KATEDRA HISTORII POLSKI

E-mail: norbert.kasparek@uwm.edu.pl

https://orcid.org/0000-0002-9966-7504

Dyscyplina i specjalność naukowa:

• Historia Polski XIX – XX wieku;
• Historia powszechna XIX – XX wieku.

Zainteresowania naukowo-badawcze:

• Powstania, bunty, rewolucje na przestrzeni XIX wieku;
• Emigracje (społeczeństwo, myśl polityczna, kultura i sztuka polska na emigracji);
• Historia wojskowości;
• Kresy i pogranicza;
• Pamiętnikarstwo;
• Edytorstwo źródeł XIX wieku.

PUBLIKACJE

Monografie

Norbert Kasparek, Dni przełomu powstania listopadowego. Bitwa pod Ostrołęką (26 maja 1831), Ostrołęka 2012, ss. 502.

Norbert Kasparek, Polnische Aufständische in Ost- und Westpreußen (1831-1833), Dąbrówno 2012, ss. 168.

Norbert Kasparek, Ostrołęka 1831: wspomnienia, rozkazy, relacje, [wybór źródeł razem z Januszem Gołotą] Ostrołęka 2011, ss. 424.

Rozdziały w monografiach

Norbert Kasparek, Dramaty życia gen. Antoniego Giełduda, [w:] 1830-1831 m. Suklimas : Gen. Antanas Gelgaudas, Vilnius 2016, s. 23-31.

Norbert Kasparek, Mozaika narodowościowa Prus Wschodnich i pogranicza widziana z Wielkiej Emigracji (1832-1848), [w:] Migracje a tożsamość narodowa mieszkańców Europy Wschodniej w XIX i na początku XX wieku, red. D. Michaluk, Ciechanowiec 2016, s. 51-80.

Norbert Kasparek, Pamiętniki powstańców listopadowych. Przegląd edycji, [w:] Edytorstwo źródeł XIX wieku: problemy teoretyczne i praktyka edytorska, red. J. Sikorskiea-Kulesza, Warszawa 2016, s. 91-102.

Norbert Kasparek, Powstańcy listopadowi na Żuławach, [w:] Mniejszości narodowe i religijne na Żuławach, red. J. Hochleitner, Malbork 2016, s. 115-154.

Wiesław Bolesław Łach, Norbert Kasparek, Dariusz Radziwiłłowicz, Jeremiasz Ślipiec 1964-2014, [w:] I wojna światowa w Prusach Wschodnich, red. N. Kasparek, D.  Radziwiłłowicz, Olsztyn 2015, s. 203-205.

Norbert Kasparek, Korpusy Litewskie nad granicą i w Prusach Wschodnich w 1831 roku, [w:] Kintančios Lietuvos visuomene: strukturos, veikejai, idejos: moksliniu straipsniu rinkinys, skirtas prof. habil. dr. Tamaros Bairašauskaites 65-mečio sukakčiai, red. O. Mastianica, V. Pugacziauskas, V. Żaltauskaite, Vilnius 2015, s. 391-409.

Norbert Kasparek, Podróż Tadeusza Czackiego do Prus celem znalezienia grobu Kopernika na tle dyskursu o jego narodowości w I połowie XIX wieku, [w:] „Ateny Wołyńskie”: między historią a współczesnością, red. A. Szmyt, H. Stroński, Olsztyn 2015, s. 89-99.

Norbert Kasparek, Wyprawa na gwardie i bitwa pod Ostrołęką w źródłach i literaturze, [w:] Powstanie listopadowe 1830-1831 : dzieje, historiografia, pamięć, red. T. Skoczek, Warszawa 2015, s. 224-240.

Norbert Kasparek, Zrozumieć Redutę Ordona, [w:] Badania archeologiczne na Reducie Ordona. Tom II, red. W. Borkowski, N. Kasparek, Warszawa 2015, s. 17-18.

Norbert Kasparek, Ziemie naorzańskie w czasie wyprawy na gwardie w 1831 roku. Epizod z powstania listopadowego, [w:] Z kart naszej historii – dzieje ziem naorzańskich, red. J. Kijowski, Troszyn 2014, s. 26-73.

Norbert Kasparek, Kontrowersje wokół korpusu generała Hieronima Ramorina, [w:] Wokół Powstania Listopadowego. Zbiór studiów, red. H. Chudzio, J. Pezda, Kraków 2014, s. 115-149.

Norbert Kasparek, Tragiczne wydarzenia w Fiszewie w 1832 i jego echa, [w:] Ziemia Malborska – zręby zapomnianej tożsamości, red. J. Hochleitner, P. Szwedowski, Malbork 2014, s. 155-181.

Norbert Kasparek, Od Reduty nr 54 do Reduty Ordona – miedzy wizją literacką a rzeczywistością historyczną, [w:] Badania Archeologiczne na Reducie Ordona, [tekst polski i rosyjski], t. 1, red. W. Borkowski, N. Kasparek, Warszawa 2014, s. 25-30.

Norbert Kasparek, Słowo o Profesorze, [w:] Między historią polityczną a historią społeczną. Księga Jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Skrzypkowi w siedemdziesięciolecie urodzin, red. J. Gołota, Pułtusk – Olsztyn – Ostrołęka – Warszawa 2014, s. 15-21.

Norbert Kasparek, Artyleria polska w wyprawie na Gwardię Cesarską i w bitwie pod Ostrołęką 26 maja 1831 roku, [w:] Garnizony Artyleryjskie na Warmii i Mazurach cz. II. Artyleria Polska w XX wieku, red. W. B. Łach, Węgorzewo 2014, s. 17-63.

Norbert Kasparek, Kiedy skończyło się powstanie listopadowe?, [w:] Na szlakach powstania listopadowego, red. N. Kasparek, A. Szmyt, Olsztyn 2014, s. 349-361.

Norbert Kasparek, Żołnierze polscy w Prusach po upadku powstania listopadowego. Powroty do kraju i wyjazdy na emigrację, [w:] Na tułaczym szlaku – powstańcy listopadowi na Pomorzu, red. T. Katafiasz, Koszalin 2014, s. 35-55.

Norbert Kasparek, Zakład Historii XIX wieku, [w:] Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie (1969-1988-2013). Dzieje-profil badawczy-absolwenci, red. A. Kopiczko, Olsztyn 2013, 67-82.

Norbert Kasparek, Justyn Pol i Wincenty Pol w powstaniu listopadowym. Przyczynek do biografii, [w:] Ponad hafem wicher wyje. Studia o Wincentym Polu, red. N. Kasparek, A. Korytko, Olsztyn 2011, s. 163-171.

Norbert Kasparek, Próby kapitulacji armii w powstaniu listopadowym we wrześniu 1831 roku, [w:] Historia wojskowości XX wieku. Księga pamiątkowa z okazji 50-lecia pracy zawodowej prof. dr. hab. Lecha Wyszczelskiego, red. A. Niewęgłowska, M. Wiśniewska, Siedlce 2010, s. 31-46.

Norbert Kasparek, Ostatnie chwile 10 pułku ułanów lubelskich w powstaniu listopadowym, [w:] Narrata de fontibus hausta. Studia nad problematyką kościelną, polityczną i archiwistyczną ofiarowane Janowi Skarbkowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Barańska, W. Matwiejczyk, Lublin 2010, s. 395-421.

Norbert Kasparek, Ignacy Lubowiecki – życie między zaborami, [w:] Międzyzaborowe kontakty ziemiaństwa, red. W. Caban, S. Wiech, Kielce 2010, s.231-242.

Artykuły w czasopismach naukowych

Piotr Daszkiewicz, Kasparek Norbert, Generał Michał Sokolnicki (1760-1816) i Instytut Francuski, "Echa Przeszłości", 2016, t. 17, s. 81-91.

Norbert Kasparek, Wokół wydarzeń w Płocku w dniach 23-27 września 1831 roku, "Płocki Rocznik Historyczno-Archiwalny", 2016, t. 8, s. 9-31

Piotr Daszkiewicz, Norbert Kasparek, Relacja Jean-Philippa Graffenauera (1775-1838). Polska widziana oczami lekarza Wielkiej Armii, "Echa Przeszłości", 2015, t. 16, s. 223-232.

Norbert Kasparek, Kilka (smutnych) refleksji o historii, "Czas Przeszły: Poznańskie Studia Historyczne", 2014, t. 1 (1/2), s. 43-45.

Norbert Kasparek, [rec.] Maciej Trąbski, Armia Wielkiego Księcia Konstantego. Wyszkolenie i dyscyplina Wojska Polskiego w latach 1815-1830, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2013, ss. 458, „Echa Przeszłości”, 2014, t. XV, s. 331-338.

Norbert Kasparek, Profesor Wojciech Wrzesiński – doktor honoris causa Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie. Wspomnienie o Historyku, „Echa Przeszłości”, 2013, t. XIV, s. 221-223.

Norbert Kasparek, Tadeusz Kisielewski i jego praca w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie, „Echa Przeszłości”, 2012, t. XIII, s. 235-240.

Norbert Kasparek, Decydujące starcie. Wyprawa na gwardie i bitwa pod Ostrołęką, „Mówią Wieki – Magazyn Historyczny”, 2011, nr 11, s. 42-46.

Norbert Kasparek, In quest of surrender. The November Uprising army during capitulation talks of September 1831, „Echa Przeszłości”, 2011, t. XII, s. 85-112.

Norbert Kasparek, [rec.] Piotr Żurek, Czarnogórcy i Serbowie w rosyjskiej polityce księcia Adama Jerzego Czartoryskiego (1802-1806), Wydawnictwo Homini, Kraków 2009, ss. 295, „Echa Przeszłości”, 2010, t. XI, s. 409-415.

Norbert Kasparek, Korpus gen. Dwernickiego i powstańcy z Podola w granicach Austrii (kwiecień-maj 1831 r.), "Echa Przeszłości", 2000, t. 1, 73-103.

Redakcje monografii wieloautorskich

200 lat kongresu wiedeńskiego - nie tylko rocznicowo, red. N. Kasparek, M. Klempert, Olsztyn 2016, ss. 220.

Ochrona dóbr kultury : aktualne wyzwania, red. M. Różański, N. Kasparek, Łódź 2016, ss. 270.

Archiwum Kościelne w Brodnicy: historia oraz analiza zasobu na tle dziejów miasta i parafii farnej, red. N. Kasparek, , Olsztyn 2015, ss. 182.

Badania archeologiczne na Reducie Ordona. Tom II, red. W. Borkowski, N. Kasparek, Warszawa 2015, ss. 480.

I wojna światowa w Prusach Wschodnich, red. N. Kasparek, D. Radziwiłłowicz, Olsztyn  2015, ss. 238/

Między irredentą a kolaboracją: ugoda, lojalizm i legalizm: „Dusza urzędnika” - zewnętrzna akceptacja i wewnętrzna niezgoda?, red. N. Kasparek, M. Klempert, Olsztyn 2015, ss. 193.

Na szlakach powstania listopadowego, red. N. Kasparek, A. Szmyt, Olsztyn 2014, ss. 362.

Badania archeologiczne na Reducie Ordona, red. W. Borkowski, N. Kasparek, t. 1, Warszawa 2014, ss. 272.

Ponad hafem wicher wyje. Studia o Wincentym Polu, red. N. Kasparek, A. Korytko, Olsztyn 2011, ss. 184.

Wielkie wojny w Prusach. Działania militarne między Wisłą a Niemnem, red. W. Gieszczyński, N. Kasparek, Dąbrówno 2010, ss. 328.

Powrót do źródeł. Pamiętnik XVIII Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Olsztynie 16-19 września 2009 roku, red. J. Gancewski, N. Kasparek, A. Korytko, Olsztyn 2010, ss. 262.

UDZIAŁ W KONFERENCJACH, SEMINARIACH

Konferencje

Norbert Kasparek, Pamiętniki powstańców listopadowych. Problemy związane z edycją, Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Teoria i praktyka edytorstwa źródeł XIX wieku, Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego. [Warszawa 8 maja 2015 r.]

Norbert Kasparek, Stanisława Marianna z Kraszewskich Strzemboszowa – zapomniana artystka, XII Sympozjum Biografistyki Polonijnej: Wkład Polek i kobiet polskiego pochodzenia w cywilizację i kulturę francuską. [Zakopane 14-15 listopada 2014 r.]

Norbert Kasparek, Prezesi Komisji Wojewódzkich przed powstaniem i po powstaniu listopadowym, VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa Między irredentą a kolaboracją: Ugoda, lojalizm a legalizm. „Dusza urzędnika”. Zewnętrzna akceptacja i wewnętrzna niezgoda, UWM w Olsztynie. [Olsztyn 20-21 października 2014 r.]

Norbert Kasparek, Wojskowość okresu rozbiorów (do roku 1918), XIX Powszechny Zjazd Historyków Polskich „Polska-Bałtyk-Europa”: Historia Wojskowości, Polskie Towarzystwo Historyczne. [Szczecin 17-19 września 2014 r.]

Norbert Kasparek, Spory wokół polskich i innych powstań narodowych, jako drogi wybicia się na niepodległość i suwerenność, XIX Powszechny Zjazd Historyków Polskich „Polska-Bałtyk-Europa”: Wojny i konflikty jako czynniki kształtujące ład międzynarodowy, Polskie Towarzystwo Historyczne. [Szczecin 17-19 września 2014 r.]

Norbert Kasparek, Żmudź w powstaniu listopadowym / Žemaitija 1830–1831 metų sukilime, Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Lietuviško ir lenkiško paveldo paieškos Žemaitijoje/Poszukiwanie dziedzictwa litewskiego i polskiego na Żmudzi. [Wilno 24-25 kwietnia 2014 r.]

Norbert Kasparek, „Zapominane” Prusy Wschodnie w świadomości polskiej w I połowie XIX wieku, Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Wielkopolska, Galicja i Królestwo Polskie. Jedna czy trzy historie?, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. [Poznań 10-11 października 2013 r.]

Norbert Kasparek, Armia polska w Prusach. Emigracja i powroty, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Na tułaczym Szlaku. Powstańcy listopadowi na Pomorzu, Muzeum w Koszalinie, Archiwum Państwowe w Koszalinie. [Koszalin 8 października 2013 r.]

Norbert Kasparek, Podróże naukowe Tadeusza Czackiego, Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Tadeusz Czacki i jego dzieło. Dialog dwóch kultur, Krzemieniecki Humanistyczno – Pedagogiczny Instytut im. T. Szewczenki, Konsulat Generalny RP we Lwowie, Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie. [Krzemieniec 5 września 2013 r.]

Norbert Kasparek, Militarne dzieje Ostrołęki w XIX wieku, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Wybrane zagadnienia z dziejów Ostrołęki na tle historii Mazowsza i kraju, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. A. Chętnika. [Ostrołęka 13 czerwca 2013 r.]

Norbert Kasparek, Emigracja popowstaniowa, Cykl wykładów w Sejmie RP w ramach 150. rocznicy Powstania Styczniowego. [Warszawa 26 maja 2013 r.].

Norbert Kasparek, Państwowość Królestwa Polskiego (do 1830 roku) w historiografii polskiej lat 1918-2008, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: System polityczny, prawo i ustrój Królestwa Polskiego w latach 1815-1830, WPiA UWM w Olsztynie. [Olsztyn 19-20 kwietnia 2013 r.]

Norbert Kasparek, Generał Maciej Rybiński – nieznane szczegóły, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Kadry decydują o wszystkim – biografistyka wojskowa na przestrzeni dziejów, Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego, Oddział IPN we Wrocławiu, Ośrodek „Pamięć i przyszłość”, [Wrocław 21-23 września 2012 r.]

Norbert Kasparek, Wojskowe mity powstania listopadowego, XI Ogólnopolskie Forum Historyków Wojskowości: Mity i legendy w polskiej historii wojskowości, Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Komisja Historii Wojskowej Komitetu Nauk Historycznych PAN, Stowarzyszenie Historyków Wojskowości. [Kielce 29-30 czerwca 2012 r.]

Norbert Kasparek, Instytucje naukowe Olsztyna jako animatorzy pamięci historycznej miasta, Międzynarodowe warsztaty metodologiczne: Kształtowanie się kultur pamięci miast na obszarach wielokulturowych (analiza porównawcza na przykładzie Olsztyna i Kłajpedy po II wojnie światowej), UWM w Olsztynie. [Olsztyn 25-27 stycznia 2012 r.]

Norbert Kasparek, Oficerowie 10 pułku ułanów lubelskich w Powstaniu i na emigracji, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Powstanie Listopadowe na Lubelszczyźnie – źródła, wydarzenia, ludzie, Instytut Historii KUL, Archiwum Państwowe w Lublinie. [Lublin 28-29 listopada 2011 r.]

Norbert Kasparek, Od 15 VIII do 27 IX 1831: działalność A.J. Czartoryskiego, Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Książę Adam Jerzy Czartoryski – mąż stanu. W 150. rocznicę śmierci, Polska Akademia Umiejętności. [Kraków 25-26 października 2011 r.]

Norbert Kasparek, Jak korzystać z dziedzictwa kulturowego regionu? Seminarium międzynarodowe: „Swoje” i „obce” dziedzictwo kulturalne na Litwie. Styczność i konfrontowanie dziedzictwa Wielkiego Księstwa Litewskiego i dziedzictwa polskiego, Instytut Historyczny Litwy, UWM w Olsztynie. [Wilno 21 października 2011 r.]

Norbert Kasparek, Morze Czarne w polskiej myśli politycznej w I połowie XIX wieku, Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Ukraina, Rzeczpospolita, region czarnomorski. Woja a pokojowe współistnienie, Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego, Fakultet Historyczny Państwowego Uniwersytetu Odeskiego, PTH Oddział w Opolu, Instytut Bezpieczeństwa Stosunków Międzynarodowych Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu. [Odessa 13-16 września 2011 r.]

Norbert Kasparek, Dziedzictwo kulturowe regionu – miedzy nauką a szansą turystyczną, Ogólnopolska Sesja Naukowa: XX lat Tarnobrzeskiego Towarzystwa Historycznego. Jubileusz 20-lecia swego istnienia, Tarnobrzeskie Towarzystwo Historyczne, Oddział PTH w Tarnobrzegu. [Tarnobrzeg 8 czerwca 2011 r.]

Norbert Kasparek, Carskie gwardie rosyjskie i ich działania w maju 1831 roku, Ogólnopolska Sesja Naukowa: 180. Rocznica bitwy pod Ostrołęką 26 maja 1831 roku, Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. A. Chętnika. [Ostrołęka 26 maja 2011 r.]

GRANTY, STYPENDIA, PROJEKTY ORAZ STAŻE NAUKOWE

Granty

Norbert Kasparek [wykonawca], Pamiętniki i listy polskich autorów z Ziem Zabranych (Litwa, Białoruś, Ukraina) w latach 1795-1918, nr projektu: NPRH2/H11/81/2012, kierownik grantu: prof. dr hab. Wiesław Caban, data realizacji: 2012-2017.

Norbert Kasparek [wykonawca], Związki kultur pamięci w dawnych Prusach Wschodnich po 1945 r. Analiza porównawcza na przykładzie Olsztyna i Kłajpedy, nr projektu: 12H 11 0005 80, kierownik grantu: dr hab. Krzysztof Narojczyk, prof. UWM, data realizacji: 2012-2014.

Norbert Kasparek [kierownik], Dni przełomu powstania listopadowego. Bitwa pod Ostrołęką (26 maja 1831), NCN nr grantu: N N108 188440, data realizacji: 2010-2012.

Norbert Kasparek [kierownik], Generał Jan Krukowiecki w powstaniu listopadowym, NCN, numer grantu: N N108 150939, data realizacji: 2010-2012.

Staże naukowe

Biblioteka Polska w Paryżu. [październik 2010 r., lipiec2011 r., czerwiec 2014 r.]

DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA

Historia nowoczesna Polski (XIX w. do 1918 r.);

Vademecum studiów historycznych;

Historia a pamięć – wybrane aspekty;

Polski turysta – historyk w Paryżu;

Turysta – Polak na Kresach;

Konflikty i zmiany granic w Europie w XX wieku;

Odczytywanie historii XIX wieku;

Seminarium doktoranckie, magisterskie, dyplomowe.

WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI, STOWARZYSZENIAMI I TOWARZYSTWAMI NAUKOWYMI

Komitet Nauk Historycznych PAN;

Przewodniczący Zespołu Historii Wojskowości Komitetu Nauk Historycznych PAN;

Dyrektor Archiwum Państwowego w Olsztynie;

Polskie Towarzystwo Historyczne (członek Zarządu Głównego i członek Zarządu Oddziału);

Przewodniczący Komitetu Okręgowego Olimpiady Historycznej w Olsztynie;

Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika (członek zarządu);

Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie (członek);

Stowarzyszenie Archiwistów Polskich (członek);

Przewodniczący Rady Naukowej Ośrodka Badań Historii Wojskowej przy Muzeum Wojska Polskiego w Białymstoku;

Przewodniczący Rady Naukowej czasopisma „Echa Przeszłości”;

Przewodniczący Rady Naukowej/Programowej czasopisma „Meritum” – Rocznika Koła Naukowego Doktorantów – Historyków UWM w Olsztynie;

Kolegium Redakcyjne serii wydawniczej „Kresy w polskich pamiętnikach i listach (1795-1918)” (członek);

Redaktor naukowy serii wydawniczej „Olsztyńska Biblioteka Historyczna”;

Redaktor naukowy serii wydawniczej „Militaria Masoviensia”;

Redaktor naukowy serii wydawniczej „Militaria Prussica”;

Redaktor (wraz z prof. dr. hab. A. Kiklewiczem oraz dr. hab. R. Jurkowskim, prof. UWM) serii wydawniczej „Studia Polsko – Wschodnie”;

Redaktor serii monografii w języku angielskim CBEW „Historical Library”;

Rada Naukowa Centrum Badań Europy Wschodniej UWM w Olsztynie (członek);

Rada Programowa czasopisma „Przegląd Wschodnioeuropejski” (członek);

Naukowa Rada Redakcyjna czasopisma „Zeszyty Naukowe” (członek);

Rada Naukowa czasopisma „Olsztyńskie Studia Afrykanistyczne” (członek);

Rada Naukowa czasopisma „Studia z Dziejów Wojskowości” (członek).

NAGRODY, ODZNACZENIA, WYRÓŻNIENIA

Nagrody indywidualna Rektora UWM I stopnia za osiągnięcia w dziedzinie nauki. [2011 r., 2014 r.]

Medal z okazji 15-lecia UWM za wkład w tworzenie i rozwój Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie. [2014 r.]

Medal Za Zasługi – Fundacja Polonia Semper Fidelis. [2013 r.]

Odznaka Za zasługi dla miasta Ostrołęki. [nr 349/XXXII/2012.]