Czasy współczesne naznaczone przez rozwój nowych technologii, ekspansję sztucznej inteligencji i nieustannie zmieniającą się rzeczywistość wymuszają również ewolucję miasteczek akademickich, które mają służyć nie tylko nauce, ale także odpoczynkowi, integracji, dbaniu o kondycję fizyczną. Słowem: umożliwiać realizację niezbędnych codziennych potrzeb.

Kortowo - miasteczko kontrastów 

Wystarczy krótki spacer po Kortowie i uważny rzut oka na znajdujące się w nim budynki, aby zobaczyć, że kampus Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego łączy tradycję z nowoczesnością, a co za tym idzie, jest pełen kontrastów. Aby się o tym przekonać, wystarczy przyjrzeć się trzem budynkom: tzw. willi dyrektora z XIX w. (która jest obecnie remontowana), budynkowi rektoratu z lat pięćdziesiątych XX wieku, do którego dobudowano windę dla osób z niepełnosprawnościami, oraz nową siedzibę Wydziału Prawa i Administracji i Wydziału Nauk Społecznych, która jest budynkiem nowoczesnym, ale jednocześnie nawiązuje do tzw. „starego Kortowa”. Budynki, które w Kortowie przykuwają największą uwagę, są z czerwonej cegły. Stanowią architektoniczne dziedzictwo Prus Wschodnich, w granicach którego Kortowo (zresztą tak samo jak Olsztyn) znajdowało się do 1945 roku. Warto przypomnieć, że zanim w Kortowie powstało miasteczko akademickie, mieścił się tam szpital psychiatryczny, którego pacjentów bestialsko wymordowali żołnierze rosyjscy, wkraczając do Kortau pod koniec II wojny światowej. Ocalałe budynki zaadaptowała Wyższa Szkoła Rolnicza, poprzedniczka Akademii Rolniczo-Technicznej, która w  1999 roku wraz z  Wyższą Szkołą Pedagogiczną oraz Warmińskim Instytutem Teologicznym utworzyła UWM. Kortowo zmienia się, zachowując tradycję. Nowe budynki są projektowane tak, aby wpisywały się w krajobraz kampusu UWM, natomiast te remontowane przekształcają się w taki sposób, żeby nie ingerować w zmianę ich pierwotnego wyglądu, a jednocześnie by były funkcjonalne.

W poszukiwaniu idealnego kampusu 

We wtorek 11 marca studenci z Koła Naukowego EGEA Olsztyn oraz Koła Naukowego GEKON zorganizowali seminarium naukowe pt. „Innowacyjne technologie w tworzeniu idealnej przestrzeni studenckiej: kampus Kortowo”, podczas którego zaprezentowali wyniki realizowanego na UWM projektu badawczego. Wydarzenie to było również okazją do dyskusji o potrzebach współczesnych studentów względem miasteczek akademickich oraz krytycznego spojrzenia na Kortowo – z jednej strony docenienia wielu jego walorów, a z drugiej strony dostrzeżenia tego, co można jeszcze ulepszyć.

– W Kortowie naprawdę trzeba zmienić niewiele, aby stało się ono kampusem marzeń – zapewnia  Wiktoria Ryczko, przewodnicząca Koła Naukowego EGEA. – Celem tego projektu jest to, aby stworzyć przestrzeń idealną dla studentów, tzn. taką, która będzie brała pod uwagę zachodzące na świecie zmiany, rozwój nowych technologii, zmiany klimatu, zmieniające się potrzeby ludzi itd. Ujmując rzecz jeszcze inaczej, chodzi o to, aby przestrzeń dawała nie tylko warunki do nauki, ale także do wspólnego spędzania czasu i integracji, a budynki były funkcjonalne i tworzone zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Podczas seminarium studenci zaprezentowali m.in. wyniki badania ankietowego, które przeprowadzili z udziałem około dwustu osób z całego świata – przede wszystkim z krajów europejskich, ale także z Ameryki Północnej, Afryki, Australii czy Azji. Do analizy odpowiedzi wykorzystano model językowy LLM (czyli duży model językowy, ang. Large Language Model), który od strony merytorycznej nadzorowali prof. dr hab. Małgorzata Renigier-Biłozor (opiekunka Koła Naukowego EGEA) oraz dr hab. inż. Artur Janowski, prof. UWM (opiekun Koła Naukowego GEKON).

Respondenci wskazali, że do ulubionych elementów w  miasteczkach akademickich należą:  tereny zielone (29 proc.) oraz rekreacja (26 proc.), natomiast wśród brakujących wskazano: miejsca spotkań (32 proc. respondentów) i stołówki (25 proc.).

– Studenci chcą teraz spędzać więcej czasu na terenach zielonych. Myślę, że przyczyniła się do tego pandemia, podczas której mnóstwo czasu spędzaliśmy przed komputerami, ale także czasy obecne, które wymagają od nas, abyśmy robili bardzo wiele rzeczy z pomocą różnego rodzaju urządzeń. W związku z tym nastąpiła chęć powrotu do czasów, w których czas wolny spędzało się na zewnątrz. W Kortowie terenów zielonych nie brakuje, ale warto je zagospodarowywać zgodnie z potrzebami społeczności akademickiej – dodaje Wiktoria Ryczko.

Członkowie kół opracowali wizualizację przestrzenną 3D i podczas seminarium zaprezentowali obrazy wygenerowane z pomocą sztucznej inteligencji. Można było zatem zobaczyć idealną przestrzeń w przykładowym kampusie uniwersyteckim. Studenci rozważają skorzystanie z Otwartego Budżetu Akademickiego i zgłoszenie do niego jednego ze swoich projektów.

– Współpracujemy z wydziałowym samorządem studenckim na Wydziale Geoinżynierii i wiemy, że studenci chcieliby, aby w kampusie powstawały miejsca spotkań, relaksu czy integracji i już niektóre z tych pomysłów są realizowane. Mam nadzieję, że przynajmniej część zaproponowanych przez nas rozwiązań zostanie wprowadzonych w życie. Oczywiście – rozważamy zgłoszenie jakiegoś z nich do Otwartego Budżetu Akademickiego – mówi Wiktoria Ryczko.

W dobrym kierunku 

Współcześni studenci cenią w miasteczkach akademickich przede wszystkim miejsca do odpoczynku i rekreacji, tereny zielone oraz atrakcyjne zaplecze gastronomiczne. Tak się składa, że Kortowo rozwija się właśnie w takim kierunku. Podstawą do tego są dwie strategie, które Uniwersytet zobowiązał się wypełnić. Pierwsza z nich to „Strategia rozwoju Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego na lata 2021–2030”, która zakłada m.in. zapewnienie przyjaznych i atrakcyjnych warunków do studiowania i możliwości wszechstronnego rozwoju osobistego nauczycieli, studentów i doktorantów. Druga to „Agenda Zrównoważonego Rozwoju do 2030 r.”, która mobilizuje uczelnię do podejmowania m.in. wielu działań na rzecz łagodzenia zmian klimatycznych.

Rozpoczęły się też przygotowania do modernizacji kortowskiej plaży, która dzięki temu zyska: miejsce dla mobilnej gastronomii, otoczone stołami piknikowymi i przestrzenią do konsumpcji, strefę przeznaczoną do uprawiania jogi i innych dyscyplin rozwijających ciało i duszę, przestrzeń do organizacji wydarzeń plenerowych, polanę z miejscem na palenisko, a także hamaki, leżaki, stojaki rowerowe, instalacje land art oraz miejsce z jadalnym krajobrazem. Dzięki tej inwestycji jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc w Kortowie, które przyciąga również mieszkańców Olsztyna i okolic, zyska zupełnie nowy charakter i wpisze się w światowe trendy projektowania kampusów akademickich.

Od jakiegoś czasu na wydziałach Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego powstają z kolei specjalne strefy do relaksu, nauki i integracji. Wydział Nauk Ekonomicznych dzięki Otwartemu Budżetowi Akademickiemu cieszy się Strefą Mikro-Makro, na Wydziale Bioinżynierii Zwierząt powstała Stajnia, na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej WETAroom, a na Wydziale Biologii i Biotechnologii Biosfera. Przestrzenie do mniej i bardziej aktywnego wypoczynku znajdują się także w siedzibach Wydziału Nauk Społecznych, Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Humanistycznego.

Skoro o relaksie mowa, warto też przypomnieć o parku kortowskim, który kilka lat temu przeszedł rewitalizację. Stał się nie tylko jeszcze bardziej atrakcyjny dla ludzi, ale i bardziej przyjazny dla zwierząt i owadów – pojawiły się w nim budki lęgowe dla ptaków i nietoperzy oraz hotele dla owadów. W Kortowie sukcesywnie pojawiają się łąki kwietne, a władze Uniwersytetu zachęcają do zmiany nawyków związanych z przemieszczaniem się – z myślą o fanach ekologicznych dwóch kółek w Kortowie pojawiły się wiaty rowerowe.

Ważną kwestią dla społeczności akademickiej jest sport, dlatego kluczowym miejscem na mapie kampusu jest pełnowymiarowy stadion. Swoje treningi odbywają na nim nie tylko utytułowani lekkoatleci, ale także początkujący pasjonaci aktywności wszelakich. Podobnie rzecz się ma z kortami tenisowymi czy orlikami, które cieszą się zainteresowaniem nie tylko młodzieży akademickiej, ale i emerytowanych pracowników. Obecność jeziora w granicach kampusu pozwala latem na uprawianie sportów wodnych, a zimą cieszy m.in. morsujących.

Nie ma wątpliwości, że w życiu realnym trudno tworzyć rzeczy idealne, zwłaszcza jeśli mają służyć tysiącom osób, jednak Kortowo z pewnością ma szansę się do tego ideału zbliżyć. Już teraz nosi dumne miano jednego z najpiękniejszych kampusów akademickich w Polsce i niejednokrotnie stanowi decydujący czynnik przy wyborze uczelni.

Marta Wiśniewska

Tekst ukazał się w marcowym wydaniu „Wiadomości Uniwersyteckich". „Zmiana” jako temat wydania zainspirowała nas do zapytania naukowców z naszego Uniwersytetu o wpływ, jaki ich badania wywierają na rzeczywistość. Świadomość wyzwań, które przyniesie nam przyszłość, każe przecież już dzisiaj szukać rozwiązań, dzięki którym stawimy im czoła. To m.in. dlatego z uwagą przyglądamy się badaniom, które uwzględniają idee zrównoważonego rozwoju i z radością przypominamy o inauguracji projektu ChallengeEU, którego celem jest nowa jakość szkolnictwa wyższego.

W marcowym wydaniu piszemy też o sukcesach pracowników i studentów oraz ważnych wydarzeniach z życia uczelni.

Wszystkie wydania „Wiadomości Uniwersyteckich" dostępne są na >>> stronie internetowej uczelni