KATEDRA WOJSKOZNAWSTWA i STUDIÓW STRATEGICZNYCH
E-mail: t.gajownik@uwm.edu.pl
https://orcid.org/0000-0003-2580-5107
Dyscyplina i specjalność naukowa:
- Historia stosunków międzynarodowych.
Zainteresowania naukowo-badawcze:
- Polityka bałtycka II RP;
- Polskie i obce służby specjalne – historia i współczesność;
- Historia dyplomacji – attachaty wojskowe.
PUBLIKACJE
Monografie
Tomasz Gajownik, Tajny front niewypowiedzianej wojny. Działalność polskiego wywiadu wojskowego na Litwie w latach 1921-1939, Warszawa 2010, ss. 400.
Rozdziały w monografiach
Tomasz Gajownik, Józef Piłsudski a polityka bałtycka II Rzeczypospolitej - zarys problematyki, [w:] Józef Piłsudski: człowiek - żołnierz - polityk, red. Z. Girzyński, J. Kłaczkow, Toruń 2016, s. 245-257.
Tomasz Gajownik, Działalność informacyjna pułkownika Mieczysława Pożerskiego - attache wojskowego w Helsingforsie (Helsinkach) w latach 1919-1921, [w:] Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP: z działalności Oddziału II SG WP. T. 5, red. T. Dubicki, Łomianki 2015, s. 143-162.
Tomasz Gajownik, Projekt reorganizacji wywiadu na Rosję z obszarów państw nadbałtyckich - memorandum kpt. Wiktora Tomira Drymmera, [w:] Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP: z działalności Oddziału II SG WP. T. 5, red. T. Dubicki, Łomianki 2015, s. 259-266.
Tomasz Gajownik, Wywiad Obronny Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w latach 1942-1945. Organizacja i zakres prac, [w:] Za kulisami wywiadu i dyplomacji. Polski wywiad wojskowy 1918-1945, red. P. Kołakowski, A. Pepłoński, Kraków 2014, s. 462-477.
Tomasz Gajownik, Portret agenta – konfidenta. Z dziejów polsko-litewskiej rywalizacji wywiadowczej w okresie międzywojennym XX wieku, [w:] Sukcesy i porażki wywiadu polskiego 1918-1945, red. R. Majzner, Częstochowa 2014, s. 81-95.
Tomasz Gajownik, Organizacja powojennej służby informacyjnej w koncepcjach oficerów wywiadu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, [w:] Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP, t. III: Z działalności Oddziału II SGWP, red. T. Dubicki, Łomianki 2013, s. 24-45.
Tomasz Gajownik, Inwigilacja emigracyjnych „dwójkarzy” przez służby specjalne PRL w latach 1945 – 1956. Wybrane problemy, [w:] Si vis pacem, para bellum. Bezpieczeństwo i polityka Polski. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu, red. R. Majzner, Częstochowa–Włocławek 2013, s. 161-174.
Tomasz Gajownik, Zakład Europy Wschodniej, [w:] Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (1969-1988-2013): dzieje, profil badawczy, absolwenci, red. A. Kopiczko, Olsztyn 2013, s. 141-152.
Tomasz Gajownik, Zagrożenie litewskie bezpieczeństwa Polski w okresie międzywojennym, [w:] Bezpieczeństwo Polski w XX i XXI wieku. Wybrane założenia praktyczne i sposoby realizacji, red. H. Łach, Olsztyn 2012, s. 85-108.
Tomasz Gajownik, Meldunki prasowe Ekspozytury Oddziału II Sztabu Głównego nr 1 w Wilnie – źródłem informacji o państwie litewskim w latach trzydziestych XX wieku, [w:] Wywiad wojskowy II Rzeczypospolitej, red. P. Kołakowski, A. Pepłoński, Kraków 2011, s. 261-278.
Tomasz Gajownik, Jerzy Maroń, Utracony bastion. Prusy Wschodnie w latach 1918-1945, [w:] Wielkie wojny w Prusach. Działania militarne między Wisłą a Niemnem na przestrzeni wieków, red. W. Gieszczyński, N. Kasparek, Olsztyn 2010, s. 253-282.
Tomasz Gajownik, The activity of Vytautas Druskis in Poland in the years 1923-1926 – some reflection over the methodology of research into the history of the secret service during the interwar period of the 20th century, [w:] History - Archive Studies - Information Science: methodological issues, ed. by K. Narojczyk, M. Świgoń, M. Wolny, Olsztyn 2010, s. 95-102.
Tomasz Gajownik Anna Ambrochowicz-Gajownik, Bałtyckie peregrynacje ppłk dypl. Stanisława Kary - z dziejów polskiego ataszatu wojskowego w Łotwie w okresie międzywojennym, [w:] Polska dyplomacja na Wschodzie w XX – początkach XXI wieku, red. H. Stroński i G. Seroczyński, Olsztyn-Charków 2010, s. 313-326.
Tomasz Gajownik, Ekspozytura Oddziału II Sztabu Generalnego nr 1 w Wilnie w latach 1921-1926. Organizacja i działalność na kierunku litewskim, [w:] Wywiad wojskowy i kontrwywiad II RP, t. I: Z działalności Oddziału II SG, red. T. Dubicki, Łomianki 2010, s. 175-197.
Tomasz Gajownik, Litewskie służby specjalne w Polsce okresu międzywojennego – organizacja i funkcjonowanie, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne Drugiej Rzeczypospolitej, red. A. Pepłoński, A. Szymanowicz, współudział A. Gołębiewski, Warszawa 2010, s. 75-88.
Artykuły w czasopismach naukowych
Tomasz Gajownik, Pułk SS „Leibstandarte Adolf Hitler” w kampanii polskiej 1939 r., "Przegląd Historyczno-Wojskowy", 2010, nr 1, s. 71-96.
Redakcje monografii wieloautorskich
Stosunki polsko-słowacko-węgierskie na przestrzeni wieków, red. T. Gajownik, P. Jędrzejewski, R. Kowalski, G. Szuster, Nowy Targ 2016, ss. 312.
Polska myśl wojskowa na przestrzeni dziejów: IX Ogólnopolskie Forum Historyków Wojskowości, red. W. B. Łacha ; przy współudz. T. Gajownika, D. Radziwiłłowicza, Olsztyn 2008, ss. 775.
UDZIAŁ W KONFERENCJACH, SEMINARIACH
Konferencje
Tomasz Gajownik, Emigracyjni „dwójkarze” – sami o sobie, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: „Historia–Pamięć–Tożsamość". Pamięć miejsca, pamięć człowieka, miejsca pamięci, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Historii. [Kraków 10-11 grudnia 2014 r.]
Tomasz Gajownik, Wojskowy determinant aktywności dyplomacji w okresie wojny polsko-bolszewickiej. Działalność ataszatów wojskowych II RP w krajach nadbałtyckich, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Dyplomacja europejska wobec wyzwań XX i XXI wieku, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych, Katedra Historii Dyplomacji. [Ostromecko 5-6 czerwca 2014 r.]
Tomasz Gajownik, Ataszaty wojskowe II RP w krajach nadbałtyckich. Problematyka badawcza, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: W 120 rocznicę urodzin i 70 rocznicę śmierci ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim. [23-24 kwietnia 2014 r.]
Tomasz Gajownik, Inwigilacja emigracyjnych „dwójkarzy” przez służby specjalne PRL w latach 1945 – 1956. Wybrane problemy, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Sukcesy i porażki polskiego wywiadu 1918–1945, Instytut Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. [Częstochowa 21-22 października 2013 r.]
Tomasz Gajownik, Litwa, Łotwa i Estonia po 1989 roku w ocenach polskiej prasy opiniotwórczej – zarys problematyki, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Europa w mediach. Media w Europie, Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWM. [Olsztyn 20-21 maja 2013 r.]
Tomasz Gajownik, Anna Ambrochowicz-Gajownik, Bałtyckie peregrynacje ppłk. dypl. Stanisława Kary - z dziejów polskiego ataszatu wojskowego w Łotwie w okresie międzywojennym, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Konsulat Generalny RP w Charkowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. [Charków 3-4 czerwca 2010 r.]
GRANTY, STYPENDIA, PROJEKTY ORAZ STAŻE NAUKOWE
Granty
Tomasz Gajownik [wykonawca], Działalność polskiego wywiadu wojskowego na Litwie w latach 1921-1939, numer grantu: N108 034 31/2170 , kierownik grantu: prof. dr hab. Jan Sobczak, okres realizacji: październik 2006 – kwiecień 2008.
Stypendia
Tomasz Gajownik, Biografia płk dypl. Stefana Antoniego Mayera, długoletniego szefa przedwojennego wywiadu polskiego, Stypendium Fundacji z Brzezia Lanckorońskich edycja 2010 – miesięczny pobyt w Londynie w sierpniu 2010, kwerenda w Muzeum im. gen. W. Sikorskiego i Instytucie Piłsudskiego.
Staże naukowe
Staż dydaktyczny – Institute of Word Politics (Washington USA) – w ramach programu Europejskiego Funduszu Społecznego „Wzmacniania potencjału dydaktycznego kadry akademickiej UWM”. [6-28 września 2014 r.]
DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA
Historia powszechna XX wieku;
Dzieje sztuki wojennej;
Historia Litwy, Łotwy i Estonii w XX wieku;
Międzynarodowe stosunki polityczne;
Wstęp do nauki o stosunkach międzynarodowych;
Historia i współczesność służb oraz oddziałów specjalnych;
Historia państw nadbałtyckich;
Konflikty w Europie w XX i XXI wieku;
Europa Wschodnia po rozpadzie ZSRR;
Podstawy prawno-ustrojowe Polski;
Wstęp do archiwistyki i aktoznawstwo.
NAGRODY, ODZNACZENIA, WYRÓŻNIENIA
Wyróżnienie w konkursie „Najlepszy Debiut Historyczny im. W. Pobóg-Malinowskiego 2008” edycja pierwsza, organizowanym wspólnie przez Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk i Instytut Pamięci Narodowej. Wyróżnienie zostało przyznane w kategorii praca doktorska, za rozprawę pt.: „Działalność polskiego wywiadu wojskowego na Litwie w latach 1921-1939”. [styczeń 2009 r.]
HOBBY
Historia, brydż, szachy, nowoczesne metody przekazywania danych (komputerowe i telekomunikacyjne), mass-media jako środek przekazywania informacji i ich wpływ na świadomość społeczną, podróże.