Czy jest jakieś panaceum, jak sobie radzić ze stresem maturalnym?

Panaceum nie ma i całe szczęście. Wszak jego przeżywanie ma funkcje mobilizujące organizm i może sprzyjać wzmocnieniu koncentracji. Podkreślam to, ponieważ mam poczucie, że bliżej nam do utożsamiania reakcji stresowej wyłącznie z czymś negatywnym. Oczywiście nadmierny stres nie sprzyja ani koncentracji, ani efektywności podejmowanych działań. Żeby zmniejszyć prawdopodobieństwo jego przeżywania warto rozłożyć sobie naukę na etapy, zadbać o przerwy i odpoczynek. To ważne nie tylko dla regeneracji sił, ale i konieczne do przetworzenia i przyswojenia nabytej wiedzy.

Decydując się na dany kierunek studiów, określamy już, czym się chcemy zajmować zawodowo. 19-latek często nie jest pewien, co chce robić w życiu. Ma zmienne zainteresowania, nie zawsze wybiega daleko w przyszłość. Taki wybór może paraliżować. Jak radzić sobie z lękiem w trakcie decyzji? A jak z rozczarowaniem po jej podjęciu?

Niektórzy maturzyści nie mają wątpliwości, inni się wahają. To ważne, by otrzymali wsparcie bliskich i osób z najbliższego otoczenia. Nie powinno ono polegać na sugerowaniu konkretnych rozwiązań. Chodzi o wysłuchanie i akceptację dla przeżywanej niepewności. Wybór studiów to kolejny ważny krok, ale też warto podkreślić, że nie jest nieodwracalny. Dodatkowo większość osób decyduje się na dwustopniowe studia, co sprzyja przeorientowaniu swych zainteresowań.

Rozpoczęcie studiów to dla wielu osób czas wyprowadzki z rodzinnego domu do akademika lub na stancję. A jeśli zostajemy w domu i dojeżdżamy, to zmienia się wiele wokół nas: inne otoczenie, wymagania, obowiązki. Taka życiowa zmiana może być czymś trudnym, przytłaczającym, stresującym. Uczymy się odpowiadać za siebie, często jesteśmy sami z problemami. Może pojawić się kryzys. Jak student pierwszego roku może sobie pomóc? O czym warto pamiętać?

To rzeczywiście wymagający czas. Warto jednak, byśmy traktowali ten okres jako pełen wyzwań, a nie akcentowali ryzyka, które oczywiście są w ten czas wpisane. Ważnym czynnikiem wspierającym jest wchodzenie w konstruktywne, sprzyjające rozwojowi relacje interpersonalne z rówieśnikami, integracja ze społecznością akademicką. I pamiętajmy, że studiowanie to też czas doświadczania siebie, nawiązywania nowych znajomości, często także wchodzenia w związki romantyczne.

Jeśli jesteśmy rodzicem albo członkiem rodziny tegorocznego maturzysty, jak możemy pomóc im przejść przez trudny proces życiowej zmiany? Jak nie przerzucać na nich własnego strachu o dorosłe już dziecko?

Choć matura to niezwykle ważny egzamin, unikajmy stosowania presji. Odsuńmy na bok pytania typu: „Czy wszystko umiesz?”, „Czy nie powinieneś/powinnaś sobie jeszcze raz powtórzyć tych treści”. Otoczmy ich wsparciem i wiarą w ich możliwości, poczuciem, że są dla nas ważni bez względu na wynik egzaminu, choć trzymamy za nich kciuki!

Anna Wysocka

dr Joanna Frankowiak, adiunkt w Katedrze Psychologii Klinicznej, Rozwoju i Edukacji UWM w Olsztynie,

terapeutka uniwersyteckiego Ośrodka Pomocy Psychologicznej i Psychoedukacji „Empatia”. 

W czasie kryzysu nie tylko na początku studiów - nie jesteś sam, nie jesteś sama!

Misją Ośrodka Pomocy Psychologicznej i Psychoedukacji „Empatia” jest udzielanie wsparcia psychicznego w zakresie konsultacji psychologicznych, warsztatów interpersonalnych, wskazówek oraz porad tym studentom i pracownikom UWM, którzy przechodzą przez kryzys emocjonalny, czują się bezradni wobec własnych emocji, podejmują walkę z szeroko rozumianymi uzależnieniami, tkwią w toksycznych relacjach, wyrażają chęć rozwoju swoich umiejętności interpersonalnych oraz chcą lepiej rozumieć świat relacji zarówno z innymi, jak i ze sobą samym.