Głównym celem Europejskich Dni Dziedzictwa jest edukacja historyczna i kulturalna, promowanie różnorodności regionalnego dziedzictwa kulturowego, podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej oraz propagowanie dialogu międzykulturowego. Służy temu m.in. udostępnianie zabytków oraz organizowanie spotkań, koncertów, warsztatów i innych wydarzeń kulturalnych. 

Tegoroczna, jubileuszowa, edycja EED odbywa się pod hasłem „Szlaki. Sieci. Połączenia”. Jej uroczyste otwarcie zaplanowano na Warmii i Mazurach na piątek 6 września (godz. 11, zamek w Lidzbarku Warmińskim). W czasie dwóch wrześniowych weekendów w regionie odbędzie się szereg inicjatyw, które zachęcać będą do poznawania swojego najbliższego otoczenia. Propozycje przygotowane przez warmińsko-mazurskie instytucje można znaleźć na >>> stronie internetowej EED.  Na liście atrakcji znalazły się m.in. gry terenowe, wystawy, wycieczki, rajd rowerowy, wykłady, a nawet rajd rowerowy.

Wśród zabytków, które w czasie najbliższego weekendu zostaną otwarte dla zwiedzających, jest także pałac w Łężanach. Należący do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego budynek i okalający go park, robią ogromne wrażenie na miłośnikach architektury. Przypomnijmy, że niemal rok temu, z okazji Międzynarodowego Dnia Krajobrazu, uczelnia zdecydowała się ponownie udostępniać go gościom, którzy chcą poznać historię tego niezwykłego miejsca na mapie Polski. Co miesiąc można zapisywać się na takie zwiedzanie. Zainteresowanie jest ogromne, a wejściówki rozchodzą się w mgnieniu oka. Podobnie było i tym razem. Szczęśliwcy, którzy zdążyli zarezerwować sobie miejsce, w sobotę 7 września wezmą udział w zwiedzaniu pałacu.

Przypomnijmy, że na kompleks w Łężanach składają się neobarokowy pałac wybudowany jeszcze w XIX wieku, budynki gospodarcze oraz otaczający całość park krajobrazowy. 

– Wilhelm Liebegott Gustav Fischer kupił majątek w Łężanach w listopadzie 1872 roku. Z dokumentów wiadomo, że zapłacił za to 88 tys. talarów. Kwota ta obejmowała także zakup majątku leśnego Śpigłówka, którą dziewięć lat później jednak odsprzedał. Od początku starał się dbać o swój majątek. Jako członkowi rady powiatowej udało się Gustawowi Fischerowi przeforsować pomysł na odnowienie starej drogi prowadzącej od Biskupca aż do terenów leśnych położonych za Wolą (niem. Dürwangen), na czym oczywiście skorzystały także Łężany – mówił w rozmowie z „Wiadomościami Uniwersyteckimi” Maciej Hołdyński, przewodnik po pałacu, pasjonat i znawcą historii tego miejsca. – Kiedy Gustav Fischer zmarł jesienią 1885 roku, jego syn Gustav Siegfried Reinhold miał dopiero 15 lat. Sophie Elfriede Fischer, matka Reinholda, postanowiła zarządzać majątkiem i w przyszłości przekazać go synowi. Gustav Siegfried Reinhold był człowiekiem wielu talentów. Nie dość, że świetnie sobie radził jako członek Wojennej Żeglugi Morskiej Cesarstwa Niemieckiego i dyplomata, to zasłynął także jako twórca projektu pałacu. 

Jak dodaje Maciej Hołdyński, dowodem na to, że projekt został świetnie przemyślany świadczył np. piec szufladowy, który poprzez układ centralnego ogrzewania rozprowadzał ciepło po wszystkich pomieszczeniach rezydencji.

– Na dole do sal reprezentacyjnych ciepło dostawało się przez otwory wentylacyjne usytuowane wzdłuż ścian tuż przy podłodze. W kominkach palono okazjonalnie, np. podczas większych uroczystości. W każdym z 27 pokoi na wyższych kondygnacjach zainstalowane były piece kaflowe. Za dogrzanie, a zarazem rozświetlenie wnętrza głównej klatki schodowej, odpowiadał wielki świetlik zainstalowany we wschodniej części dachu. Woda dostarczana była przez pompę wodną działającą na zasadzie perpetuum mobile. Elektryczność zawitała do pałacu w 1919 roku – zaznacza przewodnik.

Pałac w Łężanach ma na swoim koncie sukces popkulturowy – to w jego wnętrzach rozgrywa się akcja filmu „Kamerdyner”. 

dbp