Pomysłodawcą zorganizowania konferencji w Kortowie jest Oskar Wiśniewski, absolwent kryminalistyki na UWM (licencjat), obecnie student pedagogiki opiekuńczej (studia magisterskie), a ponadto działacz na rzecz społeczności osób głuchych. 

- Pierwsze dwie edycje Deaf STEM Conference odbyły się w Czechach (2017) oraz w Holandii (2019). Później odbył się również obóz we Francji i wśród uczestników była chęć kontynuowania tego wydarzenia, więc pomyślałem, że wspaniale byłoby zorganizować kolejną edycję w Olsztynie, na UWM. W Polsce wciąż musimy zmagać się z różnego rodzaju barierami - m.in. z tym, że osobom Głuchym trudno jest studiować ścisłe kierunki, takie jak: medycyna, weterynaria, chemia czy fizyka. Na konferencji jest uczestnik ze Szkocji, który studiuje tam chemię. Mam więc nadzieję, że dzięki temu naszemu spotkaniu polscy niesłyszący studenci również będą mieli takie możliwości - mówi w rozmowie z “Wiadomościami Uniwersyteckimi” Oskar Wiśniewski. 

Marzena Radzka-Wiśniewska, streetworkerka z Ośrodka Pomocy Psychologicznej i Psychoedukacji “Empatia” na UWM zwraca uwagę na to, że w roku akademickim 2024/2025 na naszej uczelni będzie kształciło się w sumie ośmioro Głuchych studentów, dwóch więcej niż w poprzednim roku.

- Z uwagi na to, że w naszej społeczności akademickiej są osoby Głuche, tego typu spotkania są bezcenne i bardzo się cieszymy, że możemy brać w nich udział. Myślę, że ta konferencja może się przyczynić do tego, aby nasi studenci i pracownicy dowiedzieli się o rozmaitych rozwiązaniach technologicznych, dzięki którym można wspierać osoby Głuche. Chodzi zwłaszcza o kierunki ścisłe, bo to na nich napotyka się najwięcej problemów - mówi Marzena Radzka-Wiśniewska. 

Jako streetworkerka, czyli osoba znajdująca się blisko ludzi, Marzena Radzka-Wiśniewska dostrzega to, co działa dobrze, ale także to, co można poprawić, ulepszyć, usprawnić. 

- Na szczęście nasi niesłyszący studenci bardzo dobrze sobie radzą - zdają egzaminy, bronią prace dyplomowe itp., co oczywiście nie oznacza, że nie ma pola do poprawy. Są to chociażby rozwiązania infrastrukturalne jak poszerzenie chodników, bo osoby komunikujące się językiem migowym muszę widzieć się wzajemnie. Bardzo przydatne są również kursy języka migowego dla studentów i pracowników, bo poszerzają komunikację pomiędzy słyszącymi a niesłyszącymi. Zawsze też warto otwierać się na nowe technologie, które mogą pomóc chociażby w procesie kształcenia - dodaje. 

O tym, że UWM zapewnia wielowymiarową pomoc osobom z niepełnosprawnościami zapewniał również dr hab. Sławomir Przybyliński, prof. UWM, prorektor UWM ds. studenckich, który oficjalnie otworzył obrady. 

- W zajęciach uczestniczą asystenci czy stenotypiści, są robione transkrypcje tekstów, organizowane wydłużone egzaminy, a ponadto dostępna jest wszelka pomoc psychologiczna czy terapeutyczna, jeśli ktoś takowej potrzebuje. Staramy się również pomagać w organizowaniu czasu wolnego - tak, aby osoby z niepełnosprawnościami nie czuły się wykluczone, a wręcz odwrotnie - żeby czuły się pełnoprawnymi członkami społeczności akademickiej. Oczywiście chcemy udoskonalić tę pomoc i myślę, że ta dzisiejsza konferencja jest dowodem na to, że jesteśmy na to otwarci - mówi prof. Sławomir Przybyliński. 

Obrady stacjonarne odbywają się w Bibliotece Uniwersyteckiej, a ponadto konferencja transmitowana jest online. Jednym z jej głównych tematów są rozwiązania wykorzystujące nowe technologie, które mogą podnieść poziom studiowania osób Głuchych. Nie mniej ważnym celem tego naukowego spotkania jest integracja środowiska głuchych - prelegenci przyjechali m.in. z USA, Szkocji, Włoch, Niemiec czy Czech. 

Korzystając z okazji zapytaliśmy Oskara Wiśniewskiego, jakie są obecnie największe problemy związane z funkcjonowaniem w środowisku uniwersyteckim osób Głuchych. Zwrócił on uwagę na dwie kwestie - integrację z osobami słyszącymi oraz dostępność. 

- Na UWM dostrzegam bardzo dużo plusów, jeśli chodzi o funkcjonowanie osób Głuchych. Wykładowcy rozumieją naszą sytuację, są tłumacze, stenotypiści, a uczelnia jest otwarta na współpracę. Zauważam jednak, że osoby słyszące odsuwają się od osób Głuchych - być może problemem jest to, że jest nas mało i jesteśmy słabo zauważalni. Ponadto zależy nam na dostępności, tj. tworzeniu napisów do różnego rodzaju materiałów i to takich napisów, które zawierają nie tylko treść, ale także informacje o emocjach, np. śmiechu. Słyszący śmieją się, płaczą itd., a my nie możemy tych emocji odczuwać. Bardzo bym chciał, aby o nas pamiętano - podkreśla Oskar Wiśniewski. 

Dopytujemy zatem czy kontakty słyszących z niesłyszącymi mogłyby się polepszyć, gdyby więcej osób znało język migowy? 

- Na pewno tak. Trzeba mieć świadomość, że większość osób Głuchych ma problemy z językiem polskim, ponieważ ich pierwszym językiem jest język migowy. My odbieramy świat poprzez wzrok, a dopiero po jakimś czasie uczymy się polskiego - tak, jak osoby słyszące uczą się języków obcych. Nie można oczekiwać od osoby Głuchej, że będzie biegle posługiwała się językiem polskim - zaznacza Oskar.  

Jedną z wykładowczyń, która uczy się języka migowego jest dr hab. Agnieszka Kosewska, prof. UWM, entomolożka, która podczas konferencji wygłosiła prelekcję. 

- Oczywiście przygotowałam prelekcję o owadach, bo one są całym moim życiem, zarówno prywatnym, jak i zawodowym. Interesuję się nimi od zawsze i staram się je jak najlepiej poznawać. Bardzo bym chciała, żeby ludzie uświadomili sobie, że są bardzo ważne i nie postrzegali ich tylko przez pryzmat kąsających komarów czy os. Rzeczywiście, od lat współpracuję z panią Małgosią Mickiewicz z Biura ds. Osób z Niepełnosprawnościami i uczę się języka migowego. Mam nadzieję, że dzięki temu, jeśli zajdzie taka potrzeba, będę w stanie pomóc - mówi prof. Agnieszka Kosewska.

Organizatorami konferencji są: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami, Polski Związek Głuchych oraz Instytut Spraw Głuchych. Potrwa ona do 1 września. Oprócz naukowych dyskusji jej uczestnicy będą poznawać Kortowo i Olsztyn oraz wezmą udział w zabawie tanecznej.  

Marta Wiśniewska

fot. Janusz Pająk

Warto również przeczytać: 

Artykuł, który opublikowaliśmy z okazji Międzynarodowego Dnia Głuchych.

Wywiad z Marzeną Radzką-Wiśniewską.