Mają miłe pyszczki, łagodne usposobienie i są przyjemne w dotyku. Dwie uniwersyteckie alpaki dołączyły niedawno do wesołego stada Wydziału Bioinżynierii Zwierząt. Są już w nim kozy, owce, świnie, drób, ryby.

Alpaki na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim mają do zrealizowania ważną dydaktyczną misję: będą pomagać w realizacji zajęć na kierunku zwierzęta w rekreacji, edukacji i terapii. Od nowego roku akademickiego będą włączone w cykl zajęć z przedmiotu alpakoterapia. Od pojawienia się alpak w Laboratorium Zwierzęcym wybrani studenci pod nadzorem pracowników katedry oswajają je i przygotowują do zajęć. Jest to proces wymagający czasu. Alpaki są dość wrażliwe i nie powinny się stresować, bo może to negatywnie odbić się na ich zachowaniu, a nawet zdrowiu.

- W ten sposób wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom studentów, którzy pragną połączyć zajęcia teoretyczne z praktycznymi. Polska Komisja Akredytacyjna w ocenie działalności dydaktycznej kierunku zwierzęta w rekreacji, edukacji i terapii dostrzegła kapitalne znaczenie bazy zwierzęcej dla jakości kształcenia studentów. Zwróciła szczególną uwagę na możliwości bezpośredniego kontaktu studentów ze zwierzętami, co jest podstawowym warunkiem efektywnej edukacji – podkreśla prof. Jan Miciński, kierownik, Katedry Hodowli Owiec i Kóz.

Konkurs na imiona dla uniwersyteckich alpak trwa na profilu facebookowym Wydziału Bioinżynierii Zwierząt.

Alpaki są obecnie coraz powszechniej wykorzystywane w agroturystyce, rekreacji oraz – ze względu na swój wygląd, łagodny temperament i predyspozycje do treningu – w alpakoterapii, która cieszy się coraz większą popularnością. Może ona być stosowana jako wsparcie w terapii pacjentów z nerwicą, depresją, zaburzeniami lękowymi i chorobami psychicznymi oraz dzieci z ADHD, w spektrum autyzmu czy z porażeniem mózgowym. Często też jest stosowana u osób przebywających w szpitalach i domach opieki. Dzieci i dorośli chętnie nawiązują kontakt z alpakami.

Baza zwierzęca w kampusie UWM jest ewenementem w Polsce i za granicą.  Zwierzęta są często odwiedzane przez osoby, które nie są związane z Uniwersytetem, więc śmiało można powiedzieć, że stanowią także element promocji uczelni i wydziału.

Alpaki są dalekimi krewnymi wielbłądów. To przeżuwacze, podobnie jak krowy czy owce. Podstawą ich żywienia jest dobrej jakości siano, trawa pastwiskowa i czysta woda, chociaż ich dietę warto uzupełnić specjalistyczną paszą.

Jeszcze do niedawna alpaki kojarzyły nam się z gatunkami egzotycznymi utrzymywanymi w ogrodach zoologicznych. To przeszłość. Alpaka od 2021 r. została uznana w Polsce za zwierzę gospodarskie. Obecnie populacja tych zwierząt w naszym kraju liczy ok. 2 tys. sztuk.

Większość alpak na świecie żyje w Andach Środkowych w Ameryce Południowej, skąd pochodzą. Najwięcej, bo ponad połowa populacji, znajduje się w Peru (3,3 mln), na drugim miejscu plasuje się Boliwia (420 tys.) i potem Chile (45 tys.). Spośród krajów europejskich liczną hodowlę alpak ma Wielka Brytania (35 tys.), a mniejsze: Szwajcaria, Niemcy, Austria, Francja, Hiszpania, Polska, a także kraje skandynawskie.

Alpaki zostały udomowione mniej więcej 5000-6000 lat p.n.e. przez przodków Inków. Hodowane były głównie dla wysokiej jakości wełny. Ubiory z włókna alpakowego zastrzeżone były tylko dla domu królewskiego Inków oraz kapłanów. Roczny przyrost wełny wynosi od 6 do 12 cm, a u rasy suri – nawet 50 cm! Alpaki strzyżę się raz w roku. Z ich wełny produkuje się: poncza, narzuty, koce oraz wysokiej klasy odzież (np. płaszcze). Wełny z alpak rocznie na świecie produkuje się 6500 ton, z czego 4500 ton w Peru. Włókno wełny alpak jest trzy razy trwalsze od włókna wełny owczej, nie rwie się i nie deformuje, dlatego odzież z niego jest trwała i może służyć latami. Wełna alpaki jest sześć razy cieplejsza od wełny owczej i pod tym względem przewyższa nawet puch. Cechuje się nadzwyczajną miękkością i doskonale nadaje się dla alergików.

Zęby siekacze alpak ciągle rosną, jak gryzoniom. Ponieważ naturalnym środowiskiem tych zwierząt są góry, gdzie jest niższe ciśnienie, cechują się dużą pojemnością płuc, większą niż inne zwierzęta liczbą erytrocytów i wyższym poziomem hemoglobiny we krwi. Te cechy i niezwykle wydajny system trawienny pozwalają alpakom przetrwać w bardzo trudnych warunkach klimatycznych. Mogą żyć nawet do 25 lat. Te małe zwierzęta doskonale i aktywnie walczą z drapieżnikami, co powoduje, że w Europie wykorzystuje się je także do ochrony stad owiec.

Samice i samce mają zazwyczaj ok. 1 m wysokości i ok. 1,5 m długości bez ogona, różnią się więc jedynie wagą. Waga samicy waha się między 50 a 70 kg, a samca między 60 a 90 kg. Alpaki tworzą grupy rodzinne, złożone z dominującego samca, kilku samic i ich potomstwa. Ciąża u alpaki trwa ok. 340 dni (11,5 miesiąca) i rodzi się z niej jedno małe. Ciąże bliźniacze są niezwykłą rzadkością.

opr. lek