Jak stworzyć i czym jest szpital przyszłości? Na ile sztuczna inteligencja może być pomocna w systemach zarządzania? Jak przekonać osoby na kierowniczych stanowiskach, że szpital może być miejscem nowych technologii i jednocześnie bezpieczną przestrzenią dla pacjentów i pracowników? Na te i inne pytania szukano odpowiedzi podczas konferencji Hospital 360, którą wspólnie zorganizowali: Warmińsko-Mazurskie Centrum Chorób Płuc w Olsztynie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski oraz Uniwersytet Jagielloński.

Zarządzanie szpitalami to wyzwanie

– Od ponad dwudziestu lat współpracujemy z Uniwersytetem Jagiellońskim w zakresie zarządzania publicznego, którego jednym z obszarów jest zarządzanie w ochronie zdrowia. Co więcej, UJ realizuje wspólny projekt z Warmińsko-Mazurskim Centrum Chorób Płuc, więc to wszystko zaprowadziło nas do organizacji tej konferencji na UWM – mówił dr hab. Krzysztof Krukowski, prof. UWM, dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych. – To dla nas prestiż, że możemy przyczynić się do organizacji tego wydarzenia – zwłaszcza że są tutaj obecni dyrektorzy większości szpitali z regionu. Żeby prowadzić wartościowe badania naukowe, musimy mieć kontakt z placówkami medycznymi, a relacje, które zostaną przy tej okazji nawiązane, z pewnością zaowocują w przyszłości – dodawał dziekan.

Warmińsko-Mazurskie Centrum Chorób Płuc w Olsztynie od wielu lat współpracuje z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim. Jak podkreśla Wioletta Śląska-Zyśk, dyrektorka placówki, aby szpital mógł się rozwijać, musi znajdować się jak najbliżej świata nauki.

– Nie ma innowacji bez nauki i tą konferencją chcieliśmy pokazać, że ta współpraca musi się zacieśniać, żebyśmy mogli rozwijać się jeszcze szybciej, bo współczesny świat nie będzie na nikogo czekał – przekonywała.

Celem konferencji było pokazanie pełnego spektrum zarządzania szpitalem – od polityki po praktykę; zainspirowanie do wdrażania innowacji w technologii, organizacji i relacjach z pacjentem; zintegrowanie środowiska menedżerskiego i klinicznego; rozwijanie współpracy naukowej i międzynarodowej w dziedzinie zdrowia publicznego. Wzięli w niej udział zarządzający szpitalami i jednostkami medycznymi, ordynatorzy i kierownicy oddziałów, przedstawiciele samorządów i administracji zdrowotnej, eksperci systemu ochrony zdrowia oraz naukowcy.    

– Poruszając tak wiele różnych tematów i zapraszając na konferencję tak szeroki wachlarz osób, chcieliśmy pokazać, że szpital jest instytucją, w której zachodzi wiele różnych procesów. Wszyscy zmagamy się z podobnymi problemami, jak np. niedobór pracowników medycznych czy obciążenia związane z biurokracją i chcemy dzielić się rozwiązaniami, które mogą stanowić na to antidotum – mówiła Wioletta Śląska-Zyśk.

Meandry ludzkiego mózgu

Zanim jednak konferencyjna debata zeszła na tematy przewodnie wydarzenia, interesującą wprawkę zaproponował prof. Maciej Błaszak z UAM w Poznaniu – kognitywista i filozof. Wygłosił on wykład inauguracyjny pt. „Mózg w dynamicznym świecie sztucznej inteligencji”, przybliżając mechanizmy działania ludzkiego mózgu oraz procesy podejmowania decyzji.   

– Mówiłem o tym, że najważniejszym światem dla mózgu jest świat społeczny. Mózg powiększył się nam nie dlatego, że musieliśmy radzić sobie z klimatem, tylko dlatego, że musieliśmy radzić sobie z drugim człowiekiem – mówił prof. Maciej Błaszak w rozmowie z „Wiadomościami Uniwersyteckimi” i kontynuował dzielenie się z czytelnikami najważniejszymi zagadnieniami z wygłoszonej prelekcji.  

– Mówiłem również o tym, że mózg ma bardzo mało energii, dlatego lubi eksportować procesy poznawcze poza własne granice i poznaje bardzo wydajnie, a ta wydajność jest utrzymana dlatego, że przetwarza wolno. Zatem my musimy pamiętać o tym, żeby unikać stresu, bo stres pozbawia nas energii. Warto też mieć świadomość, że mózg jest nieprecyzyjny, dlatego powinniśmy unikać perfekcjonizmu. Słowem kluczem może być good enough, czyli wystarczająco dobry. Warto też poznawać, słuchać i samemu mówić rzeczy nowe, bo mózg reaguje tylko na nowości zwane błędami predykcyjnymi. Skąd to określenie? Mózg jest „urządzeniem”, które przewiduje. Badając miejsce między okiem a korą mózgową określanym wzgórzem, okazuje się, że trzy razy więcej połączeń zstępuje z kory niż wychodzi z oka, co oznacza, że gdy jesteśmy np. na wykładzie, to widzimy i słyszymy to, co chcemy – wyjaśniał naukowiec.

Każdy, kto wysłuchał wykładu prof. Błaszaka w Centrum Konferencyjno-Ekspozycyjnym Stara Kotłownia zauważył, że miał on niecodzienną formę przypominającą stand-up. Jak uzasadniał profesor, taki sposób przekazywania wiedzy jest dzisiaj kluczowy, aby przykuć uwagę odbiorców.   

– Mój przepis na popularyzowanie wiedzy jest taki, żeby było bardzo krótkie połączenie między twardym wynikiem naukowym a praktycznym zastosowaniem. Musimy też pamiętać o tym, że dzisiaj bardzo trudno utrzymać uwagę odbiorcy. Wykłady nie mogą być wygłaszane ex cathedra. Paradoksalnie mózg odbiorcy nie lubi, kiedy wykładowca zna materiał śpiewająco, dlatego staram się go tak przekazać, żeby słuchacz odnosił wrażenie, że myślę razem z nim – zakończył prof. Błaszak.

Mądrze wykorzystać AI

Jednym z głównych tematów konferencyjnych wystąpień była sztuczna inteligencja. Rozmawiano przede wszystkim o tym, w jaki sposób mądrze wykorzystać ją jako narzędzie, które może usprawnić pracę przedstawicieli zawodów medycznych. Mówił o tym m.in. dr hab. Roman Lewandowski, prof. UWM z Wydziału Nauk Ekonomicznych oraz dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Rehabilitacyjnego dla Dzieci w Ameryce. W referacie pt. „Poza cyfrowymi danymi: jak zaufanie, innowacyjność i sztuczna inteligencja kształtują przyszłość zarządzania szpitalem” połączył dwa punkty widzenia: teoretyka i praktyka.    

– Moje wystąpienie dotyczyło kontroli menedżerskiej, którą teraz, w dobie sztucznej inteligencji, trzeba przeprowadzać już nie tylko w odniesieniu do ludzi, ale także weryfikować, czy wprowadzane systemy oparte na AI funkcjonują prawidłowo. W działalności naukowej koncentruję się głównie na tym, w jaki sposób sztuczna inteligencja może wpływać na sposób zarządzania – w jakim stopniu może być wykorzystywana i czy może zastąpić na pewnych stanowiskach człowieka. Wiem, że może to brzmieć przerażająco, ale chodzi też o to, aby ludzie wykonywali bardziej twórcze zadania, a AI pomagała w procesach, które można zautomatyzować – wyjaśniał prof. Roman Lewandowski i dodał, że w szpitalu w Ameryce trwają prace nad wdrożeniem dwóch rozwiązań, które może wyręczyć lekarzy w pewnych obowiązkach.     

– Jednym z nich ma być wdrożenie modelu wspomagającego lekarzy w diagnozowaniu alergii, a drugą ścieżką jest wykorzystanie dużych modeli językowych do tego, by słuchały, co mówią lekarz i pacjent, a później podsumowywały taką wizytę, ponieważ jest to czasochłonna procedura. Pracujemy też nad stworzeniem własnej serwerowni, aby mieć pewność, że dane osobowe naszych pacjentów będą należycie chronione.

W roli prelegentów wystąpili również inni naukowcy z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Dr hab. n. med. Magdalena Krajewska-Włodarczyk, prof. UWM z Wydziału Lekarskiego wzięła udział w panelu dyskusyjnym o zdrowiu kobiet, a dr Monika Ryndzionek z Wydziału Nauk Społecznych mówiła o tym, że kobiety przodują, jeśli idzie o innowacje zdrowotne w unijnym programie Horyzont Europa.

Patronat honorowy nad wydarzeniem sprawowali między innymi dr inż. Marcin Kulasek, minister nauki i szkolnictwa wyższego, oraz prof. Jerzy Przyborowski, rektor UWM.

mw

Fot. Marta Iwanowicz