Pomimo wielu kampanii społecznych, wprowadzonych rozwiązań prawnych nadal pojawiają się zachowania nacechowane dyskryminacją, mikronierównościami czy pogardą. Problematyka ta jest poruszana w wielu opracowaniach naukowych i pracach dyplomowych. W związku z tym Komisja ds. Równości Szans oraz Rzecznik ds. Równości Szans Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie ogłosili w maju konkurs „Nauka dla równouprawnienia”. Prace można było zgłaszać do 16 września.

– Pomysł na konkurs pojawił się już dosyć dawno, ale udało się go zrealizować dopiero w tym roku. Chcemy promować tematykę równościową z uwzględnieniem równości płci, zwłaszcza w akademii, gdzie ta tematyka powinna być szeroko obecna, w nawiązaniu również do badań naukowych. Na to chcieliśmy jako organizatorzy zwrócić szczególną uwagę – mówi Mateusz Dampc, Rzecznik ds. Równości Szans na UWM i dodaje, że organizatorzy planują, aby konkurs odbywał się cyklicznie co roku i na stałe wpisał w kalendarz uniwersyteckich wydarzeń.

Przy ocenie prac jury konkursu brano pod uwagę kilka kategorii, m.in.: metodologię, tematykę pracy, innowacyjność tematu i jakość pracy.

– Tematyka prac była bardzo zróżnicowana. Dotyczyła dyskryminacji z uwagi na wiele różnych czynników, m.in. osób z niepełnosprawnościami, kobiet, osób chorych na choroby przewlekłe czy osób mieszkających na wsi wykluczonych z powodu braku dostępu do cyfryzacji – wymienia dr hab. Katarzyna Ćwirynkało, prof. UWM, przewodnicząca Komisji ds. Równości Szans UWM i zachęca do zgłaszania swoich prac dyplomowych i artykułów naukowych do kolejnych konkursów. – Bardzo się cieszymy, że takie piękne prace powstały i z przyjemnością się je czytało.

Konkurs odbywał się w dwóch kategoriach. Pierwsza z nich dotyczyła prac dyplomowych, zarówno licencjackich jak i magisterskich, druga zaś – prac naukowych, tj. artykuły czy monografie, które napisali studenci, absolwenci lub pracownicy UWM.

W konkursie na najlepszą pracę dyplomową, pierwsze miejsce zajęła Karolina Szydłowska z pracą magisterską „Uczniowie szkoły ponadpodstawowej mówią o dyskryminacji”, zdobywając 208,5 punktu. Komisja konkursowa doceniła istotność tematyki dla problemu równouprawnienia, poprawną metodologię pracy oraz dobrze opracowaną część teoretyczną.

– Badałam grupę uczniów ze swoich rodzinnych okolic, czyli z Nidzicy. Bardzo ciekawił mnie ten temat, jak postrzegana jest dyskryminacja i czy w ogóle występuje dyskryminacja w badanej szkole – mówi zwyciężczyni konkursu i dodaje, że była zaskoczona pierwszym miejscem. – Jestem szczęśliwa, to bardzo duże wyróżnienie. Cieszę się, że moja praca została tak dobrze oceniona. Bardzo dobrze studiowało mi się na Wydziale Nauk Społecznych i na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. W tej chwili jestem skupiona na wychowywaniu córeczki, ale nie wykluczam, że w przyszłości wrócę na studia podyplomowe.

Na drugim miejscu znalazła się Magdalena Kurowska z pracą magisterską „Obraz osób z niepełnosprawnością w japońskiej animacji na przykładzie wybranych anime”, która zdobyła 202,5 punktu. Praca została wysoko oceniona za solidne podstawy teoretyczne i dobrze opracowaną metodologię. Doceniono również próbę analizy marginalnych zjawisk w polskiej kulturze popularnej, takich jak anime, które może jednak kształtować podejście do osób z niepełnosprawnościami.

– Zainteresowanie anime jest ogromne, nie tylko wśród młodzieży, ale i osób starszych, także z różnych krajów, nie tylko Japonii. Anime zawiera różne tematy. Są tam także osoby z niepełnosprawnościami, które mają wielką wartość. Zmagają się z różnymi trudnościami, przeżywają różne chwile w życiu, ale mają przyjaciół, osoby, które ich wpierają w przezwyciężaniu trudności.  Dzięki twórcom, treści te docierają do wielu osób i w pewien sposób uwrażliwiają na tematykę niepełnosprawności – podkreśla absolwentka UWM.

Trzecie miejsce przypadło Tillie Milewskie za pracę licencjacką „Problematyka transpłciowości z perspektywy wiktymologicznej, kryminologicznej i prawnej”. Praca, oceniona na 199 punktów, została wyróżniona za ciekawą i ważną tematykę oraz dobrze opracowaną część teoretyczną.

Komisja konkursowa postanowiła także wyróżnić pracę magisterską Moniki Chełchowskiej „Sylwetka pedagożki w życiu zawodowym i prywatnym”, która zdobyła 195 punktów. Pracę doceniono za szczególną wrażliwość autorki na kwestie nierówności pod względem płci.

– Sama jestem nauczycielką i dostrzegam dysproporcje w podejmowanych rolach wśród kobiet i mężczyzn. Zauważam również, jak duża praca jest wkładana w życie tych dzieci, ale także w życie domowe. Chciałam sprawdzić, jak te kobiety sobie radzą z tak dużą presją, która jest na nie nakładana – mówi doktorantka i dodaje, że idea konkursu bardzo jej się spodobała, jest jej bliska i chciała też sprawdzić czy to, co pisze, ma znaczenie.

W konkursie na najlepszą pracę naukową, najwyższy wynik uzyskała dr hab. Iwona Myśliwczyk, prof. UWM za artykuł „Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną – retrospekcja doświadczeń biograficznych”. Jej praca zdobyła łącznie 210 punktów. Szczególnie doceniono podjęcie istotnej dla równouprawnienia tematyki, a także poprawną metodologię.

– Problematyka kobiet z niepełnosprawnością intelektualną jest jednym z komponentów moich zainteresowań badawczych. Bardzo chciałabym podziękować organizatorom konkursu, bo takie inicjatywy przyczyniają się do zwiększenia liczby odbiorców. Prowadzi to do większej świadomości na temat potrzeb osób z niepełnosprawnościami i lepszego ich zrozumienia – podkreśla zwyciężczyni w kategorii na najlepszą pracę naukową.

Na drugim miejscu uplasowała się dr hab. Joanna Chłosta-Zielonka, prof. UWM z artykułem „Chory jako Inny – w relacjach polskiej literatury ostatnich lat”, który zdobył 191,5 punktu. Praca została pozytywnie oceniona za wrażliwość w podejściu do omawianego zagadnienia oraz szeroką analizę literatury.

Nagrody laureatom wręczyła prorektor ds. polityki kadrowej i finansowej dr hab. Mariola Grzybowska-Brzezińska, prof. UWM.

– Równouprawnienie jest bardzo ważnym aspektem całej działalności Uniwersytetu i cieszę się ogromnie oraz serdecznie dziękuję, że aktywizujecie się w tym aspekcie. Mamy jeszcze wiele rzeczy do zrobienia jako społeczeństwo, ale myślę, że jako akademicy powinniśmy dawać wzór i wychodzić krok do przodu, bo głównym przedmiotem działania Uniwersytetu jest edukacja – gratulowała i dziękowała uczestnikom konkursu prorektor.

Zwycięzcy otrzymali trzydniowe karnety na Kortowiadę 2025, książki oraz gadżety uniwersyteckie.

Sylwia Zadworna, fot. Janusz Pająk