18 Lipca 2024

Aktualności


Zuzanna Parzych kilka tygodni temu została absolwentką filologii polskiej. Zanim pożegnała się ze studiami, napisała do czasopisma „Orientacje” (studenckiego projektu przygotowanego podczas zajęć prowadzonych przez dr. Piotra Przytułę) artykuł na temat literatury publikowanej w serwisie Wattpad. To platforma do czytania społecznościowego, która zachęca użytkowników do tworzenia i udostępniania własnych historii. Zuzanna skupiła się na opowiadaniach, które przedstawiają losy popularnych dla tego gatunku typów bohaterów: spokojnej dziewczyny i „niebezpiecznego” chłopaka. O fenomenie literatury dla młodych dorosłych (Young Adult, YA) opowiedziała Karolinie Kubiak.

Wattpad to prawdziwa skarbnica dla wydawnictw, które chcą zdobyć rzesze nastoletnich czytelników. Nie da się nie zauważyć, że to ta grupa wiekowa przeważa wśród osób gorliwie przewijających następne rozdziały opowiadań. I choć bezsprzecznie znajdują się tam ciekawe pozycje, które powinny zostać wydane ze względu na oryginalną fabułę, to na listy bestsellerów trafiają te najbardziej przewidywalne. Czy uważasz, że ta moda kiedyś minie i fascynacja przygodami nastolatków ewoluuje w coś innego?

Myślę, że powieści tego typu będą utrzymywać swoją dobrą pozycję. Nastolatkowie chętnie podążają nieustannie zmieniającymi się trendami, ale niezależnie od czasów ten okres w życiu człowieka wiąże się z odkrywaniem świata i siebie. Może kiedyś znikną resztki amerykańskiego snu i akcja przestanie być osadzona w Stanach, może obiektem westchnień nie będą już ci mroczni i niebezpieczni chłopcy z ostatniej ławki, ale te historie, choć często przesadzone i mało prawdopodobne, wciąż będą przyjemną odskocznią od codzienności, nawet dla starszych odbiorców.

Już teraz znajdują swoich zwolenników nawet wśród młodych dorosłych. Dla wielu będą zlepkiem nielogicznych wyborów i schematycznych postaci, ale niektórzy potraktują je jako przyjemną odskocznię i powrót do czasu wielkich marzeń i burzy hormonów.

 

>>> Artykuł Zuzanny Parzych pt. Szara myszka i badboy – marzenie czy zagrożenie? O powieściach z Wattpada...” przeczytać można w studenckim magazynie „Orientacje”

Dyskusje na temat książek wydawanych są cały czas głośne, ale nie zapominajmy, że młode osoby, korzystające z Wattpada są narażone na zetknięcie się z treściami nieodpowiednimi do ich wieku. Na stronie istnieje jedynie możliwość oznaczenia historii, która jest przeznaczona dla osób pełnoletnich. Trudno natomiast stwierdzić, czy opowieść skierowana jest do młodzieży w wieku 13 lub 16 lat, a przecież jest to ogromna różnica.

Zgadza się, jest to bardzo ważna kwestia. Młodzi ludzie są podatni na różne wpływy, dlatego potrzebne jest zaangażowanie platformy, wydawnictw, a także rodziców w przekazywanie informacji na temat wątków nieodpowiednich dla każdego wieku. Książki wyjątkowo brutalne bądź zawierające sceny erotyczne nie powinny znajdować się w tej samej kategorii, co dziecięce przygody. Pisząc, publikując czy kupując książkę, należy zwracać uwagę na poruszane w niej problemy: trudności w relacjach, problemy psychiczne czy kwestie postrzegania własnego ciała to tematy dotykające wielu nastolatków. Będą chcieli się w nich odnaleźć, więc ważne jest, by nie spłycić danego problemu, ale potraktować go poważnie i nie normalizować szkodliwych zachowań.

Czy uważasz, że czytanie książek nieodpowiednich do wieku, może przynieść trwałe negatywne skutki? Czy może jest to forma buntu, która minie bezobjawowo?

Myślę, że jest to bardzo indywidualna kwestia. Nieodpowiednie treści zawsze będą w mniejszy bądź większy sposób oddziaływać na młodego czytelnika. Jeden zostawi je w świecie książkowych fantazji, inny może zacząć szukać czegoś podobnego w prawdziwym życiu. Czasem skończy się na zaspokojeniu ciekawości, innym razem na zniekształceniu obrazu świata. Dorośli wiedzą, że nie da się uchronić nastolatków przed zakazanymi owocami, bo sami pamiętają swoje młodzieńcze lata. Mam nadzieję, że na podstawie własnych doświadczeń zadbają o to, by zostało to w fazie buntu i nie miało negatywnego wpływu na późniejsze lata.

Ostatnio wydaje się kolejne książki o tematyce skierowanej do osób pełnoletnich. Poza wspomnianym w twoim artykule Hell, mamy serie Hellish Weroniki Ploty, I Wanna Fall Aleksandy Nil i cykl Science Julii Popiel, a to jedynie część z nich. Wszystkie posiadają wątki erotyczne, a jednak zdobywają niezwykłą popularność. Zdaje się, że w najbliższym czasie przyjdzie nam widzieć głośne polskie premiery ze standardowym napisem informującym, że książka nie jest odpowiednia dla osób niepełnoletnich. Pozostała nadzieja, że z Wattpada pojawią się w księgarniach książki w innym gatunku.

Erotyzm zdecydowanie coraz częściej przebija się półki dla młodszych czytelników, co tak samo jak w mediach społecznościowych, niekorzystnie wpływa na nastoletnie umysły. Wattpad to jednak nie tylko powieści przepełnione seksualnością, ale też wiele naprawdę interesujących historii obyczajowych, fantasy czy science fiction. Wydawnictwa powinny się nimi zainteresować, by zmniejszyć monotematyczność treści z Wattpada przeniesionych na papier. W ten sposób mogą do siebie przekonać również starszych czytelników.

 

Karolina Kubiak i Zuzanna Parzych
Karolina Kubiak (autorka wywiadu) i Zuzanna Parzych, studentki filologii polskiej, podczas Dni Języka Ojczystego na Wydziale Humanistycznym UWM. Obie w czerwcu obroniły swoje prace magisterskie

 

Była kwestia treści, to teraz czas na tytuły. Popularne stały się te po angielsku, ewentualnie czasem z polskim tytułem po kropce. Należy zakładać, że jest to jedynie kwestia „lepszego brzmienia” czy nastolatki powoli przechodzą na język międzynarodowy?

Od młodych ludzi często słyszy się, że wiele rzeczy „brzmi lepiej po angielsku”, ale to może być trend, który nie utrzyma się zbyt długo. Choć teraz polskie wersje mogą wydawać się gorsze, niewykluczone, że nastolatkowie zatęsknią za ojczystym językiem, a nawet docenią jego bogactwo i będą chętnie szukać polskich odpowiedników.

„Quo vadis, literaturo?” to bardzo dobre pytanie, choć należałoby też zapytać o to, czy ten gatunek literatury powinien być tak bardzo promowany, jak w tej chwili?

Najpopularniejsze powieści z Wattpada były czytane przez miliony użytkowników już na platformie, więc teraz stanowią kopalnię złota dla wydawnictw. Chęć podążania za modą jest wciąż mocno widoczna w świecie nastolatków, więc wydawanie książek dla tej grupy wiekowej nie powinno dziwić. Jednocześnie na większą uwagę i promocję zasługują również inne treści, tak aby obraz polskiego Wattpada nie kończył się na szarych myszkach i gburowatych chłopakach. Ta różnorodność pomoże w tym, by nie zniechęcać młodych czytelników i pisarzy, którzy wolą historie oparte na innych motywach, ale nie mają siły przebicia.

Rozmawiała Karolina Kubiak

 

„Studenckie rozmowy” to cykl tekstów publikowanych na stronie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Autorami wywiadów są osoby realizujące w „Wiadomościach Uniwersyteckich” praktyki studenckie. Do rozmów zapraszają koleżanki i kolegów z różnych kierunków studiów, by lepiej poznać ich pasje.

 

Orientacje - czasopismo studentów filologii polskiej

Już po raz drugi studentki i studenci polonistyki podczas zajęć w ostatnim roku swojej nauki przygotowali własne cyfrowe czasopismo. Inicjatorem projektu jest dr Piotr PrzytułaPoprzedni magazyn dotyczył szeroko pojętej kobiecości, natomiast hasłem wiodącym drugiego są „Orientacje”

Rola redaktorki naczelnej magazynu przypadła Karolinie Kubiak. Opublikowała ona także tekst o modzie na mitologię grecką we współczesnej literaturze. Justyna Kossakowska napisała z kolei o „Barbenheimerze”, czyli fenomenie popularności filmów „Barbie” i „Oppenheimer”, które miały premierę w tym samym czasie. Aleksandra Orzoł pod lupę wzięła zjawisko odświeżania polskich filmów (na przykładzie „Znachora”, „Chłopów” i „Akademii pana Kleksa”), a Piotr Strenkowski pytał o to, komu potrzebne są legacy sequele. Justyna Wesołowska opisała polskie seriale z przełomu wieków, natomiast Damian Majk-Danowski na łamach czasopisma zastanawiał się nad powodami, dla których podczas Eurowizji słyszymy najczęściej utwory w języku angielskim. W czasopiśmie znalazło się też miejsce dla tekstu Julii Gugołek o Godzilli, podsumowanie ankiety dotyczącej książek wybieranych przez studentki i studentów Wydziału Humanistycznego oraz kulturalne „polecajki” i twórczość poetycka przedstawicieli polonistyki. 

Rodzaj artykułu