„Żywe kultury literatury UWM oraz ZLP w Olsztynie” to projekt, który miał na celu aktywizację społeczności studenckiej w obszarze pisania różnych form literackich – prozy, wierszy, bajek, baśni. Twórczość studentów trafiła do olsztyńskich szpitali oraz innych placówek pomocowych. Inicjatorem projektu był Wydział Lekarski Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, a jego partnerem Związek Literatów Polskich Odział w Olsztynie. Pomysłodawczynią i koordynatorką projektu jest dr n. med. Kamila Julia Regin z Katedry Rehabilitacji i Ortopedii Wydziału Lekarskiego.

Projekt skierowany jest do pacjentów szpitali, dzieci i dorosłych, szczególnie tych, którzy doświadczają bólu i trudu choroby, a także samotności i braku sensu. Autorzy chcą ich wspierać swoją twórczością.

– Pomysł zaczerpnęłam z logoterapii Wiktora Frankla. Logoterapia do nadawanie sensu życia, odnajdywanie nadziei, poczucie sprawstwa i wpływu w bardzo trudnych sytuacjach. Literaci zaprosili nas do współpracy. Chciałam połączyć terapię z literaturą. Przyszedł mi pomysł, żeby zaangażować studentów oraz dać im sens i wartości, które mogą przekazać pacjentom. Tak powstały pierwsze prace. Pierwsza książka „Lawendowe marzenia” to moje wiersze i obrazy z fragmentami z książek Frankla i pytaniami terapeutycznymi. Z tego nagraliśmy audiobook. Potem była publikacja międzywydziałowa – ze wszystkich wydziałów studenci napisali prozę, bajki i inne formy swojej twórczości. Te prace poszły do szpitali na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. To był pierwszy etap – tłumaczyła „Wiadomościom Uniwersyteckim” dr n. med. Kamila Julia Regin. – Dzisiaj mamy drugi etap i mamy typowe bajki terapeutyczne dla dzieci. Mamy bajki o cukrzycy, o insulinooporności, białaczce. Autorami są studentki i studenci ze wszystkich wydziałów. Piękne jest to, że autorzy dają swoje serce w postaci swojej twórczości. Projekt jest szeroki, bo dodatkowo mieliśmy sztukę terapeutyczną wystawioną w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym, napisaną przez Jerzego Szczudlika.

Pomysł na projekt powstał w 2023 roku.

– Dostaliśmy pieniądze z badań statutowych, a później środki z puli dziekańskiej od dziekana Leszka Gromadzińskiego. Dzięki temu mogliśmy realizować to piękne dzieło – dodała koordynatorka „Żywych kultur literatury”.

– Bardzo się cieszę z tego projektu i chętnie udzieliłem mu wsparcia. Jest to projekt, który wciąga wszystkich studentów naszego Uniwersytetu, żeby tworzyli literaturę dla innych. Ta literatura leczy, daje uśmiech na twarzy. Mam nadzieję, że idea takich książek z wierszami i bajkami pisanymi przez studentów rozniesie się na cały kraj. Cieszę się, że mogę to finansować i wspierać panią doktor, bo to jest naprawdę ważna rzecz, żeby pomagać innym. Myślę, że jest potencjał na więcej, bo widzę zaangażowani pani doktor i studentów. Na początku była książka „Lawendowe marzenia”, teraz została wydana także płyta i można posłuchać wierszy pisanych przez naszych studentów – mówił dr hab. n. med. Leszek Gromadziński, prof. UWM, dziekan Wydziału Lekarskiego.

Podczas spotkania w Bibliotece Uniwersyteckiej studenci i studentki zostali wyróżnieni dyplomami i nagrodzeni. Przyznane zostały również legitymacje dla studentów ze Związku Literatów Polskich. Wręczono także statuetki Mecenasów Kultury i Sztuki – dla prof. Leszka Gromadzińskiego, dziekana Wydziału Lekarskiego i prof. Ireneusza Kowalskiego, kierownika Katedry Rehabilitacji i Ortopedii.

Przedstawiciele Związku Literatów Polskich w Olsztynie dziękowali za zaproszenie do udziału w projekcie.

– Każdy z nas, piszących, dobrze zdaje sobie sprawę z wszechpotęgi słowa, magii opowieści i teatru. „Żywe kultury literatury” przypomniały również, jaka w słowie jest moc terapeutyczna. Cieszymy się, że w projekt zaangażowali się pracownicy naukowi Uniwersytetu, a przede wszystkim liczni studenci. Przecież to oni – także jako przyszli lekarze – będę musieli podjąć trud leczenia nie tylko naszych ciał, ale także naszych dusz – mówił Jerzy Szczudlik, którego sztuka została wystawiona przez aktorów Teatru Jaracza w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie.

W 2023 roku wydana została monografia „Kulturoznawcza i terapeutyczna rola literatury” pod red. dr n. med. Kamili Julii Regin i Andrzeja Cieślaka, prezesa Związku Literatów Polskich. Najnowsza pozycja „Kulturotwórcza i terapeutyczna rola twórczości literackiej studentów UWM” zawiera teksty ponad 120 studentów. Do obecnych na spotkaniu autorów zwrócił się Andrzej Cieślak, zachęcając ich do dalszego pisania.

– Po raz pierwszy ukazuje się publikacja literacka z twórczością studentów UWM. Ważne, że się ukazała. Ma status literatury użytkowej. Uważam, że każdy autor-student ma prawo popełniać błędy. Jedni je popełnili, inni nie. Nie chcę, by ktoś zrezygnował z pisania – mówił Andrzej Cieślak, tłumacząc, że pisanie to nieustanna sztuka szukania głębi i wprowadzania logiki do tekstów.

– Myślę, że projekt nie będzie miał zakończenia. Chciałabym stworzyć międzywydziałowe koło studenckie, które będzie kontynuowało działania. Przychodzą nowi studenci, którzy chcą się realizować pod kątem twórczości, a ta twórczość może być przekładana na terapię dla pacjentów – dodała dr n. med. Kamila Julia Regin.

O projekcie można przeczytać także w tekście „Żywe kultury literatury” z UWM wsparciem dla olsztyńskich szpitali.

Anna Wysocka

fot. Janusz Pająk