Polsko-Ukraińskie Forum Naukowe to międzynarodowe wydarzenie naukowe, które jest platformą do dialogu i współpracy między Polską a Ukrainą. Celem tegorocznej edycji była wieloaspektowa analiza roli Unii Europejskiej jako globalnego lidera, szczególnie w kontekście agresji rosyjskiej w Ukrainie i innych globalnych kryzysów.

Obrady

W trakcie obrad uczestnicy podjęli refleksję nad możliwościami skutecznego przywództwa UE w wymiarze politycznym, gospodarczym, społecznym i ekologicznym. Istotnym elementem było również wypracowanie rekomendacji dotyczących wsparcia integracji Ukrainy z Unią Europejską.

Odbyło się pięć paneli tematycznych: „Przyszłość Ukrainy i Europy: odbudowa, wsparcie humanitarne, eurointegracja”; „Prawa człowieka i demokracja w działaniach UE”; „Bezpieczeństwo Europy i świata: nowe role Unii Europejskiej i jej sojuszników”; „Dyplomacja, technologia i społeczeństwo: nowe oblicza kryzysów międzynarodowych” oraz „Partnerstwo, społeczeństwo i zmiany klimatyczne: Polska, Ukraina i Unia Europejska w obliczu wyzwań”.

Obrady panelowe prowadzili moderatorzy z Instytutu Nauk Politycznych i z Katedry Politologii i Stosunków Międzynarodowych Politechniki Lwowskiej. Swoje referaty zaprezentowali polscy i ukraińscy badacze, doktoranci i studenci.

– Poruszaliśmy wiele istotnych i bieżących kwestii społeczno-politycznych. Jest zainteresowanie tym, aby Polska brała udział w odbudowie Ukrainy po zakończeniu wojny, mówiliśmy także o wsparciu humanitarnym, które Polska okazała Ukrainie – mówiła dr hab. Teresa Astramowicz-Leyk, prof. UWM z Instytutu Nauk Politycznych UWM, przewodnicząca komitetu naukowego Forum. – Chciałabym podziękować osobom, które pomagały mi w organizacji IX edycji Polsko-Ukraińskiego Forum Naukowego: dr Oleksandrze Struk, prof. Katarzynie Maciejewskiej-Mieszkowskiej i dr. Tomaszowi Gajowniczkowi, a także dr Magdalenie Kumelskiej-Koniecko z Instytutu Nauk Politycznych UWM. Podziękowania kieruję również do osób z Politechniki Lwowskiej, m.in. prof. Jaryny Turczyn.

Rozmowy przy okrągłym stole

Istotnym punktem programu każdej edycji Polsko-Ukraińskiego Forum Naukowego jest okrągły stół, podczas którego spotykają się samorządowcy, politycy, dyplomaci, naukowcy, dziennikarze oraz przedstawiciele mniejszości narodowych – mniejszości polskiej we Lwowie i mniejszości ukraińskiej w Olsztynie. Tym razem temat przewodni brzmiał: „Społeczeństwo polskie i ukraińskie w obliczu wojny”.  

Uczestniczyli w nim: dr Jewhen Mahda, politolog z Kijowskiego Instytutu Politechnicznego im. Igora Sikorskiego, red. Wacław Radziwinowicz, były korespondent „Gazety Wyborczej” w Moskwie oraz prof. Iryna Matiash, ambasador honorowa Ukrainy w Polsce.

– Jako naukowcy, doktoranci czy studenci nie mamy żadnego wpływu na konflikt pomiędzy Rosją a Ukrainą, ale oczywiście tematy jego dotyczące przewijały się podczas Forum, zarówno podczas okrągłego stołu, jak i w referatach. Niestety, nie było optymistycznych konkluzji. Przyczyniło się do tego fiasko rozmów pokojowych w Stambule, na które Rosja wysłała tzw. piąty garnitur swoich urzędników po to, aby upokorzyć stronę ukraińską. Generalnie jednak wszyscy uczestnicy byli zgodni co do tego, że Ukraina, której zależy na trwałym i sprawiedliwym pokoju, postąpiła dobrze, podchodząc poważnie do inicjatywy tych rozmów – mówiła prof. Teresa Astramowicz-Leyk.

Pierwsze Polsko-Ukraińskie Forum Naukowe odbyło się w 2015 roku. Do 2019 roku odbywały się one stacjonarnie (naprzemiennie na UWM oraz na Politechnice Lwowskiej). Po raz pierwszy on-line wydarzenie odbyło się w 2020 roku, kiedy to wybuchła pandemia koronawirusa i od tamtej pory taka formuła jest kontynuowana. W tegorocznej edycji aktywny udział wzięło 115 osób – z 23 uniwersytetów ukraińskich i 20 uniwersytetów z Polski oraz z Albanii. Nie zabrakło również uczestników biernych, czyli słuchaczy zainteresowanych poruszanymi tematami.  

Warto również odnotować, że podczas Forum tytuł przyjaciela Wydziału Nauk Społecznych UWM nadano dr. Gustawowi Markowi Brzezinowi, senatorowi RP, a w latach 2014-2023 marszałkowi województwa warmińsko-mazurskiego, który wspierał współpracę naukową UWM z Ukrainą oraz organizację wielu edycji Forum.

Jubileusz współpracy

IX Polsko-Ukraińskie Forum Naukowe wpisało się w obchody 10-lecia współpracy Instytutu Nauk Politycznych UWM z Uniwersytetem Narodowym Politechnika Lwowska. Na przestrzeni tych lat przybiera ona różne formy – m.in. staży dla pracowników naukowych i doktorantów, tworzenia wspólnych publikacji naukowych, organizowania konferencji, seminariów, webinariów czy studiów w ramach tzw. podwójnych dyplomów, dzięki którym kilkudziesięciu studentów z Ukrainy uzyskało dyplom Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. 

mw

Fot. Instytut Nauk Politycznych UWM