Rozpoczynając spotkanie w kortowskiej Starej Kotłowni, prof. Jerzy Przyborowski, rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego przypomniał, że droga UWM do programu Uniwersytetów Europejskich była dość długa, a jej pierwszych etapów można szukać m.in. w nawiązaniu współpracy z Hochschule Offenburg (Uniwersytetem Nauk Stosowanych w Offenburgu) przed dwiema dekadami. Choć wtedy nic jeszcze nie wskazywało na to, że Komisja Europejska zdecyduje się na uruchomienie programu, który będzie zmieniał oblicze edukacji na Starym Kontynencie, uczelnie z Olsztyna i Offenburga już budowały fundament dla swoich partnerskich relacji.

– Od jakiegoś czasu mamy doskonałą współpracę z Uniwersytetem Nauk Stosowanych w Offenburgu. Zaczęło się od biotechnologii w ochronie środowiska, czyli programu realizowanego na studiach drugiego stopnia, który zakładał, że studenci tego kierunku jeden semestr spędzali w Olsztynie, a drugi w Offenburgu i decydowali, na którym z uniwersytetów przygotują swoją pracę dyplomową – przypomniał prof. Jerzy Przyborowski. – Współpraca ta układała się bardzo dobrze. Rektor uczelni z Offenburga zaproponował więc, żebyśmy ją rozwinęli o kolejny kierunek, czyli inżynierię procesową produkcji żywności. Kształcimy na nim nadal i w tym roku mieliśmy bardzo dobrą rekrutację, czyli na poziomie 72 osób.

Współpraca, która owocuje

Wraz z ogłoszeniem programu Uniwersytetów Europejskich olsztyńsko-offenburska współpraca mogła nabrać innego wymiaru. Uczelnie będące świadome potencjału towarzyszącego inicjatywie Komisji Europejskiej szukały kolejnych partnerów, z którymi będą mogły budować nową jakość w nauce i edukacji.

Kilka lat przygotowań, które podczas spotkania inaugurującego projekt ChallengeEU na UWM, zreferował prof. Paweł Wielgosz, pełnomocnik UWM ds. Uniwersytetów Europejskich, zaowocowało wspaniałym sukcesem. W czerwcu 2024 roku Komisja Europejska wyraziła zgodę na powołanie kolejnego z sojuszy w ramach Uniwersytetów Europejskich – ChallengeEU.

Ostatecznie w jego powstanie zaangażowały się:

• Hochschule Offenburg (Offenburg, Niemcy) – lider konsorcjum,
• SEEU – South East European University (Tetovo, Północna Macedonia),
• ECAM LaSalle (Lyon, Francja),
• Mid Sweden University (Sundsvall, Szwecja),
• Universidad Europea de Lisboa (Lizbona, Portugalia),
• University of Warmia and Mazury in Olsztyn (Olsztyn, Polska),
• LBTU – Latvia University of Life Sciences and Technologies (Jełgawa, Łotwa),
• Universidad Europea de Valencia (Walencja, Hiszpania),
• University of Applied Sciences Northwestern Switzerland (Brugg-Windisch, Szwajcaria) jako partner stowarzyszony.

Uczelnie łączy wspólna misja polegająca na kształtowaniu europejskiego, otwartego, różnorodnego i inkluzywnego kampusu. Kampus ten ma być przestrzenią edukacyjną i naukową odpowiadającą na wyzwania i potrzeby współczesności. To szansa, by wzmacniać współpracę międzynarodową, promować mobilność oraz rozwijać kompetencje międzykulturowe i językowe studentów, naukowców i pracowników administracyjnych uczelni.

Kształcenie nowego pokolenia Europejczyków

Wśród kluczowych kwestii będących fundamentem sojuszu znajduje się m.in. dążenie do umożliwienia zdobywania wykształcenia na różnych uczelniach oraz uzupełnianie go kursami i szkoleniami, którym towarzyszyć mają tzw. mikropoświadczenia.

Rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego nie ma wątpliwości, że to rozwiązanie, na które czeka dziś wiele osób.

– To ogromna szansa dla absolwentów. W zdecydowanie bardziej elastyczny i szybszy sposób mogą oni zdobywać kwalifikacje i przechodzić do drugiego etapu życia, jakim jest kariera zawodowa – podkreślał prof. Jerzy Przyborowski, dodając, że będzie miało to też duże znaczenie dla otoczenia społeczno-gospodarczego. Firmy i instytucje będą mogły czerpać z doświadczenia kadry wykształconej na poziomie międzynarodowym.

Aby projekt przyniósł jak najwięcej dobrych zmian, konieczne jest zaangażowanie tych, z myślą o których są one wprowadzane. Każdą uczelnię w projekcie reprezentują więc zarówno pracownicy naukowi i administracyjni, jak i studenci.

Rektor UWM zaznaczył też, że dużych nadziei na rozwój europejskiej nauki upatruje we wspólnych badaniach i pojawiających się w związku z nimi innowacjach.

Z myślą o rozwoju regionu

Projekt ChallengeEU wprowadzi też nowy model transferu wiedzy, nazywany Multi-Actor Research & Knowledge Exchange Teams (M.A.R.K.E.T.s), którego celem jest wzmocnienie partnerstwa między środowiskiem akademickim a interesariuszami z otoczenia społeczno-gospodarczego. Chodzi o to, by studenci, naukowcy, przedstawiciele biznesu i różnych organizacji mieli szansę wspólnie stawiać czoła wyzwaniom, dzielić się wiedzą i napędzać rozwój.​ To właśnie dlatego w uroczystej inauguracji projektu w Kortowie wzięła udział nie tylko społeczność akademicka, ale także przedstawicielki i przedstawiciele samorządu, firm i organizacji pozarządowych, które będą współpracować z uczelnią. Na tym nie koniec – celem sojuszu jest tworzenie szans na nawiązywanie współpracy między biznesem i instytucjami z różnych krajów. To dlatego tak wyraźnie podkreśla się, że Uniwersytety Europejskie zmieniają na lepsze nie tylko uczelnie, ale i wpływają na rozwój regionów. Jak tłumaczył podczas spotkania w Kortowie prof. Paweł Wielgosz, idea stojąca za ChallengeEU bliska jest zarówno inteligentnym specjalizacjom Warmii i Mazur, jak i odpowiada na wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem.

Partnerzy, którzy przyjęli zaproszenie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie do udziału w projekcie, to:

• Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego,
• Gmina Stawiguda,
• Olsztyński Park Naukowo-Technologiczny,
• Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie,
• Stowarzyszenie Wyjątkowe Serce,
• Fundacja „Borussia”,
• Krajowe Stowarzyszenie Mleczarzy,
• CEDROB S.A.,
• Spółdzielnia Mleczarska „Mlekpol” w Grajewie,
• Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy.

Zespół gotowy do pracy

Uroczyste spotkanie w kortowskiej Starej Kotłowni było okazją do podziękowania osobom zaangażowanym w powstawanie projektu ChallengeEU. Prof. Jerzy Przyborowski podkreślał, że miał okazję obserwować pracę osób przygotowujących wniosek do Komisji Europejskiej i wie, ile wysiłku zostało włożonego w powstanie koncepcji sojuszu. Gratulował i życzył sukcesów wszystkim pracującym i studiującym na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim, którzy działają na rzecz tego międzynarodowego projektu. Warto dodać, że na ich barkach spoczywa duża odpowiedzialność, ponieważ UWM jest wiceliderem sojuszu i odpowiada w nim przede wszystkim za komunikację i rozpowszechnianie wyników działań podejmowanych przez jego członków. Istotne zadania stoją także przed przedstawicielami władz Uniwersytetu. Rektor należy do gremium zarządczego (Strategy Board), a prof. Jakub Sawicki i prof. Paweł Wysocki, czyli prorektorzy odpowiedzialni – kolejno – za naukę i współpracę międzynarodową oraz kształcenie, wspierają radę akademicką (Academic Council).   

Prof. Paweł Wielgosz, który stoi na czele olsztyńskiego zespołu, podkreślał, że uczelnie należące do działających obecnie sojuszy w ramach Uniwersytetów Europejskich, stanowią niecałe 10 proc. wszystkich szkół wyższych na Starym Kontynencie. Oznacza to, że UWM znajduje się w wyjątkowym gronie, które ma szansę nie tylko wpływać na przyszłość europejskiej edukacji, ale i tworzyć nowe przestrzenie do rozwoju dla swojego najbliższego otoczenia.

W przyszłym tygodniu (11-12 marca) przedstawiciele UWM wspólnie ze swoimi partnerami ze wszystkich uczelni tworzących sojusz ChallengeEU wezmą udział w spotkaniu inaugurującym projekt. Jego gospodarzem będzie Uniwersytetu Nauk Stosowanych w Offenburgu. Spotkanie będzie okazją do namysłu nad wspólnymi przedsięwzięciami oraz kolejnymi krokami w rozwoju sojuszu.

dbp

ChallengeEU to:

• transformacja uniwersytetów​ – od podejścia tematycznego do opartego na wyzwaniach i wpływie w badaniach i edukacji,
• partnerstwo w edukacji​ – rozwój w modelu poczwórnej helisy (nauka, gospodarka, administracja, społeczeństwo);
• innowacyjny kampus​ – wzmacnianie współpracy, mobilności i kompetencji międzykulturowych;
• ekosystem innowacji​ – trwała współpraca w ramach inteligentnych specjalizacji;
• inkluzywna edukacja​ – eliminacja barier w dostępie do edukacji.