nr 2 w Szczytnie, "Upamiętnienie" Wisławy Szymborskiej, opiekunka Daria Szymborska.
Wyróżnienia:
Patrycja Kilanowska z LO z oddziałami dwujęzycznymi im. K.K. Baczyńskiego w Zespole Szkół w Lidzbarku, utwór Agnieszki Osieckiej "Wariatka tańczy", opiekunka Paulina Sekita;
Zuzanna Szpakowska z II LO im. Jana Pawła II w Działdowie, "Tango na głos, orkiestrę i jeszcze jeden głos", słowa T. Grzywacz, opiekunka Wioletta Lech.

O konkursie można posłuchać także w Radiu UWM FM.

Przypomnijmy, że od 20 lutego na Wydziale Humanistycznym odbywać się będą Dni Języka Ojczystego. W programie m.in. spotkanie z Sylwią Chutnik, dyktando, rozstrzygnięcie Konkursu Literackiego o Trzcinę Kortowa, a także wykłady dr Moniki Czerepowickiej i prof. Sławomira Buryły.