W swoim oficjalnym przemówieniu rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie przypomniał, że uczelnia przez dziesięciolecia wypracowywała sobie godną pozycję w kraju i na świecie, pozostając wierną wartościom związanym z ideą universitas.

– Słowo to w języku łacińskim ma kilka znaczeń: ogół, całość, a w odniesieniu do uczelni odnosi się do wspólnoty wartości wspólnoty wiedzy, wspólnoty wszystkich nauk, wspólnoty profesorów i studentów – mówił prof. Jerzy Przyborowski. – W tym roku święto naszej uczelni celebrujemy w wyjątkowych okolicznościach, w których w szczególny sposób wspominamy naszego wielkiego rodaka Mikołaja Kopernika w 550. rocznicę jego urodzin i 480. rocznicę śmierci. Kontemplujemy i analizujemy to, co po sobie pozostawił. Dyskutujemy i podziwiamy jego niezwykle otwarty i światły umysł, jego dzieło, pracę, stosunek do obowiązków, jakie mu przyszło wykonywać i jego stosunek do ludzi – tak przełożonych, jak i tych, którym mu powierzono w opiekę.

– Nie sposób nie nawiązać do Kopernika, kiedy odwołujemy się do znaczenia słowa i idei universitas – zaznaczył rektor UWM. – Ten genialny uczony, astronom, ekonomista, lekarz, prawnik, teolog, filozof, strateg i polityk jest uosobieniem właśnie wspólnoty wiedzy i wartości, a jednocześnie wiary i niezwykłej pokory. Taki właśnie Uniwersytet – jako wspólnotę – chciałbym widzieć i głęboko wierzę, że mając za przykład Mikołaja Kopernika, obywatela Warmii, będziemy trwać na straży wartości, prawdy oraz szacunku do natury i ludzi. Praca, zdobywanie wiedzy i rozwój osobisty każdego członka naszej uniwersyteckiej wspólnoty definiuje nas i definiuje Uniwersytet. Z pełną mocą pragnę podkreślić, że dobro i pomyślny rozwój Uniwersytetu, naszej Alma Mater, jest czymś nadrzędnym w stosunku do naszych osobistych aspiracji i celów, zarówno w wymiarze uczelnianym, jak i regionalnym oraz krajowym. Uniwersytet to wspólne dobro nie tylko jego pracowników, doktorantów i studentów, ale także naszego miasta, regionu i kraju.

Podziękowania i gratulacje płynące od przyjaciół Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie >>

Za sukcesem stoi wspólnota 

W czasie swojego wystąpienia prof. Przyborowski nie zapomniał o podziękowaniach skierowanych do członków społeczności akademickiej, którzy budują prestiż Uczelni.

– Pragnę wszystkim członkom naszej wspólnoty podziękować za codzienne, mozolne budowanie tego regionalnego i krajowego kapitału, jakim jest Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, za zwiększanie jego potencjału oraz rozsławianie go w kraju i poza jego granicami – mówił prof. Przyborowski do społeczności akademickiej. – Efekty tej pracy i państwa zaangażowania widoczne są chociażby w rankingach międzynarodowych. Według najnowszego rankingu The Center for World University Rankings UWM został sklasyfikowany w 7 proc. najlepszych uczelni na świecie. W tegorocznym zestawieniu QS by Subject nasze rolnictwo i leśnictwo awansowało z przedziału 301-350 do 250-301. W światowym rankingu UI GreenMetric za rok 2022 awansowaliśmy aż o 50 miejsc, co daje nam 7. miejsce wśród uczelni w Polsce.

Rektor przypomniał także o wynikach ewaluacji, które należy uznać za duży sukces Uniwersytetu.

– Na 24 dyscypliny naukowe poddane ewaluacji wszystkie otrzymały wysoką ocenę skutkującą posiadaniem przez Uniwersytet pełnych uprawnień akademickich – zaznaczył prof. Jerzy Przyborowski, dodając, że to o osiem więcej niż wcześniej. – Bardzo cieszą nas sukcesy poszczególnych naszych pracowników studentów i doktorantów, przyznawanych prestiżowych nagród i stypendiów. Wszystkim laureatom w imieniu całej społeczności akademickiej serdecznie gratuluję.

Rektor przypomniał o kilku ważnych wydarzeniach wpisujących się w agendę obchodów Roku Mikołaja Kopernika: m.in. Światowym Kongresie Kopernikańskim, którego olsztyńska część została zaplanowana w dn. 21-24 czerwca, rozpoczynającym się 1 czerwca Światowym Kongresie Polonii Medycznej, któremu towarzyszy Zjazd Lekarzy Polskich, a także o LOFAR Family Meeting, czyli spotkaniu radioastronomów z całego świata.

Jak zaznaczył prof. Przyborowski, wydarzenia te świetnie korespondują z dziedzictwem wielkiego astronoma i stanowią okazję do przypomnienia o związkach Mikołaja Kopernika z Warmią. Rektor podziękował za współpracę wszystkim członkom Komitetu Honorowego Obchodów Roku Mikołaja Kopernika na Warmii i Mazurach, któremu przewodniczy arcybiskup metropolita warmiński Józef Górzyński, a do którego – poza rektorem UWM – należą także marszałek województwa Gustaw Marek Brzezin, wojewoda Artur Chojecki i prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz.

Inwestycje w rozwój

Święto Uniwersytetu to okazja do podsumowań. Rektor mówił więc o rozwoju uczelni, który umożliwiają m.in. środki z budżetu państwa oraz krajowych i regionalnych programów unijnych.

– Pragnę na ręce obecnego tu przedstawiciela rządu, pana ministra Sebastiana Skuzy, złożyć serdeczne podziękowania i wyrazy wdzięczności za dodatkowe wsparcie. Podziękowania składam także panu marszałkowi – za życzliwą współpracę w zakresie wykorzystywania środków finansowych pochodzących z Regionalnego Programu Operacyjnego – mówił prof. Przyborowski.

Jak zaznaczył, istotna część funduszy, którymi dysponuje Uczelnia, przeznaczana jest na rozwój osobisty i zawodowy pracowników. Dzięki kursom, szkoleniom i warsztatom swoje kompetencje podniosło około 800 pracowników. Uniwersytet przeznaczył na to około 2,15 mln zł. Staże zagraniczne i krajowe odbyło z kolei 252 nauczycieli akademickich, na co przekazano 10,3 mln zł.

Swoje umiejętności rozwijało także 766 pracowników administracji – 240 z nich ukończyło kursy językowe a 46 osób podniosło swoje kompetencje dzięki studiom podyplomowym, na co łącznie Uczelnia przeznaczyła 2,4 mln zł.

– Także studenci i doktoranci mogli skorzystać z możliwości dodatkowego rozwoju, poza planem studiów. Skorzystało z tego ponad 3,5 tysiąca studentów – zaznaczył rektor, dodając, że wsparcie Uniwersytetu wyniosło w tym wypadku 6 mln zł.

– Całkowita wartość naszych inwestycji w rozwój infrastruktury w roku 2023 to prawie 78 mln zł. Przeznaczamy na nie 58,5 mln zł wkładu własnego – informował prof. Przyborowski, przy okazji zaznaczając, że wśród dużych inwestycji znalazły się m.in. rozbudowa szpitala klinicznego o północne skrzydło, powstanie Ośrodka Radiochirurgii Mózgu, Głowy i Szyi wraz z jego najważniejszym urządzeniem – nowoczesnym mikroakceleratorem liniowym ZAP-X,  nowa siedziba Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Nauk Społecznych, a także Centrum Popularyzacji Nauki i Innowacji „Kortosfera”.

Uczelnia odpowiedzialna społecznie

Rektor przedstawił plany inwestycyjne na następne lata.

– Nie ustajemy w staraniach na rzecz wybudowania centralnego szpitala klinicznego, który pozwoli – obok świadczenia wysokospecjalistycznego leczenia – na kształcenie większej liczby tak bardzo potrzebnych lekarzy, pielęgniarek i położnych na najwyższym światowym poziomie. Do 2025 roku utworzymy też Centrum Badawcze Klinicznych Nauk Weterynaryjnych z Kliniką Zwierząt Towarzyszących. To pozwoli nam spełnić wymogi jakości kształcenia na najwyższym europejskim i światowym poziomie, ale i zabezpieczy potrzeby miasta i regionu w zakresie leczenia zwierząt towarzyszących. Planujemy też modernizację kilku budynków wydziałowych – zdradził prof. Jerzy Przyborowski. I zaznaczył: – Prowadzenie inwestycji w czasach kryzysu jest zajęciem wyjątkowo skomplikowanym i ryzykownym, wszyscy mamy świadomość, że musimy postępować bardzo rozważnie, nie nadwyrężając budżetu uczelni, ale jednocześnie starać się podnosić standardy, aby sprostać ciągle zwiększającej się konkurencji na rynku edukacyjnym i badawczym.

Rektor wyraźnie podkreślał także istotę odpowiedzialności Uniwersytetu za rozwój regionu.

– Przed nami jeszcze wiele wyzwań związanych między innymi z uruchamianymi nowymi inteligentnymi specjalizacjami regionalnymi, chcielibyśmy, aby strategia rozwoju Uniwersytetu sprzężona była ze strategią rozwoju naszego pięknego regionu i miasta. Uniwersytet ma to wpisane w swoją misję, którą zamierzamy skutecznie realizować – podkreślił. – Zapraszamy do współpracy wszystkich działaczy samorządowych przedstawicieli biznesu świata kultury i sztuki, bo tylko wspólnymi siłami możemy zagwarantować dobrobyt i bezpieczną perspektywę życia przyszłych pokoleń.

Prof. Przyborowski odniósł się także do aktualnej sytuacji w Europie.

– Nie możemy zapomnieć o toczącej się wojnie na Ukrainie Nie wolno nam przyzwyczaić się do tego okrutnego bestialstwa i zakłamania, nie wolno nam pozwalać na burzenie porządku opartego na prawie do wolności i wartościach demokratycznych – mówił. – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski nie tylko stoi murem za naszymi bezprawnie zaatakowanymi sąsiadami, ale także aktywnie ich wspiera.

Rektor zaznaczył, że do października na UWM zostało przyjętych 125 osób obywatelstwa ukraińskiego, a 50 zgłosiło się na test z języka polskiego, który został przeprowadzony na Uniwersytecie, a który daje też szansę na podjęcie studiów.

- Wszystkim pracownikom, doktorantom, studentom zaangażowanym w proces wsparcia obywateli Ukrainy bardzo serdecznie dziękuję – podkreślił prof. Przyborowski.

Wielka uczona, wielki człowiek

Prof. Dawid Larysz, promotor dotoratu honoris causa prof. Marii Siemionow, zaznaczył, że dorobek uczonej jest ogromny i mieści się w wielu polach działalności. Przedstawił prof. Siemionow jako wybitną naukowczynię, lekarza, chirurga, organizatorkę, nauczycielkę akademicką, wychowawczynię kadr naukowych oraz człowieka o niezwykłej życzliwości i gotowości do pomagania.

Cytując wypowiedzi recenzentów oraz dzieląc się własną opinią na temat dorobku prof. Siemionow, prof. Larysz zauważył m.in., że uczona opracowała technicznie, organizacyjnie i immunologiczne podwaliny do udanych przeszczepów twarzy już w 2002 roku, ale względy administracyjne zatrzymały postęp w tej dziedzinie.

Pani profesor nie czekała jednak z założonymi rękami – wykorzystała ten czas na dzielenie się wiedzą i pomoc innym ośrodkom i pacjentom.

Do historycznego przeszczepu pod przewodnictwem prof. Siemionow doszło w grudniu 2008. Operacja trwała aż 22 godziny, a brało w niej udział ośmiu lekarzy.

– Przeszczep wymagał połączenia licznych kości, mięśni, nerwów i naczyń krwionośnych – mówił prof. Larysz. – Dzięki operacji pacjentka odzyskała utraconą w wyniku postrzału szczękę wraz z podniebieniem, górną wargę, policzki, nos. Pacjentka odzyskała także zdolność do samodzielnego oddychania, mówienia i jedzenia. Cztery miesiące od zabiegu pacjentka była w dobrej kondycji psychofizycznej, mogła oddychać samodzielnie przez nos, odzyskała zmysł smaku i węchu oraz funkcje mimiczne.

Poza praktyką kliniczną, dorobek profesor Marii Siemionow stanowią publikacje. W czasopismach o zasięgu międzynarodowych znalazło się ich około 400, a ich sumaryczny współczynnik oddziaływania wynosi blisko 600 pkt. Profesor Siemionow jest też autorką ponad 120 tekstów opublikowanych w książkach oraz czterech monografii. Na swoim koncie ma osiem patentów.

– Jako promotor w postępowaniu o nadanie godności doktora honoris causa chciałbym podkreślić, że profesor Maria Siemionow otrzymując tę godność, będzie przykładem dla przyszłych pokoleń Polaków oraz ambasadorką polskiej medycyny na świecie. W szczególności zaś pani profesor staje się ambasadorką Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, którego stając się honorowym doktorem, zostaje włączona w poczet członków naszej wspólnoty.

Wiedzieć, dokąd się zmierza i pamiętać, skąd się pochodzi

Nowa doktor honoris causa UWM w wykładzie wygłoszonym przed uczestnikami Święta Uniwersytetu mówiła o wyzwaniach, które towarzyszyły jej podczas drogi zawodowej. Ze wspólnotą Uniwersytetu, w skład której właśnie weszła, podzieliła się wieloma ważnymi refleksjami. Z przymrużeniem oka opowiedziała o swoim pierwszym wielkim marzeniu, jakim była wygrana w Wyścigu Pokoju, a także o celach, które cierpliwie i niezłomnie realizowała. Jak przyznała, najważniejszym hasło, które przypomina i sobie samej, i wszystkim swoim wychowankom, dotyczy tego, by wiedzieć, dokąd się zmierza i nie zapominać, skąd się pochodzi. 

Wierna tej zasadzie pozostawała przez lata - zarówno wtedy, kiedy jeszcze jako studentka budowała swoje pierwsze laboratorium, jak i później, kiedy jako jedna z nielicznych kobiet zaczęła zajmować się rozwojem transplantologii. Swoją karierę prowadziła i w Polsce, i poza jej granicami, pozostając jednak w gotowości do współpracy z lekarzami polonijnymi i tymi, którzy pracują w kraju. Pod jej okiem kształciły się setki młodych lekarzy, zdobywających cenne doświadczenia. W swoim wystąpieniu prof. Siemionow podkreślała jednak, że korzyści były obustronne - kontakty z innymi lekarzami ubogacały także ją. 

Profesor Siemionow opowiedziała o punktach zwrotnych w swojej karierze oraz o wydarzeniach, które zapamiętała na zawsze. Jednym z nich była operacja, w której asystowała w Finlandii. Na stole operacyjnym czekał na nią pacjent, który stracił rękę. Skomplikowana operacja trwała 20 godzin, ale trud został zapomniany, dzięki niesamowitemu przeżyciu towarzyszącemu obserwowaniu pacjenta, który po wybudzeniu zorientował się, że jego kończyna została uratowana.

Choć profesor Siemionow dokonała wielkich rzeczy, a na swoim koncie ma szereg wyjątkowych wyróżnień i nagród, sama przyznała, że największą wartością towarzyszącą trudnej i wymagającej pracy, którą wykonuje od wielu lat, są relacje: z innymi lekarzami, z wdzięcznymi pacjentami, z kolejnymi wychowankami, uczącymi się pod jej okiem.

I pewnie dlatego brat prof. Siemionow, prof. Krzysztof Kusza, który w imieniu i rodziny wygłosił kilka słów w Centrum Konferencyjnym UWM, zapewniał, że jego siostra na pewno nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa.

– Znając swoją siostrę, wiem, że to nie koniec jej aktywności i spodziewam się, że nie będzie to jej ostatni doktora honoris causa – zaznaczył prof. Kusza, anestezjolog.

Uroczyste zebranie Senatu UWM było także okazją do wręczenia innego ważnego wyróżnienia. Mocą uchwały nr 333 z dnia 25 kwietnia 2023 roku Statuetkę Nicolaus Copernicus odebrała prof. Danuta Kruk. Wybitna badaczka z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego otrzymała ją jako wyraz uznania za wybitne osiągnięcia naukowe i eksperckie – w szczególności z zakresu magnetycznego rezonansu jądrowego – oraz za dotychczasowy wkład w rozwój naukowy i tworzenie dobrego wizerunku Uniwersytetu na arenie międzynarodowej. Pani profesor, zajmująca się fizyką kwantową, jest zdobywczynią licznych grantów i cenioną ekspertką. 

Kolejnym ważnym punktem uroczystości była promocja doktorów i doktorów habilitowanych. To nie tylko okazja do gratulacji i uhonorowania osiągnięć naukowców związanych z UWM, ale także moment odebrania od nich przyrzeczenia. W ślubowaniu zobowiązali się oni służyć „prawdzie na zwycięstwo, ludzkości na pożytek, ojczyźnie na chwałę”.

Podczas wydarzenia państwowe i resortowe odznaczenia odebrali pracownicy UWM. Wśród wyróżnionych tego dnia znalazł się także rektor UWM. Profesor Jerzy Przyborowski, na wniosek Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” został odznaczony Medalem „Pro Patria”, przyznawanym osobom szczególnie zasłużonym w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny.

Zgodnie z tradycją zaproszenie na Święto Uniwersytetu przyjęło liczne grono znamienitych gości, wśród których znaleźli się m.in. przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, członkowie Rady Uczelni, doktorzy honoris causa UWM, rektorzy i przedstawiciele instytucji naukowych oraz kulturalnych, byli rektorzy UWM, przedstawiciele duchowieństwa, służb mundurowych, ochrony zdrowia oraz instytucji współpracujących z Uniwersytetem.

Podczas uroczystości odczytano list, który z okazji Święta UWM przesłał minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek.

– Z okazji święta uczelni życzę dalszych sukcesów naukowych i dynamicznego rozwoju uczelni, która wzorowo wypełnia swoją misję, a przede wszystkim wspiera potencjał intelektualny młodych ludzi którzy obrali ją ze swą Alma Mater – napisał szef resortu nauki.

Sebastian Skuza, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, chwalił UWM za postępy i rozwój. 

– Zawsze stawiałem na Olsztyn – zaznaczył minister, wskazując na mocne strony Uniwersytetu, za które uznał m.in. fakt, że UWM jest uczelnią wszechstronną, w której jest miejsce dla reprezentantów różnych nauk. Przewidywał, że Uniwersytet wkrótce może stać się uczelnią badawczą, a władze UWM dopingował słowami "Tak trzymać".

Wojewoda warmińsko-mazurski podkreślał z kolei, że z przyjemnością obserwuje umacnianie się pozycji Uniwersytetu jako marki regionu. I mówił: – Kto stawia na wiedzę, ten wybiera przyszłość. Wiedza to cenny produkt, udostępniając go Uniwersytet Warmińsko-Mazurski kształtuje zarówno teraźniejszość, jak również przyszłość naszego kraju i regionu.

Artur Chojecki wskazywał też na ogromne znaczenie kadry Uniwersytetu w procesie nauczania i odpowiedniego przygotowania pokolenia, które będzie ponosić odpowiedzialność za poszczególne obszary życia gospodarczego, społecznego i politycznego naszego kraju.

– Niech dobro wspólne zawsze będzie przewodnim hasłem misji realizowanej przez uczelnię. Niech celem naukowej refleksji na tej i innych uczelniach zawsze będzie odkrywanie prawdy – apelował wojewoda.

Marszałek województwa warmińsko-mazurskiego dziękował Uniwersytetowi za partnerstwo w rozwijaniu Warmii i Mazur.

- Nie można sobie wyobrazić rozwoju regionu bez silnego ośrodka uniwersyteckiego, bez państwa wychowywania kadry naukowej i bez działań o charakterze innowacyjnym. Jako samorząd województwa i jako jego mieszkańcy śledzimy państwa sukcesy, gratulujemy i cieszymy się każdą możliwością potwierdzenia wspinania się po drabinie konkurencji i niesienia światła nauki w całą Polskę – podkreślał Gustaw Marek Brzezin

Ewa Kaliszuk, zastępczyni prezydenta Olsztyna, mówiła z kolei, że Uniwersytet wpisał się w tożsamość miasta, zmieniając jego wizerunek. Gratulując kolejnych sukcesów Uczelni, dziękowała nauczycielom akademickim i podkreślała artystyczny rozwój UWM

– Staliście się państwo, jako Uniwersytet, częścią olsztyńskiej kultury, dostarczając wielokrotnie uśmiechu, refleksji i wzruszeń publiczności w Olsztynie i nie tylko - mówiła wiceprezydent Olsztyna. I dodała: – Uniwersytet jest niezwykłym środowiskiem, które sprzyja rozwijaniu pasji, odkrywania talentów i tworzeniu przyjaźni na trwałe. Wszystkie dziedziny nauki - od nauk społecznych, humanistycznych po nauki ścisłe, aż po medycynę, tworzą bogate i różnorodne społeczności, które wzajemnie się inspirują i wzmacniają.

Uroczystość została uświetniona występem uniwersyteckiego Chóru im. prof. Wiktora Wawrzyczka, który w minionym roku obchodził 70-lecie swojej działalności. Aktualnie prowadzi go prof. Katarzyna Bojaruniec.

Obchody Święta Uniwersytetu poprzedzone były symbolicznym złożeniem wieńca pod tablicą upamiętniającą tragiczne wydarzenia II wojny światowej, które rozegrały się na terenie Kortowa. Uroczystość miała charakter otwarty i odbyła się przy budynku Instytutu Rybactwa Śródlądowego.

Podsumowaniem uroczystości związanych z jubileuszem Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego będą msza święta oraz koncert Chóru Medici Pro Musica, które zaplanowano na godz. 19 w Bazylice Konkatedralnej św. Jakuba Apostoła w Olsztynie.

dbp

Fotogaleria ze Święta Uniwersytetu >>> kliknij, żeby zobaczyć wszystkie zdjęcia