02 Października 2024

Aktualności


Region warmińsko-mazurski jest jednym z 40 w Europie i jedynym w Polsce, który dzięki projektowi WaMa dołączył we wrześniu 2024 r. do programu Pathways2Resilience na rzecz adaptacji do zmian klimatu. Liderem projektu jest UWM, a partnerem Urząd Marszałkowski w Olsztynie.

Program Pathways2Resilience (Ścieżki do odporności) wspiera misję Unii Europejskiej w zakresie przystosowania się do zmian klimatu. UE zwraca uwagę, że kryzys klimatyczny już teraz ma poważny wpływ na codzienne życie w Europie, a dotychczasowe wysiłki adaptacyjne nie przyniosły wystarczających rezultatów. Program Pathways2Resilience ma na celu budowanie europejskiej strategii przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom. Testując założenia strategii na docelowo 120 europejskich regionach, Pathways2Resilience zapewni tym regionom wsparcie techniczne i merytoryczne na każdym etapie, oparte na modelu transformacyjnej adaptacji – Regionalnej Ścieżce Odporności. Program obejmuje szkolenia, wymianę wiedzy oraz dostęp do nowoczesnych narzędzi wspierających odporność na zmiany klimatu.

Cała Unia Europejska przygotowuje się do opracowania dyrektywy, która docelowo będzie obowiązywała wszystkie kraje członkowskie. Unia ogłosiła konkurs dla regionów, w którym będą mogły przetestować i zweryfikować założenia strategii i dodatkowo omówić swoje pomysły i rozwiązania. Zatem przeprowadzimy pewnego rodzaju pilotaż, w którym planowane wdrożenie strategii do zmian klimatu przetestujemy wcześniej na tzw. żywym organizmie, czyli na naszym województwie mówi prof. Katarzyna Glińska-Lewczuk, kierownik Katedry Gospodarki Wodnej i Klimatologii UWM i kierownik projektu.

Do całego projektu UE przewidziała 120 regionów europejskich, a na pierwszy etap wybrano ich 40 spośród zgłoszonych. Wybór był dokonany na drodze konkursowej. Oceniane były doświadczenie, pomysły, ale też możliwości współpracy.

Współpraca z przedsiębiorcami i organizacjami 

Jako uczelnia współpracujemy z regionem i należymy do Europejskiej Sieci Współpracy Regionów (ERRIN). Myślę, że to nam pomogło w uzyskaniu tego projektu.  W dyskusji nad możliwościami wdrożenia strategii do zmian klimatu w naszym regionie będą miały swój głos różne podmioty: regionalne i lokalne władze, przedsiębiorcy, organizacje pozarządowe, ale też po prostu obywatele. Ich opinia jest bardzo ważna. Z drugiej strony, naszym zadaniem jest przedstawienie im koncepcji „ścieżek do odporności” opracowanej przez Komisję Europejską i zweryfikowanie możliwości adaptacji naszego regionu, także pod kątem finansowania – tłumaczy prof. Glińska-Lewczuk. – Strategia adaptacji do zmian klimatu dotyczy różnych działów naszego życia: np. rolnictwa, leśnictwa, przemysłu, gospodarki przestrzennej etc.  Pewne działania, jak np. OZE, mała retencja czy przykłady błękitno-zielonej infrastruktury możemy już wskazać jako dobre praktyki. Musimy pamiętać, że nasze warunki przyrodnicze i klimatyczne są przecież inne niż np. w Europie zachodniej i południowej. Mamy też inne problemy gospodarcze. Dlatego też planowana europejska strategia adaptacji do zmian klimatu, by być skuteczna, musi uwzględniać zróżnicowanie przyrodnicze i gospodarczo-społeczne regionów.

Jak zauważa prof. Glińska-Lewczuk, informacje o wygranym konkursie przyszła w symbolicznym momencie, bo w czasie, kiedy Polska doświadcza konsekwencji zmian klimatu: północ kraju zmaga się z suszą, a południe walczy ze skutkami powodzi. Kierownik projektu zaznacza, że projekt przyczyni się do pobudzenia regionu do działań na rzecz ochrony klimatu i zwiększy świadomość mieszkańców w tym zakresie.

Planujemy zorganizowanie spotkań z osobami czy podmiotami zainteresowanymi współpracą. Chcielibyśmy nagrodzić tych, którzy w zakresie adaptacji do zmian klimatu robią więcej i mogą pochwalić się osiągnięciami. Mamy nauczycieli, którzy mają bardzo ciekawe pomysły i realizują programy edukacyjne w szkołach. Planujemy też konkurs, m.in. dla nauczycieli akademickich – tłumaczy prof. Glińska-Lewczuk.

Podmioty, z którymi będą prowadzone rozmowy, zostaną wybrane we współpracy z partnerem projektu – Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Zdaniem naukowczyni z UWM, pomoże to dotrzeć bezpośrednio do przedsiębiorców czy instytucji otoczenia biznesu. Dodać należy też, że pracownicy urzędu mają również doświadczenie w przygotowywaniu różnych strategii. Urząd Marszałkowski w projekcie będzie reprezentowany m.in. przez Departament Ochrony Środowiska. Także zespół UWM tworzą osoby, które posiadają odpowiednie kompetencje i doświadczenie w tego typu działaniach i tworzyły różne strategie, w tym te związane z badaniami środowiska przyrodniczego. W realizację projektu będą zaangażowani pracownicy Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa, Wydziału Geoinżynierii, Wydziału Humanistycznego i Wydziału Nauk Ekonomicznych.  

Projekt potrwa 1,5 roku. W połowie października w Hadze odbędzie się spotkanie inicjujące, na którym będą omawiane szczegółowe działania.

Program Pathways2Resilience otrzymał dofinansowanie z programu badań i innowacji Unii Europejskiej Horyzont Europa. Na realizację całego programu przeznaczono 21 milionów euro, które zostaną rozdysponowane w dwóch publicznych naborach wniosków. Na projekt realizowany przez UWM przeznaczono 210 tys. euro.

 

Anna Wysocka

Rodzaj artykułu